ایران پرس: «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران روز شنبه در دیدار «خسرو ناظری» دبیرکل جدید سازمان همکاری اقتصادی (اکو) با استقبال از اجرای برخی طرح‌های زیربنایی و دراز مدت در حوزه‌های حمل و نقل، تجارت، مالی و بانکی در اکو، ابراز امیدواری کرد، طرح‌های ناتمام در دوره دبیرکلی او به اتمام برسد.

خسرو ناظری دبیر کل اکو هم در این دیدار با تاکید بر نقش محوری جمهوری اسلامی ایران در اکو، خواستار تدوام حمایت‌های ایران از این سازمان مهم منطقه‌ای شد.

قرار است اواخر ماه نوامبر پانزدهمین اجلاس سران اکو در عشق‌آباد ترکمنستان برگزارشود.

بهبود شرایط توسعه اقتصادی پایدار کشورهای عضو، حذف تدریجی موانع تجاری، برنامه مشترک برای توسعه منابع انسانی و تسریع برنامه توسعه حمل و نقل و ارتباطات از جمله اهدافی است که در اساسنامه اکو قید شده است.

منطقه اکو از دورنمای روشن تجاری برخوردار است و ایران که با پنج کشور عضو این سازمان دارای مرز زمینی است، به دلیل موقعیت استراتژیک برای اتصال سایر اعضا به آب‌های بین‌المللی، موقعیتی مهم در منطقه اکو دارد.

جمهوری اسلامی ایران مخالف یکجانبه گرایی است و همواره برلزوم همگرایی منطقه ای با هدف توسعه اقتصادی و حفظ ثبات و امنیت تاکید کرده است. بر همین اساس، تلاش‌های جمعیِ کشورهای همسو، برای تحقق یک نظام اقتصادی عادلانه و غیرتبعیض ­آمیز، حفظ ارزش‌ها و فرهنگ های ملی و همچنین دستیابی به رشد اقتصادی و کسب جایگاهِ مناسب در روابط بین­ المللی، همواره مورد حمایتِ ایران بوده است و حمایت از اکو و فعالیت­‌های آن نیز درهمین چارچوب قرار دارد.

سیاست نگاه به شرق، اولویت دیپلماسی اقتصادی ایران

در این راستا، جمهوری اسلامی ایران با هدف رفع موانع توسعه اقتصادی، سیاست نگاه به شرق، توسعه روابط با همسایگان و همکاری با اتحادیه های منطقه ای نظیر اتحادیه اوراسیا، آ.سه.آن، سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، همکاری با کشورهای حاشیه خزر و مجمع کشورهای حاشیه اقیانوس هند را در اولویت دیپلماسی اقتصادی خود قرار داده است.

«سیدابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری اسلامی ایران تاکید کرده است: "دولت سیزدهم، دیپلماسی اقتصادی را با جدیت در دستور کار دارد و همکاری با همسایگان و افزایش سهم ایران در تجارت منطقه‌ای از اهمیت زیادی برخوردار است."

ایران در سال 1399 هجری شمسی دارای تراز تجاری مثبت با کشورهای عضو اکو بود. به گونه ای که در 8 ماهه سال 1399، تجارت خارجی ایران با اعضای اکو به بیش از پنج میلیارد و 762 میلیون دلار رسید که حدود دو میلیارد و 800  میلیون دلاراز آن سهم واردات بود.

اما با وجود مزیت جغرافیایی این سازمان و حضور کشورهای عضو اکو (ایران، پاکستان، افغانستان، ترکیه، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان و تاجیکستان) در یکی از مناطق ژئوپلتیکی جهان، ظرفیت های بالقوه این سازمان هنوز عملی نشده است .

سهم کشورهای عضو اکو در تجارت جهانی 845 میلیارد دلار یعنی حدود سه درصد است، این رقم با توجه به تعداد جمعیت (نزدیک به 500 میلیون نفر) و ذخایر نفت و گاز و انرژی در این منطقه، نسبتا کم است.

عوامل سیاسی و اقتصادی و همچنین دخالت کشورهای فرامنطقه‌ای از جمله عواملی است که مانع از تحقق اهداف اکو شده است. به عنوان مثال می توان به بی ثباتی سال های اخیر در افغانستان و اختلافات مرزی این کشور با پاکستان اشاره کرد.

از سوی دیگر، غربی ها از جمله آمریکا با هدف استفاده از منابع انرژی کشورهای منطقه، همواره درصدد تضعیف همگرایی در کشورهای عضو اکو بوده اند. مخالفت آمریکا با موافقت‌نامه گازی ایران و ترکیه وهمچنین مخالفت با تشکیل اوپک گازی که از سوی ایران پیشنهاد بود نمونه ای از این سیاست آمریکا است.

بدیهی است، امکانات و ظرفیت های اعضای اکو، سرمایه ای بزرگ برای توسعه اقتصادی این کشورها فراهم کرده است و تاکید وزیر امور خارجه ایران برای تکمیل طرح های زیربنایی و درازمدت اکو نشان دهنده اهمیت اقتصادی آن برای کشورهای عضو این سازمان است که با تقویت همگرایی  کشورهای عضو، قابل تحقق است.

نویسنده: حسن عقیقی 

117

بیشتر بخوانید:

رئیس موسسه فرهنگی اکو: گردشگری اکو باید نماد گردشگری منطقه شود

گرامیداشت روز جهانی صلج در موسسه فرهنگی اکو