شامگاه چهارشنبه نیز پایگاه نظامیان آمریکایی در نزدیکی فرودگاه اربیل و پایگاه نظامیان ترکیه در شمال عراق مورد حمله قرار گرفت.
بامداد پنجشنبه نیز مواضع حشد الشعبی که جزو نیروهای رسمی مسلح عراق است در نینوا هدف حمله قرار گرفت. بغداد، پایتخت عراق هم پنجشنبه شاهد انفجار یک خودروی بمب‌گذاری شده در شهرک صدر بود که یک کشته و 10 زخمی داشته است.
پیش از این نیز میدان «الطیران» در مرکز شهر بغداد روز 21 ژانویه شاهد دو حمله انتحاری با استفاده از کمربند انفجاری بود که به کشته شدن 32 عراقی و زخمی شدن 110 نفر دیگر منجر شد.
این وضعیت گویای چرخه ناامنی و به عبارتی متزلزل بودن اوضاع امنیتی در این کشور است.
در این خصوص باید به سه موضوع اشاره کرد؛
موضوع نخست تداوم فعالیت بازمانده‌های داعش در عراق است.
در همین راستا، عناصر داعش مسئولیت انفجار خودروی بمب‌گذاری شده در شهرک صدر بغداد را برعهده گرفتتند. به نظر می‌رسد شیوع گسترده کرونا، تمرکز دولت بر مسایل سیاسی، درگیری گروه‌های مقاومت با نظامیان آمریکایی و همچنین تداوم اعتراض‌های ضددولتی برای داعش فرصتی بود تا فعالیت‌های خود را در عراق افزایش دهد.
با این حال، داعش خود را در مقابل نیروهای امنیتی عراق ناتوان دیده و به رویکرد سنتی‌اش یعنی انفجار میان مردم و در اماکن عمومی روی آورده است. «مظفر الحمیداوی» کارشناس امنیتی عراقی معتقد است که ضعف گروه تروریستی داعش و ناتوانی آن در مقابله با نیروهای امنیتی باعث شده تا طرح انفجارهای انتحاری را در بین مردم از سر بگیرد.
موضوع دوم، پروژه ناامن‌سازی عراق و به تعبیری توطئه خارجی است.
در یک سال اخیر بحث خروج نظامیان آمریکایی از عراق به طور جدی از سوی برخی گروه‌های سیاسی و نظامی این کشور پیگیری شد. ناامن‌سازی عراق می‌تواند سبب برجسته شدن این دیدگاه شود که خروج نظامیان آمریکایی به افزایش ناامنی و خشونت در عراق منجر خواهد شد. «اثیر الشرع»، تحلیلگر سیاسی عراقی معتقد است در پی افزایش درخواست‌ها در داخل عراق برای خروج نیروهای آمریکایی، یکی از سناریوها این است که از طریق توطئه‌ای خارجی با به چالش کشیدن اوضاع امنیتی عراق بهانه‌ای ایجاد کنند تا نیروهای آمریکایی در عراق باقی بمانند.
موضوع سوم که مهم‌تر از دو موضوع دیگر است، این است که ناامنی‌های کنونی در عراق نتیجه درگیری‌ها و واگرایی‌های سیاسی و امنیتی در داخل این کشور است.
امروز در صحنه سیاسی و امنیتی عراق شکل‌گیری دوقطبی امنیتی (مقاومت / وابستگی امنیتی) و سه قطبی سیاسی (مذهب / ناسیونالیسم عربی/ کردی) هستیم. به لحاظ امنیتی، برخی گروه‌های امنیتی بر امنیت بومی و تکیه بر نیروهای داخلی تاکید دارند، در حالی که دولت و برخی گروه‌های دیگر سیاسی معتقد به وابستگی امنیتی به آمریکا هستند و در مذاکرات با واشنگتن نیز درباره حضور نظامیان آمریکایی توافق کردند.
به لحاظ سیاسی حتی وضعیت در عراق بدتر است.
گروه‌های مقاومت بر فاکتور مذهب تأکید دارند و معتقد هستند برخی کشورهای منطقه به خصوص عربستان و امارات از اینکه دولت در اختیار اکثریت شیعه عراق قرار دارد ناراضی هستند و دولت بغداد باید فاصله خود را با این کشورها حفظ کند زیرا این کشورها در عمل برای عراق تهدید ایجاد می‌کنند. در مقابل، دولت عراق و برخی گروه‌های اهل سنت این کشور بر هویت عربی تاکید دارند و سعی می‌کنند روابط با کشورهای عربی از جمله عربستان و امارات را پیگیری کنند.
گروه‌های کرد نیز در چارچوب منافع کردی خود عمل می‌کنند و همچنان واگرایی میان آنها و بغداد ادامه دارد. این وضعیت تاثیر بسزایی در شکل‌گیری ناامنی و به عبارتی چرخه ناامنی در عراق دارد و این وضعیت همچنان نیز ادامه خواهد داشت.
سیدرضی عمادی
بیشتر بخوانید:
سخنگوی وزارت خارجه: امنیت عراق بخش لاینفک امنیت و ثبات ایران و منطقه است
