ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه روز جمعه هفته گذشته در این مراسم تصریح کرد: "مسکو از رژیم کی‌یف می خواهد فوراً جنگ را متوقف کند و به میز مذاکره بازگردد. روسیه برای مذاکره با اوکراین آماده است." درمقابل ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین در واکنش به ضمیمه شدن 4 منطقه دونتسک، لوهانسک، خرسون و زاپروژیا به روسیه گفت، اوکراین تا زمانی که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه باشد با این کشور مذاکره نخواهد کرد.
الحاق رسمی مناطق چهار گانه اوکراین به روسیه نقطه عطف مهمی در روند جنگ اوکراین که اکنون وارد هشتمین ماه خود شده است محسوب می گردد. هر چند روسیه در اواخر فوریه 2022 در قالب عملیات ویژه نظامی برای حمایت از جمهوری های خودخوانده دونتسک و لوهانسک که استقلال آنها را به رسمیت شناخته بود، وارد خاک اوکراین شد اما مسیر جنگ و اهداف مسکو با تداوم آن و تغییر اوضاع و شرایط به تدریج تغییر کرد. روس ها عملیات خود را در جنوب شرقی، شرق و شمال اوکراین آغاز کردند اما پس از ناکامی در جبهه شمالی ، تمرکز عملیات خود را در دو جبهه شرقی و جنوب شرقی نهاده و با اشغال بخش زیادی از 4 استان اوکراین، همین اواخر مساله برگزاری همه پرسی به منظور الحاق این مناطق به روسیه را مطرح کردند. البته پوتین با امضای فرمانی استقلال خرسون و زاپروژیا به عنوان دو کشور مستقل را به رسمیت شناخت تا بدین ترتیب اشکالی قانونی برای الحاق این مناطق پس از همه پرسی وجود نداشته باشد.
نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد ناکامی بزرگ غرب به سرکردگی آمریکا برای ممانعت از رسیدن روسیه به اهداف خود در اوکراین است. غربی ها تاکنون بیش از 25 میلیارد دلار انواع تسلیحات زمینی، هوایی، موشکی، توپخانه ای، زرهی، پهپادی و اقلام مختلف لجستیکی را در اختیار دولت ارتش اوکراین قرار داده اند. امید آمریکا و ناتو این بوده که اوکراینی ها به مدد این کمک های تسلیحاتی خواهند توانست روند جنگ را تغییر داده و مسکو را وادار به عقب نشینی از متصرفات خود در اوکراین نمایند. با این حال روسیه با تمرکز بر تکمیل مناطق تحت تصرف خود در این مناطق چهار گانه، هدفی را که ظاهرا از مدتها قبل درنظر داشت بدون اینکه اعلام کند درعمل تحقق بخشید بدون اینکه آمریکا و ناتو بتوانند اقدامی برای جلوگیری از این مساله انجام دهند.
واکنش غربی ها به این امر نیز قابل تامل است. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو ضمن تاکید بر اینکه سازمان پیمان آتلانتیک شمالی الحاق مناطق چهارگانه اوکراین به روسیه را به رسمیت نمی شناسد، مدعی شد این مساله، تصمیم ناتو برای حمایت از اوکراین را تغییر نخواهد داد. با این حال دبیر کل ناتو که تا قبل از این مدام به تهدید روسیه می پرداخت اعلام کرده که بر سر اوکراین با روسیه وارد جنگ نخواهد شد. استولتنبرگ گفت: این ائتلاف نظامی هرگز وارد درگیری مستقیم با روسیه نخواهد شد. بدین ترتیب دولت غربگرای کی یف که مدام خواهان پیوستن هر چه زودتر به ناتو است، عملا کمکی اساسی برای تغییر روند جنگ یعنی مداخله نظامی ناتو در مقابل روسیه را دریافت نخواهد کرد. از سوی دیگر مقامات آمریکایی ضمن مخالفت با الحاق 4 منطقه اوکراین به روسیه بر تداوم حمایت تسلیحاتی از اوکراین تاکید کرده اند. با این حال این کمک ها همان گونه که تاکنون نیز مشخص شده است موجب تحولی سرنوشت ساز به نفع کی یف در جنگ و یا ممانعت از الحاق مناطق چهارگانه این کشور به روسیه نشده است. اکنون دولت کی یف با وضعیت بغرنجی مواجه شده است. از یک سو تداوم جنگ در مناطق ملحق شده به روسیه موجب واکنش شدید مسکو خواهد شد. از سوی دیگر توقف عملیات نظامی نیز به دلیل فشارهای غرب به ویژه آمریکا برای ادامه جنگ با روسیه امکان پذیر نخواهد بود. بدین ترتیب بازنده اصلی بحران کنونی، اوکراین است که به میدانی برای کارزار ضد روسی واشنگتن و شرکایش و نیز محلی برای آزمایش تسلیحات غربی تبدیل شده و هیچ چشم انداز امید بخشی نیز فراروی خود نمی بیند. در واقع امید بستن به غرب برای اوکراینی ها بسیار گران تمام شده است.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
115
بیشتر بخوانید:
پوتین: مردم در مناطق دونتسک، لوهانسک، خرسون و زاپروژیا یک انتخاب روشن انجام دادند
