بمباران شیمیایی سردشت؛ روزی که نفس‌ها آتش گرفت

مهرداد هاشمی- به همین مناسبت، هشتم تیرماه در تقویم مناسبت های ایران روز مبارزه با سلاح‌های شیمیایی و میکروبی نامگذاری شده است.

سردشت اولین شهری بود که بعد از جنگ جهانی اول و تصویب کنوانسیون های منع سلاح های شیمیایی چهار بار پیاپی در اوج جنگ تحمیلی توسط رژیم بعثی مورد هدف بمباران شیمیایی قرار گرفت.

بر اثر این جنایت بشری ۱۱۰ نفراز مردم مظلوم و بی دفاع این شهرستان مرزی به شهادت رسیدند و هزاران نفر هم دچار مصدومیت ناشی از گازهای شیمیایی و سمی شدند.  

بمباران شیمیایی سردشت با حمایت مدعیان حقوق بشر انجام شد وانفعال نهادهای بین المللی در برخورد با عاملان این جنایت حکایت تلخ دیگری رادر این زمینه نشان داد.

ایران پس از بمباران شیمیایی سردشت خواستار تصویب قطعنامه ای بر علیه دولت صدام شد که با وتوی آمریکا رو به رو شد.

فاجعه سردشت نشان داد کنوانسیون‌ها و معاهدات حقوقی درباره منع استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی چگونه تحت تاثیر ملاحظات سیاسی و منفعت‌نگری قدرت‌های به اصطلاح حامی حقوق بشر قرارمی‌گیرد.

امروز نیز همین کشورها در نشست ها و کنفرانس هایی که درباره سلاح شیمیایی برگزار می شود مدعی مبارزه با این سلاح‌ها هستند در حالی که همین کشورها مانع اجرایی شدن کنوانسیون منع استفاده از سلاح‌های شیمیایی هستند.

مستنداتی که چند سال بعد از این فاجعه هولناک منتشر شد؛ نشان داد که در دستیابی رژیم صدام به جنگ افزار شیمیایی و میکروبی، شرکت‌های اروپایی و آمریکایی نقش مستقیم داشتند.

مطابق همین اسناد؛ ده ها شرکت آلمانی، هلندی، فرانسوی، بلژیکی و آمریکایی در ارسال مواد شیمیایی و تکنولوژی استفاده از آن به عراق، مشارکت کردند.

افکار عمومی در جهان امروز می داند که حامیان صدام متهم اصلی این جنایت هستند زیرا با کمک و مساعدت آن ها به این رژیم و تجهیز آن به سلاح‌های ممنوعه شیمیایی، صدام جرات و فرصت استفاده از سلاح شیمیایی را بدست  آورد.

شبکه تلویزیونی ای. بی. سی آمریکا در ۲۰ شهریور ۱۳۶۹ (۱۱ سپتامبر ۱۹۹۰) در برنامه‌ای با عنوان "خطی بر روی ‌شن " به تشریح عملکرد امریکا و آلمان در تجهیز صدام به سلاح شیمیایی پرداخت و گزارش داد به دنبال فقدان هرگونه اعتراض عمومی، صدام حسین به توسعه مجتمع جنگ‌افزارهای شیمیایی مخفی خود که توسط شرکت‌های آلمان غربی در سامره در خارج از بغداد طراحی شده بود، ادامه داد.

استفاده از سلاح های شیمیایی در جریان اشغال عراق صدمات زیادی را به مردم این کشور وارد ساخت. نشریه "ایندیپندنت" در این زمینه در گزارشی مستند از افزایش چهار برابری ابتلا به انواع سرطان ها در میان بزرگسالان وافزایش 12 برابری ابتلا به سرطان درمیان کودکان عراقی پایین تر از 14 سال خبر داد.

حمله  شیمیایی رژیم صدام  به شهر کرد نشین حلبچه درسال 1988 جنایت دیگری بود که چند ماه پس از بمباران  سردشت انجام شد و به مرگ دست کم  5000 نفر منجر شد.

صدام  از سال 1984 به بعد در حملات با این سلاح ها به طور گسترده از گاز سمی تابون استفاده می‌کرد. اما این ماده گران بود و پیدا کردن مواد لازم برای ساخت آن هم سخت بود. او بعدها  به سراغ گاز «وی ایکس» رفت که قدرت و دوام بیشتری داشت.

صدام در سال 1988 حدود 4 تن از این گاز را در اختیار داشت. اما ماده شیمیایی که در حجم وسیع‌تری در دسترس او قرار داشت «گاز سارین» بود. وی  از گاز خردل نیز بسیار استفاده می کرد.

