در این مناظره که به لحاظ بی‌اخلاقی در تاریخ آمریکا کم سابقه توصیف شده است، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری کنونی و جو بایدن، معاون رئیس جمهوری پیشین حملات لفظی تندی را علیه یکدیگر به کار گرفتند و طرفین را به دروغگویی، بی‌اخلاقی، نژادپرستی و وابستگی به خارج متهم کردند. مناظره‌ای که قرار بود بر معرفی سوابق کاری نامزدها و راهکارهای آنان برای مواجهه با مشکلاتی همچون بیماری ناشی از ویروس کرونا، بیکاری، امنیت، انرژی و محیط زیست متمرکز باشد، در نهایت به جنگ سیاسی کم سابقه‌ای در برابر دیدگان میلیون‌ها مخاطب بدل شد.
دو نامزد دائم در میان کلام یکدیگر پریدند و حتی اجازه ندادند که کریس والاس، مجری مناظره، جلسه را با آرامش مدیریت کند. ترامپ چند بار پسر بایدن را به دریافت رشوه از روس‌ها متهم کرد و متقابلا، بایدن هم به ترامپ گفت عروسک دست روس‌ها. بایدن چند بار با الفاظ توهین‌آمیز ترامپ را به سکوت دعوت کرد و متقابلا ترامپ نیز به بایدن گفت: کند ذهن. این برخوردها باعث شد سی ان ان بنویسد «مناظره اول، آشوب مطلق» بود و نشریه آتلانتیک تیتر بزند «شبی انزجارآور برای دموکراسی».
جورج استفانوپولس، روزنامه‌نگار سرشناس ای بی سی هم در توئیتی نوشت: این مناظره، کثافتی بود در یک سطل آشغال در یک ترن که در حال خروج از ریل است.
البته دعوای ترامپ- بایدن در حقیقت، آینه تمام نمایی از وخامت فضای سیاسی آمریکا است، کشوری که به دلیل اختلافات سیاسی چند پاره شده و در آتش خشم و عصبانیت می‌سوزد. این مناظره نشان داد که سیاستمداران آمریکایی به هیچ عنوان تحمل یکدیگر را ندارند و برای کسب و حفظ قدرت، انواع اتهامات و توهین‌ها، حتی به خانواده یکدیگر را نیز بر زبان می‌آورند.
مناظره این دو نامزد همچنین نشان داد کوچکترین همکاری میان دو حزب اصلی آمریکا وجود ندارد و طرفین حاضر نیستند اندکی از خواست خود کوتاه بیایند. به همین دلیل در سال‌های اخیر، موضوعات کوچک سیاسی و اجتماعی به بحران‌های عمیق مدیریتی در آمریکا بدل شده است. به عنوان مثال، احداث یک دیوار مرزی 5 میلیارد دلاری برای کشوری که سه هزار میلیارد دلار بودجه دارد، به تعطیلی سه هفته‌ای دولت فدرال می‌انجامد؛ یا یک مکالمه تلفنی با یک رهبر خارجی، رئیس جمهوری آمریکا را به پای میز استیضاح و محاکمه می‌کشاند. رئیس مجلس نمایندگان در مهم‌ترین جلسه حاکمیتی سال آمریکا، بعد از سخنرانی رئیس جمهوری، نطق وی را در برابر دیدگان همگان پاره می‌کند و رئیس جمهوری هم برای قریب به یک سال با رئیس مجلس حرف نمی‌زند.
آمریکا در آستانه شورش‌های سیاسی- اجتماعی
با این حال، نکته مهم‌تر این که آخرین پرسش کریس والاس در نخستین مناظره انتخاباتی 2020، درباره پذیرش نتایج انتخابات از سوی نامزد شکست خورده بود. طرح همین سوال نشان می دهد که آمریکا در آستانه شورش‌های سیاسی- اجتماعی قرار داد و ادامه این وضعیت می‌تواند آنچه را که «دموکراسی آمریکایی» خوانده می‌شود، به خطر بیاندازد. به همین دلیل فارغ از این که ستادهای انتخاباتی جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها هر یک، دیگری را بازنده مناظره نخست معرفی می‌کنند، بازنده اصلی در این دعواهای بی‌سابقه، مردم آمریکا هستند که با فقر، بیکاری، بیماری و خشونت‌های لجام گسیخته دست و پنجه نرم می‌کنند و هر روز شاهد دعواهای شدیدتر دولتمردان خود هستند. 113
نویسنده: امیرعلی ابوالفتح
