موگرینی با تاکید براینکه هیچ امکانی برای بازگشایی پرونده هسته ای و از سرگیری مذاکرات دوجانبه بین ایران و آمریکا در باره برجام وجود ندارد، تصریح کرد که اتحادیه اروپا ، برجام را یک توافق بین المللی می داند.
درخواست موگرینی برای سمت گیری مشترک و هماهنگ اتحادیه اروپا و روسیه برای حمایت از برجام با توجه به نگرانی اروپایی ها در باره پشت پا زدن دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا به برجام و تبعات و پیامدهای جدی این مساله صورت گرفته است.
در واقع یکی از وعده های اصلی ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی، لغو برجام و انجام دادن مذاکراتی جدید با ایران برای رسیدن به توافقی تازه بر طبق مفاد و شرایط مد نظر نظر دولت جدید آمریکا است.
البته نگرانی درباره لغو برجام فقط مختص اتحادیه اروپا نیست، بلکه مقامات دولت فعلی آمریکا یعنی دولت اوباما نیز نگرانی خود را از زیر پا گذاشته شدن توافقی که دولت اوباما در مذاکرات مربوط به آن و نیز نهایی شدن و اجرای آن نقش موثری داشته است ابراز کرده اند.
به گفته تحلیلگران، اگر ترامپ هنگامی که در مسند ریاست جمهوری قرار گیرد، قصد لغو برجام یا درخواست اصلاحات اساسی در باره آن را مطرح کند، این به معنای بی اعتباری سیاسی آمریکا در سطح جهان خواهد بود.
ضمن اینکه اساسا برجام توافقی دو جانبه بین ایران و آمریکا نبوده که یک طرف یعنی آمریکا بخواهد آن را به طور یکجانبه فسخ کند.
آمریکا در کنار شرکای اروپایی خود و نیز روسیه و چین در گروه1+5 پس از مدتها مذاکره نهایتا با برجام موافقت نمودند که متضمن حفظ پیکره برنامه هسته ای ایران است.
شورای امنیت نیز در ژوئیه 2015 با تصویب قطعنامه 2231 راه اجرای برجام را هموار نمود.
از زمان اجرایی شدن برجام در ژانویه 2016 ، ایران همه تعهدات خود در چارچوب این توافق را به اجرا درآورده که این مساله در گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی به صراحت ذکر شده است.
در عین حال کشورهای اروپایی نیز با توجه به تمایلشان برای افزایش و توسعه هر چه سریعتر روابط اقتصادی، تجاری خود با ایران، ضمن تصدیق اقدامات ایران برای اجرای برجام، از مانع تراشی های آمریکا ناخشنود هستند.
به همین دلیل اتحادیه اروپا درباره هر گونه اقدام احتمالی دولت جدید آمریکا علیه برجام هشدار داده است. کما اینکه موگرینی در اواسط نوامبر2016 پس از انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا، اظهار داشت برجام توافقی دوجانبه میان تهران و واشنگتن نیست که ترامپ بتواند آن را برهم بزند، بلکه توافقی چندجانبه است که در چارچوب قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل قرار دارد.
هم چنین موگرینی در اظهارات اخیر خود یکی از پیامدهای لغو احتمالی برجام از سوی آمریکا را رویارویی این کشور با روسیه که برای اجرای این توافق تلاش کرده است، تلقی کرده و اتخاذ چنین رویکردی از سوی ترامپ را مغایر با وعده وی مبنی بر بهبود روابط با روسیه دانسته است.
البته مسکو بارها بر لزوم پایبندی طرفین توافق برجام به اجرای آن را مورد تاکید قرار داده است. به این ترتیب می توان پیش بینی کرد که حداقل در این زمینه بین موضع اتحادیه اروپا و روسیه دیدگاه مشترکی وجود دارد.
به نظر می رسد در صورت قصد ترامپ برای عملی کردن وعده خود در باره لغو برجام، وی باید خود را آماده واکنش شرکای اروپایی واشنگتن و نیز روسیه وچین کند. ضمن اینکه چنین اقدامی منزلت سیاسی آمریکا را در سطح جهان بشدت تنزل خواهد داد، زیرا مشخص خواهد شد که مقامات ارشد دولت جدید آمریکا حتی به توافقی که دولت قبلی یعنی دولت اوباما در چارچوب قطعنامه شورای امنیت صورت داده نیز پایبند نیستند.
در عین حال لغو برجام از سوی آمریکا نه فقط به معنای غیر قابل اعتماد بودن آمریکا است، بلکه به این ترتیب دیگر کشورهایی نیز که برنامه هستهای دارند، هیچ تمایلی برای کنار گذاشتن آن با توجه سرنوشت برجام پیدا نخواهند کرد. این مساله ای است که خود می تواند به افزایش فعالیتهای هسته ای در جهان منجر شود.
