یک عضو ارشد گروه طالبان اعلام کرد: کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان منحل شده و دیگر مشروعیت ندارد.
پیشتر کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان اعلام کرده بود، این کمیسیون از حدود یک ماه پیش تاکنون نتوانسته وظایف خود ادامه دهد؛ زیرا طالبان دفاتر این نهاد را تصرف کرده است.
این کمیسیون از طالبان خواسته که زمینه نظارت مستقلانه و بیطرفانه بر وضعیت حقوق بشر، به ویژه حقوق بشری زنان و کودکان را فراهم کند.
در گزارش کمیسیون مستقل حقوق بشر آمده است، شهروندان افغانستان به یک نهاد حقوق بشری مستقل نیاز دارند تا بتوانند قضایای نقض حقوقشان را به آنجا ارجاع دهند.
انحلال کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان توسط طالبان درحالی که این گروه پیشتر از احترام به حقوق و آزادی های مدنی و صیانت از مردم دربرابر هر گونه خشونت خبر داده بود، به تردیدهای بیشتری درباره نوع مواجهه طالبان با مسائل حقوق بشری در دوره ای که زمام امور در این کشور را بر عهده گرفته است، دامن زده است.
ماهیت اصلی فعالیت کمیسیون های مستقل حقوق بشر در کشورهای مختلف از جمله در افغانستان در گام نخست پایش و هشدار درباره به خطر افتادن موازین حقوق بشری و همچنین پیگیری شکایاتی است که از سوی افراد درباره نقض حقوق بشر به آنها ارجاع می شود.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان 16 سال پیش بر اساس فرمان «حامد کرزی» رئیس جمهوری این کشور تشکیل شد که در فصل سوم قانون تشکیل این کمیسیون، وظایف و صلاحیت های این نهاد تشریح شده است.
در ماده پنج قانون تشکیل کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، نظارت بر رعایت حقوق بشر در کشور، تعمیم و حمایت از حقوق بشر، نظارت بر وضعیت و چگونگی دسترسی افراد به حقوق و آزادیهای بشری، بررسی و تحقیق تخلفات و موارد نقض حقوق بشر، اتخاذ تدابیر به منظور بهبود وضعیت حقوق بشر در کشوربه عنوان اهداف فعالیت این نهاد اعلام شده است.
تبیین علل انحلال کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از سوی طالبان
این گمانه مطرح است که پیشینه کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در متهم کردن مکرر طالبان به نقض حقوق بشر در دو دهه گذشته علت اصلی تصمیم این گروه برای انحلال این کمیسیون بوده است به خصوص آنکه در هفته های اخیر و پس از سقوط دولت «محمد اشرف غنی» رئیس جمهوری پیشین افغانستان توسط طالبان در 15 اوت گذشته، تمام دفاتر کمیسیون مستقل حقوق بشر این کشور در ولایات مختلف در اختیار و کنترل نیروهای طالبان قرار گرفت که این مسئله با واکنش تند فعالان جامعه مدنی افغانستان روبروشد.
در شرایطی که انتظار میرفت براساس اظهارات برخی مقامات طالبان، رویکرد تازه ای در قبال مسائل جامعه مدنی توسط این گروه اتخاذ شده باشد، اما انحلال کمیسیون مستقل حقوق بشرافغانستان نشان داد که طالبان همچنان موضع منفی نسبت به این کمیسیون دارد.
این در حالی است که بخشی از عدم اقبال جامعه جهانی در خصوص روی کارآمدن طالبان در افغانستان ناشی از سابقه این گروه در نقض حقوق بشر است که برخورد سلبی این گروه در انحلال کمیسیون حقوق بشر می تواند سیگنالی برای جامعه جهانی در تندتر کردن ادبیات خود علیه طالبان و تشدید بی اعتمادی به این گروه بشود که این مسئله در تضاد با تلاش طالبان برای جلب همکاری کشورها است.
نویسنده: محمد رضا عسگری
117