هدف از سفر مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران، دیدار با «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی و بررسی وضعیت همکاری های فی‌مابین عنوان شده است.
مدیرکل آژانس پیش از این نیز با هدف تقویت همکاری های میان ایران و آژانس در حوزه های مختلف و بحث درخصوص موضوعات فنی به تهران سفر کرده است.
این سفرها و دیدارها در تداوم همکاری ها و همچنین رسیدگی به موضوعات فی‌مابین در فضایی سازنده و منحصرا فنی اهمیت دارد. بر همین اساس ایران و آژانس تاکید دارند که دیدارهای متقابل را در سطوح مرتبط تداوم دهند.
مبنای همکاری‌های ایران و آژانس صرفا بر اساس تعهدات پادمانی است. برای ایران مهم است که آژانس بین المللی انرژی اتمی بر مبنای سه اصل بی طرفی، استقلال و حرفه‌ای‌گری حرکت کند و در مسائل پادمانی نیز فراتر از اصول استاندارد و ارزیابی ها و داده های مستقل خود عمل نکند.
رافائل گروسی اخیرا گزارشی درباره فعالیت های هسته ای ایران منتشرکرد که آمیخته با پاره ای ادعاهای غیر واقعی بود. انتشار چنین گزارش هایی با توجه به سابقه تاثیر پذیری آژانس از فشارهای سیاسی موضوع جدیدی نیست.
آژانس پیش از این نیز در برخی گزارش های خود از رویه فنی فاصله گرفت و جنبه‌هایی از سیاسی‌کاری را به فعالیت‌های آژانس افزود که مغایر با اصل مستقل بودن آژانس است.
اکنون هم آمریکا با استفاده ابزاری از آژانس، در آستانه مذاکرات در وین برای لغو تحریم ها، درصدد اعمال فشارهای بیشتری است تا شاید بزعم خود بتواند ایران را وادار به دست برداشتن از مواضع اصولی خود برای لغو تحریم ها کند.
ایالات متحده در این جهت بارها سعی کرده است که از موضوع تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران برای بی اعتبار کردن برجام و توجیه سیاست فشار حداکثری خود استفاده ابزاری کند، اما موفق نشده است.
ایران همواره از همراه ترین اعضای آژانس بوده و بیشترین همکاری را با این نهاد برای شفاف سازی درخصوص فعالیت های صلح آمیز هسته ای خود داشته است.
در حالیکه یکی از اهداف آمریکا ایجاد بی اعتمادی بین ایران و آژانس است. لذا مسیری که ایران همواره به آژانس توصیه کرده، همکاری در بستر فنی و حرفه ای است.
با توجه به این ملاحظات در تحلیل اهداف سفر گروسی به تهران دو نکته قابل توجه به نظر می رسد:
نخست آنکه، آژانس با توجه به مواضع ایران در قبال برجام و توافقاتی که در سفر قبلی گروسی به تهران حاصل شد به این جمع‌بندی رسیده است که ایران حاضر به کوتاه آمدن از حقوق خویش نیست و در این میان کشورهایی چون چین و روسیه نیز بر حقانیت مطالبه ایران از برجام تاکید کرده اند.
«کلسی داونپرت» مدیر سیاستگذاری منع گسترش جنگ‌افزار هسته‌ای انجمن کنترل سلاح واشنگتن، معتقد است: "پایبندی ایران به تعهدات پادمانی، به تلاش دولت‌ها برای مقاومت در برابر فشارهای ایالات متحده برای اجرای تحریم‌های سازمان ملل کمک کرده است."
نکته دوم، تاکید ایران بر همکاری های متعارف با آژانس در مسایل فنی است. هرچند که در این زمینه انتقادهایی از جانب ایران نسبت به عملکرد آژانس وجود دارد.
لذا در تحلیل نهایی می توان گفت سفر گروسی به تهران یک هدف مهم و کلیدی دارد و آن تاکید برلزوم پایان دادن به رفتارهای سیاسی و غیر اصولی و ایفای نقش موثر و بیطرفانه آژانس در قبال حقوق مشروع ایران در فعالیت های هسته ای صلح امیزاست.
نویسنده: جمشيد امین زاده
117
بیشتر بخوانید:
واکنش اولیانوف به سفر گروسی به تهران
گروسی دوشنبه آینده به تهران سفر می‌کند
