نسرين صفایی: "توبی لانزر" Toby Lanzer معاون بان کی مون دبیرکل سازمان ملل در گفت وگو با خبرنگاران در ژنو سوئیس تاکید کرد: شرایط رقت بار، رنج و مصیبتی که ساکنان شمال شرق نیجریه تحمل می کنند، بدترین وضعیتی است که وی تاکنون تجربه کرده است.
توبی لانزر، پیشتر نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد در دارفور، منطقه جنگ زده سودان بوده است.
ایالت های شمال شرق نیجریه، مدت هفت سال مداوم است که در معرض حملات مرگبار گروه افراطی بوکوحرام است.
شورش خونین این گروه از شهر مادیگوری مرکز ایالت بورنو آغاز شد و سپس به باقی ایالت های مسلمان نشین نیجریه گسترش یافت.
محمد بوهاری رئیس جمهوری نیجریه که نابودی و ریشه کنی گروه بوکوحرام، شعار اصلی مبارزات انتخاباتی اش بود، تا قبل از تشکیل ائتلاف منطقه ای برای مبارزه با عاملان بوکوحرام، کابینه جدید را معرفی نکرد.
از اواخر ژوئیه سال 2015 ارتش منطقه ای حاصل از ائتلاف سران کشورهای نیجریه، نیجر، کامرون و چاد، عملیات مشترک ضد بوکوحرام را آغاز کردند.
بازپس گیری چهار منطقه مهم و پاکسازی عناصر بوکوحرام از برخی شهرها و روستاهای شمال شرق نیجریه از نتایج عملیات موفقیت آمیز نیروهای چند ملیتی محسوب می شود.
سرکردگان بوکوحرام نیز در واکنش، دامنه حملات مرگبارشان را به کشورهای همجوار نیجریه گسترش دادند و شمار بسیاری از غیر نظامیان را در غرب کامرون، جنوب چاد و نیجر از پا درآوردند.
گسترش حملات بوکوحرام، موجب شد تعداد فراوانی از آوارگان و پناهجویان که از بیم جان باختن از نیجریه و کشورهای همسایه آن می گریختند، به منطقه حوزه دریاچه چاد پناه ببرند.
در این شرایط، سازمان ملل برای تامین نیازهای غذایی آوارگان در حوزه دریاچه چاد، از کشورهای کمک دهنده مبلغ 739 میلیون دلار درخواست کرد، اما تاکنون 197 میلیون دلار دریافت کرده است.
درحال حاضر، توبی لانزر از شرایط بحرانی حدود 9 میلیون نفر انسان نیازمند به کمک غذایی سخن گفته است.
گرچه سازمان ملل هنوز درمنطقه حوزه دریاچه چاد، قحطی اعلام نکرده است، اما توبی لانزر هشدار می دهد حدود 65000 نفر در این منطقه، در شرایطی مشابه قحطی و گرسنگی زندگی می کنند.
به اعتقاد ناظران، تضادی در مقایسه اوج خشونت های بوکوحرام در سال های 2013 و 2014 و کاهش حملات این گروه در سال 2015 و امسال و وخامت وضعیت آوارگان و پناهجویان دیده می شود.
توبی لانزر معاون دبیرکل سازمان ملل، این تضاد را ناشی از دشواری دسترسی امداد رسانان و نهادهای هوادار حقوق بشر به مناطق دورافتاده شمال شرق نیجریه می دانند که موجب شد در سال های 2013 و 2014 تصور واقعی از وضعیت وخیم ساکنان این مناطق وجود نداشته باشد.
در همین حال، آگاهان سیاسی بر این باورند، تعدد کانون های بحران و جنگ ها در سال های اخیر در جهان موجب شده است جامعه جهانی، از توجه به شمال شرق نیجریه و حوزه دریاچه چاد، غافل شود.
سران کشورهای نیجریه و متحدین منطقه ای آن شامل نیجر، کامرون و چاد، ائتلاف منطقه ای را تنها راه حل برای سرکوب و نابودی بوکوحرام تلقی کرده اند.
با وجود موفقیت های نظامی نیروهای چند ملیتی بر ضد مواضع بوکوحرام، همچنان حملات این گروه ادامه دارد.
برخی ناظران، بروز شکاف و دو دستگی در سطح رهبران بوکوحرام را، روزنه امیدی برای شکست این گروه در آینده تلقی می کنند.
نخستین علایم تفرقه در مارس سال 2015 زمانی بروز کرد که ابوبکر شکائو سرکرده گروه بوکوحرام با اعلام بیعت با گروه تروریستی داعش، درخواست کرد نام بوکوحرام به "ایالت آفریقای غربی حکومت اسلامی" ISWAP تغییر یابد.
جنگ قدرت بین ابوبکر شکائو و ابومصعب ال برناوی Abu Musab Al-barnawi فرزند "محمد یوسف "موسس بوکوحرام را نیز می توان از نشانه های دیگر دودستگی در این گروه دانست.
