مصطفی الکاظمی چهارشنبه گذشته به عربستان سفر و با مقامات این کشور دیدار و گفت وگو کرد. در این سفر توافقهایی نیز میان طرفین امضا شد که عمده آن در حوزه اقتصاد بود.
علاوه بر استقبالی که برخی از عراقیها از این سفر داشتهاند، واکنشهای منفی نیز انجام شد که از جمله این واکنشها از طرف امام جمعه نجف اشراف بود.
حجت الاسلام والمسلمین «صدرالدین قبانجی» امام جمعه نجف اشرف در خطبههای مجازی نماز جمعه اظهار داشت: "فراموش نخواهیم کرد که برخی کشورهای عربی با تروریستها همراه شده و علیه ملت عراق جنگ به راه انداختند."
وی با بیان اینکه عراق برده نیست، گفت: "از تقویت روابط کشورهای عربی با عراق استقبال میکنیم، اما فراموش نمیکنیم که برخی کشورهای عربی دست در دست صدام علیه مردم ما بودند و حتی با داعش علیه ما جنگ به راه انداختند."
با توجه به سخنان امام جمعه نجف اشرف، انتقادها از عربستان سعودی به خصوص در مورد حمایت از رژیم بعثی صدام و همچنین حمایت از تروریستها در داخل عراق مطرح میشود.
حمایت عربستان سعودی از بقای رژیم صدام
عربستان سعودی ضمن اینکه از رژیم بعثی عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران حمایت کرد، حامی سیاست سرکوب شهروندان عراقی توسط رژیم صدام نیز بود. با وجود اینکه روابط دیپلماتیک عربستان و عراق پس از حمله رژیم بعثی به کویت قطع شد و تا پایان عمر رژیم بعثی نیز برقرار نشد، اما از آنجایی که اکثریت جمعیت عراق را شیعیان تشکیل میدهند و عربستان نیز نگاه طایفهگرایانه به سیاست در جهان عرب دارد، هر نوع رفتار خشن علیه شیعیان را حمایت میکند.
این حمایت در حافظه تاریخی مردم و شخصیتهای عراقی باقی مانده است. در واقع، اگرچه آل سعود با رژیم بعثی عراق روابط دیپلماتیک نداشت، اما از بقای رژیم صدام نیز حمایت میکرد چرا که رژیم بعثی به لحاظ مذهبی همسو به آل سعود بود و روی کار آمدن دولتی شیعی، مطابق منافع آل سعود نبود.
علاوه بر این وضعیت، در دو دهه اخیر عربستان سعودی از حامیان گروههای تروریستی از جمله داعش در عراق بود. این موضوع بارها از سوی شخصیتهای رسمی و غیررسمی عراق و همچنین توسط محققان و مراکز پژوهشی متعددی عنوان شد.
برای نمونه، «سایمون هندرسون» مدیر برنامههای خلیج فارس و سیاست انرژی در مرکز مطالعات خاور نزدیک مرکز واشنگتن نوشت: "عربستان داعش را به استخدام خود در آورد تا بتواند هیمنه و تسلط خود را بر خاورمیانه احیا کند. دفاع از شبکه داعش در عراق و سوریه با حمایت عربستان سعودی انجام شد. حتی عربستان سعودی گذرگاه امنی را برای شهروندان عربستانی و شهروندان دیگر کشورهای متمایل به پیوستن به داعش ایجاد کرد تا آنها بتوانند راحتتر به داعش در عراق و سوریه بپیوندند. عربستان همچنین کمکهای نظامی بالایی در اختیار داعش قرار داد تا جلوی موفقیتهای حکومت عراق را بگیرد و به این ترتیب خود بر منطقه مسلط شود و نقش محوری منطقهای بیابد."
با توجه به این سیاستهایی که عربستان در زمان رژیم بعثی صدام و در دو دهه اخیر درباره عراق اتخاذ کرد، بیاعتمادی و بدبینی شدیدی در میان گروهها، شخصیتها و بخش زیادی از مردم عراق درباره عربستان سعودی وجود دارد.
این بیاعتمادی سبب نارضایتی بخش گستردهای از عراقیها از نزدیکی دولت مصطفی الکاظمی به دولت سعودی شد و بر این باور هستند که ریاض در پوشش تقویت روابط اقتصادی درصدد نفوذ و ادامه طرحهای خرابکارانه امنیتی خود در عراق است، کمااینکه «ثامر السبهان» نخستین سفیری که عربستان پس از 25 سال به عراق فرستاد، در اثر دخالت در امور داخلی این کشور و نقشآفرینی در خشونتها و آشوبها، به عنوان عنصر نامطلوب از بغداد اخراج شد.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
الکاظمی در ریاض چه میکند؟