وزارت دفاع جمهوری آذربایجان با انتشار بیانیه ای از تیراندازی نیروهای ارمنستان به مواضع نیروهای این کشور خبر داد. بر اساس بیانیه وزارت دفاع جمهوری آذربایجان ، نیروهای مسلح ارمنستان در مناطق وَدی ، باسارکچر و کمبجر، مواضع نیروهای جمهوری آذربایجان در منطقه صدرک ، گده بی ، کلبجر و داشکسن را به تناوب زیر آتش گرفته اند.
بدون شک، نقش مقررات آتش بس در خطوط تماس نیروهای آذری و ارمنی به معنای ادامه بی اعتمادی باکو و ایروان به یکدیگر است.
در شرایط بی اعتمادی متقابل جمهوری آذربایجان و ارمنستان ، تنها حضور و مشارکت یک کشور ثالث ، اما قدرتمند ، امکان اجرای توافقنامه های دوجانبه را تضمین می کند.
برغم برخی واقعیت های موجود ، باید گفت: نقض مقررات آتش بس و تداوم تنش میان نظامیان جمهوری آذربایجان و ارمنستان در حالی تشدید می شود که روسیه نیروهای نظامی خود را در منطقه مستقر کرده است.
نقض مقررات آتش بس و ادامه تلفات انسانی و خسارات مالی و انسانی میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان در شرایطی رخ می دهد که افشاگری ها حاکی از آن است که پیش از این، دوطرف در زمینه امضای توافق جدید صلح، توافق کرده اند.
در همین راستا، "نیکول پاشینیان" نخست وزیر ارمنستان در آخرین اظهارات خود به حل اختلاف ها با طرف آذری از طریق دیپلماتیک ابراز تمایل کرده و بر امضای توافقنامه جدید صلح با جمهوری آذربایجان تاکید کرده است.
نیکول پاشینیان در نشست هیات دولت ارمنستان در ماه آوریل سال جاری میلادی، گفته بود:
"توافق های انجام شده اولیه با مشارکت شرکای بین المللی، به طور کامل و در راستای منافع ارمنستان بوده است و اگر جمهوری آذربایجان این توافق ها را با شرایطی که ارمنستان پذیرفته است اجرا کند ، سند جدید را امضا می کنم".
این اظهارات نخست وزیر ارمنستان نشان می دهد که باکو و ایروان پشت پرده توافق های مهمی انجام داده اند. اما تا زمان امضا و اجرای این توافقنامه ها به منظور انحراف افکار عمومی دوکشور، بروز درگیری های نظامی امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.
در این میان ، تنش ها و درگیری های نظامیان آذری و ارمنی صرفا" زمینه سازی به منظور امضای توافقنامه جدید میان باکو و ایروان قلمداد می شود.
پیش از این ، "میکائیل میناسیان" سفیر سابق ارمنستان در واتیکان و داماد "سرژ سرکیسیان" نخست وزیر اسبق این کشور با افشای بخش هایی از توافق های پشت پرده پاشینیان با الهام علی اف ، ادعا کرده بود:
"حتی مهر گریگوریان معاون نخست وزیر و مذاکره کننده ارشد ارمنستان با مقام های جمهوری آذربایجان نیز در جریان توافق های نیکول پاشینیان با الهام علی اف قرار ندارد".
میکائیل میناسیان از صاحبنظران ارمنی در امور سیاسی همچنین گفته بود:
"براساس این توافقنامه کمیسیونی تشکیل شده است و قواعد مربوط به تعیین خطوط مرزی جدید و نهایی میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان را به عهده خواهد داشت. همچنین خطوط مرزی جدید بر اساس نقشه های دوران اتحاد شوروی، ملاحظات جغرافیایی و همچنین وضعیت واقعی کنونی ترسیم خواهد شد. این بدان معنا است که جمهوری آذربایجان می تواند بنابر صلاحدید خود هر کدام از این اصول را معیار قرار دهد."
البته پاشینیان با امضای این سند تا پیش از برگزاری انتخابات زودهنگام مجلس ملی ارمنستان به صورت مشروط موافقت کرده بود که همگی در جهت کسب حمایت های مردمی از حزب تحت امر وی مرتبط بوده است.
خروج نظامیان آذری از اراضی ارمنستان، آزادی چند اسیر ارمنی و تحویل چند روستا به جمهوری آذربایجان مشروط بر آن که به آرای حزب حاکم "قراداد مدنی" لطمه ای وارد نشود.
در مجموع، باید گفت: برغم توافق های پشت پرده و تلاش سران باکو و ایروان جهت امضای توافقنامه جدید صلح، تاکنون مردم جمهوری آذربایجان و ارمنستان مغبون اصلی این توافق های پشت پرده بوده اند.
از نقش برخی از دولت های بیگانه ای که مدام به تحریک رهبران باکو و ایروان اقدام می کنند هم نباید غافل شد زیرا این دسته از کشورها هرگاه منافع خود را در خطر می بینند، به تحریک طرف های آذری و ارمنی اقدام می کنند تا از شرایط آشفته در منطقه، منافع خود را محقق سازند.
محمدعلی طالبی
