الکساندر شالنبرگ (1) وزیر امور خارجه اتریش در پاسخ به این پرسش که چرا اوکراین در ماه ژوئن 2022 نباید وضعیت نامزدی اتحادیه اروپا را دریافت کند، به وضعیت کشورهای بالکان غربی اشاره کرد که در حال حاضر سرگرم مذاکرات پیوستن به اتحادیه اروپا هستند و این یک روند زمان بر است. اشاره شالنبرگ به روند طولانی است که برخی کشورهای بالکان غربی باید برای عضویت در اتحادیه اروپا طی کنند و می توان گفت هنوز راه درازی تا تحقق آن باقی مانده است.
هر چند اتریش به عنوان یکی از اعضای قدیمی اتحادیه اروپا از تعمیق روابط بین این اتحادیه و اوکراین حمایت می کند اما با مخالفت با عضویت این کشور خواستار استفاده از سایر راه ها از جمله پیوستن کی یف به منطقه اقتصادی اروپا و یا حفظ شرایط کنونی شده است.
اساسا در باره عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا دیدگاه مثبتی در بین کشورهای این اتحادیه وجود نداشته است. اوکراین تا پیش از این خواستار پیوستن به اتحادیه اروپا بوده اما با وقوع جنگ بین روسیه و اوکراین این درخواست شدت گرفته است، ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین پس از حمله روسیه به اوکراین خواستار پیوستن فوری این کشور به اتحادیه اروپا شده و تاکید کرد که ملت اوکراین حق دارد به عضویت در این نهاد اروپایی دست یابد و تأیید عضویت این کشور در این اتحادیه نشان دهنده حمایت آنها از کییف خواهد بود. پترو پوروشنکو رئیس جمهور سابق اوکراین می گوید: پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) هدفی استراتژیک برای ما است.
با این حال اتحادیه اروپا واکنش مثبتی برای تحقق فوری این خواسته زلنسکی نداشته است. مخالفت صریح آلمان به عنوان مهمترین کشور اتحادیه اروپا و بزرگترین اقتصاد اروپا و اکنون مخالفت اتریش با این مساله امید رئیس جمهور اوکراین برای عضویت فوری در این نهاد اروپایی را نقش برآب کرده و چشم انداز مثبتی در این زمینه باقی نگذاشته است. به رغم اینکه پارلمان اروپا در مارس 2022 درخواست عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا را تصویب کرد، با این حال اورزولا فون درلاین رئیس کمیسیون اروپا با توجه به درخواست اوکراین برای عضویت در اتحادیه اروپا، اعلام کرد که این مساله یک فرایند زمان بر است. او گفت، مردم اوکراین متعلق به خانواده اروپا هستند، اما عضویت در اتحادیه مراحل و فرایندی دارد که باید طی شود. فون درلاین اواخر ماه فوریه گذشته نیز دراین مورد گفته بود:در واقع با گذشت زمان، آنها متعلق به ما هستند. آنها یکی از ما هستند و ما خواهان بودن آنها (در اتحادیه اروپا) هستیم.
با توجه به معیارها واستانداردهای اتحادیه اروپا و فاصله بسیار کی یف از این استانداردها به ویژه در زمینه مبارزه با فساد مالی و اداری، اساسا تحقق خواست زلنسکی برای عضویت فوری اوکراین در این اتحادیه ناممکن است. اکنون اوکراین از لحاظ فساد رتبه 117 را در جهان بوده و از فاسدترین کشورها در اروپا در زمینه فساد مالی و اداری محسوب می شود. وضعیت اقتصادی اوکراین نیز در سال های اخیر با وخامت روزافزون مواجه بوده است. همه اینها احتمال عضویت این کشور در اتحادیه اروپا را بسیار ضعیف نموده است. ضمن اینکه یکی از مهمترین شرایطی که اتحادیه اروپا برای کشورهای خواهان عضویت تعیین کرده، حل و فصل تمام اختلافات ارضی و مرزی با همسایگانش است. بدین ترتیب حتی اگر روند عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا آغاز شود که البته نیاز به اجماع نظر همه اعضای آن دارد اما تحقق آن مستلزم روندی طولانی و پیچیده خواهد بود.
1- Alexander Schallenberg
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
115