این گاز اثرات دراز مدتی نظیر کوری، انواع سرطان، ناباروری و نقص عضوهای پیش از تولد داشت.آمریکا و برخی کشورهای اروپایی بخاطر منافع و مقاصد سیاسی به تجهیز شیمیایی صدام ‌پرداختند تا رژیم بعث عراق  با استفاده از این سلاح‌ها جنگ تحمیلی را به پیروزی برای امریکا تبدیل کند؛ اما چیزی جز شکست، ذلت و رسوایی برای صدام و حامیان وی  باقی نماند.

اگر امریکا و سایر حامیان صدام  در این  جنایت به صدام  کمک نمی کردند؛ هزاران  انسان بی گناه نه در "سردشت" و نه در "حلبچه" قربانی سلاح های شیمیایی نمی شدند.

عباسعلی کدخدایی استاد حقوق بین الملل دانشگاه تهران و عضو حقوقدان شورای نگهبان، با انتشار مطلبی با عنوان «استانداردهای دوگانه، نرخ همیشگی آمریکا و غرب» می نویسد :

«چندین سال قبل و در چنین روزی مقامات رژیم جنگ طلب صدام، رسما اعتراف کردند که در طول جنگ تحمیلی، علیه مردم ایران و عراق از سلاح شیمیایی استفاده شده بود و تاسف بارتر اینکه در این حملات، بیش از آنکه نظامیان مورد هدف قرار بگیرند، بمب‌های شیمیایی مرگبار بر سر مردم عادی و غیرنظامی فرود می‌آمد؛ به‌طوری‌که طی ۳۷۸ مورد حمله شیمیایی صدام در طول ۸ سال جنگ تحمیلی، در ایران مردم مناطقی از جمله بانه، مریوان، سردشت، پیرانشهر، سومار و... و در عراق مردم حلبچه، فاو، جزایر مجنون و... قربانی حملات شیمیایی صدام شدند. براساس آمار موجود، طی این حملات بیش از ۵۰ هزار نفر شهید و زخمی شدند."

امریکا؛ جنایاتی همچون بمباران اتمی هیروشیما و ناکازکی ژاپن و سرنگونی عمدی هواپیمای مسافربری ایرباس ایران با حمله موشکی را در کارنامه خود دارد. در این فهرست؛ مشارکت درحملات  شیمیایی صدام علیه مردم ایران و عراق هم جای گرفته است.

امریکا البته سابقه ای دیرینه در استفاده از سلاح های کشتار جمعی دارد.

آمریکا طی قرن گذشته بارها از تسلیحات غیرمجاز درجنگ ها استفاده است.

ارتش آمریکا در جنگ ویتنام از سال 1961 تا 1971 میلادی از عامل نارنجی به عنوان بخشی از برنامه جنگ شیمیایی استفاده کرد.

امریکا در زمان جنگ جهانی اول، بیش از 5 هزار تن مواد شیمیایی با کاربرد بعنوان سلاح شیمیایی تولید کرد.

آمارها نشان می دهد، امریکایی ها در جنگ ویتنام بیش از 75 میلیون لیتر سموم شیمیایی را بر سر روستائیان ویتنامی فرو ریختند و  صدها هزار هکتار جنگل را از بین بردند.

اثرات این مواد سمی نارنجی رنگ موجب مرگ قریب به 300 هزار تن در ویتنام شد و صدها هزار کودک با انواع معلولیت ها و نواقص مادرزادی متولد شدند.

در واقع  کارنامه امریکا مملو از جنایات ضد بشری است.

فاجعه بمباران شیمیایی سردشت نیز سند دیگری  است که ماهیت واقعی و  دروغ بودن ادعای حقوق بشری آمریکا را نشان می دهد.

برای شیمیایی ها که بی صدا می میرند ...

ماهیای سرخ عاشق، توی حوضی از اسیدن

دلشون یه دریا درده، کی می دونه چی کشیدن ؟!

می دونی چه دردی داره، بی صدا ترانه خوندن ؟!

می دونی چه سوزی داره، تو آتیش نفس کشیدن ؟!

هد هد صبا شدیم و هفت شهر عشقو گشتیم

ما نفس کم نیاوردیم، معلومه کیا بریدن !

سینه آتیش خلیله، اینجا عشقه که دلیله

ببین این دلای عاشق، چه بهشتی آفریدن !

بچه های خط دوم، سرشون به خاک، اما

بچه های خط اول، آسمونو سر کشیدن

فکر اون گلای سرخم که سرا رو خم نکردن

می میرن ولی نمی گن که گلوشونو بریدن

لاله ها کی گفته تنها، همونایی ان که رفتن ؟

اینایی که پر شکسته ن، مگه کمتر از شهیدن!   

شاعر : علیرضا قزوه