برخورداری ازاین ویژگی در تحقق اهداف کشورهای عضواین سازمان دارای اهمیتی راهبردی است.
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری کشورمان طی سخنانی در اجلاس نخست وزیران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که روز دوشنبه به میزبانی هند و از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شد، با تاکید بر این موضوع گفت؛ در دنیای پرمخاطره امروز، نهادهای منطقه‌ای از موثرترین سازوکارهای مدیریت و حل و فصل مسائل منطقه ای، جهانی و حتی ملی هستند.
سازمان همکاری شانگهای اکنون ۱۲ عضو دارد و جمهوری اسلامی ایران، افغانستان، مغولستان و بلاروس اعضای ناظر این سازمان هستند.
حضور ایران بعنوان عضو ناظر در این سازمان را می بایست، از دوجنبه اقتصاد و امنیت حائز اهمیت دانست.
از جنبه اقتصادی؛ دلایل زیادی وجود دارد که نشان می دهد نقش ایران در این همکاری با توجه به داشتن ظرفیت های متنوع در زمینه‌های اقتصادی و تجاری و سرمایه گذاری های مشترک حائزاهمیت است.
کوزه گر کالجی کارشناس مسایل آسیا در ارزیابی اهمیت نقش ایران در سازمان همکاری شانگهای معتقد است با اینکه وضعیت ایران در این سازمان بصورت عضو ناظر است؛ همکاری های ایران و شانگهای شامل طیف گسترده ای از موضوعات است.
بعنوان مثال در حوزه اقتصادی موضوعاتی نظیر انرژی، گمرک و ترانزیت با توجه به ظرفیت های ایران در این زمینه ها حائز اهمیت است.
ایران یکی از حلقه های کلیدی مواصلاتی در غرب آسیا بشمار می رود.
معاون اول رئیس جمهوری ایران در بخشی از سخنان خود در همین خصوص، اهمیت بندر چابهار و اتصالات ریلی آن، در مسیر افغانستان و آسیای مرکزی را یاد آور شد و اعضای سازمان همکاری شانگهای را برای همکاری در پروژه عظیم ریلی چابهار به زاهدان دعوت کرد.
با همکاری ایران همچنین پروژه مهم ریلی خواف - هرات به اتمام رسیده است که بزودی افتتاح خواهد شد. این پروژه نیز تاثیر قابل توجهی بر افزایش ترانزیت و گسترش روابط اقتصادی افغانستان از طریق ایران دارد.
ایران و سازمان همکاری شانگهای؛ ظرفیت های متقابل برای همکاری
از جنبه امنیت منطقه ای نیز باید گفت؛ با توجه به اهداف سازمان شانگهای که مبتنی بر چندجانبه گرایی است، همکاری ایران و شانگهای می تواند منشا آثار مهمی در حفظ امنیت جمعی باشد.
بویژه آنکه روسیه و چین که از اعضای تاثیر گذار در سازمان شانگهای هستند، در حوزه امنیت روابطی راهبردی با ایران دارند.
تحولات یکدهه گذشته در منطقه نشان می دهد یکجانبه گرایی امریکا و تحمیل نا امنی ها و تروریسم حمایت وهدایت شده در منطقه پیامدهای زیانباری داشته است.
این چالش اهمیت نقش سازمان همکاری های شانگهای و استفاده از ظرفیت های ایران را در جهت مقابله با تهدید های مشترک در منطقه برجسته کرده است.
با توجه به این مولفه ها می توان گفت؛ سازمان شانگهای ظرفیت قابل توجهی برای همکاری دارد که با استفاده از آن می توان روابط منطقه ای را توسعه داد و آن را تقویت کرد.
سخنان اسحاق جهانگیری معاون رییس جمهوری کشورمان در اجلاس نخست وزیران عضو شانگهای در همین چارچوب قابل ارزیابی است.
