کابلوف دراین زمینه تصریح کرد: "این فرآیند نمی‌تواند و نباید به استقرار مجدد نیروهای آمریکا و ناتو در زیرساخت‌های نظامی در کشورهای همسایه افغانستان به ویژه آسیای مرکزی منجر شود. ما پیشتر در این زمینه در سطوح مختلف به واشنگتن هشدار داده‌ایم و امیدواریم که این پیام‌ها شنیده شود."
موضع صریح مسکو درباره استقرار احتمالی نظامیان آمریکایی در آسیای مرکزی پس از خروج از افغانستان در واقع به منزله زنگ خطری برای هر گونه اقدام احتمالی از جانب دولت بایدن و به ویژه پنتاگون در این زمینه است.
«جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا چندی قبل وعده داد که خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان را تا 11 سپتامبر 2021 تکمیل کند. وی تاکید کرد که زمان پایان طولانی‌ترین جنگی که آمریکا درگیر آن بوده فرا رسیده است.
با این حال دولت بایدن مدعی ادامه حمایت از دولت مرکزی افغانستان است. «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا نیز مدعی شد: "خروج نیروهای کشورش از افغانستان، به معنای تضعیف مناسبات استراتژیک میان دو کشور نخواهد بود."
با این حال نظامیان آمریکایی به همراه نظامیان ناتو به سرعت مشغول تخلیه افغانستان هستند و در این راستا روز جمعه اعلام شد که نیروهای آمریکایی پایگاه هوایی بگرام که نقش مرکز فرماندهی آمریکا بود را به طور کامل تخلیه کرده اند.
پنتاگون مدعی است که در راستای مراقبت از نظامیان خود و ناتو تدابیری را به منظور مقابله با هر گونه حملات احتمالی طالبان اتخاذ کرده است.
خروج نیروهای نظامی خارجی از افغانستان در زمانی رخ می‌دهد که طالبان از اواسط مه 2021 همزمان با آغاز خروج رسمی نظامیان آمریکایی و ناتو، حملات تهاجمی خود را در چند جبهه مهم آغاز کرده و اکنون مدعی است که بیش از 80 وُلسوالی (شهرستان) از مجموع 421 ولسوالی افغانستان را در اختیار دارد.
این مساله باعث شده تا آمریکا به بهانه تداوم جنگ با تروریسم و نیز زیر نظر داشتن اوضاع افغانستان، از چند ماه قبل مساله استقرار احتمالی نظامیان آمریکایی در کشورهای همسایه افغانستان به ویژه در آسیای مرکزی را مطرح نماید.
به ویژه اینکه کارشناسان و برخی مقامات ارشد افغانستان درباره ایجاد خلاء قدرت در این کشور پس از خروج نیروهای آمریکایی و ناتو و سوء استفاده طالبان از این مساله برای گسترش جنگ در افغانستان هشدار داده اند. ضمن اینکه به گفته منتقدان این خلاء قدرت موجب افزایش فعالیت های گروه های تروریستی مانند القاعده و داعش خواهد شد.
با تکمیل خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، پنتاگون نیز اذعان کرده که توانایی‌های نظامی واطلاعاتی برای نظارت و مقابله با گروه‌های تروریستی در داخل افغانستان محدود می‌شود، اما مدعی است که از خارج از افغانستان تهدیدهای تروریستی را زیر نظر خواهد داشت.
امیدواری پنتاگون این است که هواپیماهای تجسسی و دیگر امکانات را دریک یا چند کشور همسایه افغانستان مستقر کند، اما تاکنون چنین تدابیری عملی نشده است.
هشدار صریح روسیه دراین زمینه نشان می هد که مسکو مخالف هرگونه استقرار دوباره نظامیان آمریکایی در کشورهای آسیای مرکزی است. رویدادی که پس از حملات 11 سپتامبر 2001 و آغاز به اصطلاح جنگ جهانی آمریکا علیه تروریسم رخ داد و واشنگتن به این بهانه درکشورهای ازبکستان و قرقیزستان دارای پایگاه های نظامی شد.
با این حال این پایگاه ها با توجه به مخالفت های فزاینده داخلی و خارجی در سال های بعد برچیده شدند. اکنون بهانه آمریکا برای استقرار نظامیان خود در کشورهای آسیای مرکزی نظارت بر اوضاع افغانستان است، با این حال تجربه قبلی نشان داده که واشنگتن از این مساله در راستای گسترش حضور و نفوذ خود در این کشورها سوء استفاده می کند.
همین امر موجب مخالفت جدی مسکو با این مساله شده است.ضمن اینکه مقامات روس معتقدند که واشنگتن در سالهای اشغال افغانستان تلاش کرد از این کشور به عنوان پایگاهی برای افزایش نفوذ ژئوپلیتیکی در منطقه استفاده کند و اکنون نقشه مشابهی را درباره آسیای مرکزی مد نظر دارد./
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117
