ایران پرس - بروز جنگ قیمت های نفت بین روسیه و عربستان پس از شکست اوپک پلاس در اوایل مارس 2020 در وین و همه گیری ویروس کرونا و کاهش شدید تقاضا، باعث سقوط بی سابقه بهای نفت ظرف 18 سال گذشته شده است.

این مساله واکنش کشورهای تولیدکننده و تلاش آنها را برای بازگرداندن ثبات به بازارهای نفتی موجب شده است.

پس از نشست نهم اوپک پلاس در روز پنج شنبه 9 آوریل برای کاهش 10 میلیون بشکه ای تولید نفت، 23 کشور عضو این گروه یکشنبه شب 12 آوریل در نشست دهم که به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد، سرانجام توافق کردند که به منظور افزایش قیمت نفت، تولید خود را در ماه های مه و ژوئن 2020 به میزان 9.7 میلیون بشکه در روز کاهش دهند.

این میزان کاهش، معادل 10 درصد از کل فروش جهانی نفت است. این توافق پس از پذیرفتن گزینه کاهش تولید روزانه 100 هزار بشکه‌ای مکزیک حاصل شد.

این کاهش تولید در پی افت شدید قیمت نفت و رکود صنعت نفت آمریکا و فشار "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا بر کشورهای تولیدکننده نفت برای کاهش تولید صورت گرفت.

با کاهش بهای نفت خام، تولید نفت شیل که آمریکا و کانادا بزرگترین تولیدکنندگان آن هستند، صرفه اقتصادی ندارد. به همین جهت ترامپ روز جمعه در دیدار شرکت های بزرگ نفتی آمریکا وعده داد تا جلوی روند کاهش بهای نفت را بگیرد.

ادامه روند کنونی کاهش نفت باعث ورشکستگی این شرکت ها خواهد شد؛ هر چند که کاهش شدید بهای نفت هم اکنون نیز زیان هنگفت این شرکت ها را موجب شده است.

تقاضای جهانی نفت طی هفته‌های اخیر به دلیل شیوع ویروس کرونا و قرنطینه شدن میلیاردها نفر در جهان حدود 35 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. با توجه به این کاهش تقاضا، هرگونه توافق کشورهای تولیدکننده برای کاهش تولید به میزانی کمتر از این رقم، چندان به ثبات بازار کمک نخواهد کرد. 

توافق اوپک پلاس هرچند می تواند مانع از کاهش هرچه بیشتر قیمت نفت و آغاز روند صعودی آن شود، اما باز هم مشکل اضافه عرضه نسبت به تقاضا را به طور کامل رفع نخواهد کرد.

"بیژن نامدار زنگنه" وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران گفت: طبق برآوردهایی که دبیرخانه اوپک ارائه کرده است، اگر در ماه مه 15میلیون بشکه کاهش عرضه نداشته باشیم، شاهد اضافه عرضه نسبت به تقاضا خواهیم بود و بازار دچار شوک جدی از نظر قیمتی خواهد شد.

به گفته تحلیلگران بازار نفت، سقوط شدید قیمت نفت، ثبات اقتصادی کشورهای نفتی و ادامه فعالیت شرکت های تولید کننده نفت شیل در آمریکا را تهدید می‌کند. این مساله نگرانی شدید واشنگتن را موجب شده است.

دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از سویی هوادار کاهش بهای نفت با توجه به مطلوبیت آن برای مصرف کنندگان آمریکایی و در نتیجه رای مثبت به وی در انتخابات ریاست جمهوری نوامبر 2020 است و از سوی دیگر می داند که تداوم روند نزولی قیمت نفت برای شرکت های نفت شیل آمریکا بسیار گران تمام خواهد شد و می تواند به ورشکستگی آنها منجر شود.

ترامپ با آگاهی از این که ایالات متحده می‌تواند متضرر اصلی جنگ نفتی کنونی باشد در پی میانجی گری میان مسکو و ریاض برآمد و تماس هایی با سران این دو کشور داشت.

رئیس جمهوری آمریکا از توافق یکشنبه شب اوپک پلاس استقبال کرد. 

ترامپ در توئیتی نوشت: توافق بزرگ نفتی با اوپک پلاس حاصل شده است. این توافق باعث نجات صدها هزار شغل در بخش انرژی آمریکا خواهد شد. ترامپ این توافق را توافقی برای همه تولید کنندگان نفت نامید.

البته روسیه نیز خواهان پایان یافتن این جنگ قیمت ها است. در این راستا "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه شامگاه یکشنبه تلفنی با "دونالد ترامپ" و "ملک سلمان" پادشاه سعودی گفت‌وگو کرد.

کاخ کرملین اعلام کرد پوتین، سلمان و ترامپ، رضایت خود را از توافق اوپک پلاس درباره کاهش تولید نفت ابراز  و بر کاهش عرضه نفت و ایجاد ثبات در بازار انرژی تاکید کردند.

به رغم این توافق اما متغیر دیگر در زمینه تعیین قیمت نفت یعنی عرضه مازاد تقاضا در بازارهای نفتی به دلیل تداوم همه گیری کرونا در جهان همچنان به عنوان عاملی منفی باعث تداوم قیمت های پایین نفت خواهد شد. 

نویسنده: سیدرضا میرطاهر

139/118

بیشتر بخوانید:

توافق نهایی در "اوپک‌ پلاس" برای کاهش 9.7 میلیون بشکه‌ای تولید نفت

توافق اوپک و روسیه برای کاهش 10 میلیون بشکه ای نفت/ تحلیل