اکنون تنها معاهده باقیمانده یعنی پیمان استارت جدید در معرض مخاطره قرار دارد. به نظر می رسد مسکو و واشنگتن توانسته اند به توافقی درباره تمدید این پیمان بسیارمهم در زمینه کنترل تسلیحات دست یایند.
وبگاه شبکه خبری «ای‌بی‌سی‌نیوز» به نقل از منابع آگاه از توافق اولیه مذاکره‌کنندگان آمریکا و روسیه درباره تداوم کاهش زرادخانه‌های هسته‌ای دو کشور خبر داده است. گ
فته می شود که «دونالد ترامپ» و «ولادیمیر پوتین» روسای جمهور آمریکا و روسیه این توافق را امضا کرده‌اند، اما لازم است مذاکره‌کنندگان، جزئیات در زمینه‌هایی مانند راستی‌آزمایی توافق و شرایط پایبندی به آن را مشخص کنند.
چنانچه روال کار به خوبی پیش رود ممکن است توافق میان آمریکا و روسیه قبل از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در روز 3 نوامبر اعلام شود. خواسته دولت ترامپ این است که چین هم در نهایت، به این پیمان چشم درستش ملحق شود.
دونالد ترامپ در ژوئن 2020 مدعی شده بود که خواهان یک پیمان کنترل تسلیحات هسته ای جدید است. با این حال بر خلاف اظهارات ترامپ، موضع دولت وی تاکنون پافشاری بر خروج از پیمان های کنترل تسلیحات بوده و در این چارچوب آمریکا پس از خروج از پیمان نیروهای هسته ای میان برد (آی ان اف) و پیمان آسمان های باز به بهانه تراشی و مطرح کردن شروطی برای تمدید مهمترین معاهده کنترل تسلیحات یعنی پیمان استارت جدید پرداخت.
به گفته «آ. گ. آرباتوف» کارشناس روابط بین الملل: "پیمان استارت جدید به لطف رژیم راستی آزمایی و اقدامات اعتماد ساز، توانست درجه بالایی از قابلیت پیش بینی، شفافیت و تعامل کاری در روابط استراتژیک دو قدرت را تضمین کند."
واشنگتن ابتدا خواهان پیوستن چین به هر معاهده جدید در زمینه کنترل تسلیحات از جمله پیمان استارت و نیز کنار گذاشتن تسلیحات فرا صوت از زرادخانه روسیه به عنوان دو شرط مهم برای تمدید پیمان استارت جدید شد.
با این حال چین و روسیه این شروط را قبول نکردند. پس از مخالفتهای جدی این دو قدرت هسته ای، آمریکا شروط خود را تعدیل کرد. در جریان مذاکرات اخیر بین آمریکا و روسیه در 3 اکتبر در زمینه پیمان استارت جدید که در هلسینکی پایتخت فنلاند برگزار شد، «مارشال بیلینگزلیا» نماینده آمریکا به مسکو پیشنهاد داد که پیمان استارت جدید برای کمتر از 5 سال تمدید شود تا در اسرع وقت سند چند جانبه جدیدی تدوین شود.
وی خاطرنشان کرد، واشنگتن پیشنهاد می‌کند که روسیه قبل از تاریخ انقضای پیمان استارت جدید در فوریه 2021، در سطح ریاست جمهوری تفاهم نامه ای که به گفته ایالات متحده باید شامل یک بند در مورد مشارکت چین در تمدید پیمان بلند مدت جدید باشد، امضا کند.
«سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه و نماینده مسکو در این مذاکرات، با شرط گذاشتن واشنگتن و نیز دادن اولتیماتوم به روسیه مخالفت کرد. با این حال با توجه به گزارش شبکه «ای بی سی نیوز» به نظر می رسد مسکو و واشنگتن در زمینه ادامه بقای پیمان استارت جدید یک توافق اولیه در سطح روسای جمهوری صورت داده اند.
در این صورت این توافق را باید به نوعی عقب نشینی آمریکا از شروط قبلی خود به ویژه لزوم مشارکت فوری چین در هر گونه توافق مربوط به تمدید پیمان استارت جدید محسوب نمود. در عین حال ترامپ به دنبال به دست آوردن دستاوردهای سیاست خارجی در فاصله چند هفته مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری است.
با این حال اصرار واشنگتن برای تمدید محدود این پیمان نشان می دهد که آمریکا قصد ندارد تا در بلند مدت خود را به توافقات کنترل تسلیحات مقید و محدود کند.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
بیشتر بخوانید:
مخالفت روسیه با شروط آمریکا برای تمدید پیمان استارت جدید
درخواست گوترش از آمریکا و روسیه برای تمدید پیمان استارت جدید
امتناع آمریکا از مذاکره با روسیه درباره تمدید پیمان استارت جدید/ تحلیل
