سفر محمد بن زاید به ترکیه حاوی چند نکته است:
نخست؛ این سفر بیانگر تغییراتی در سیاست خارجی امارات است. عبدالله بن زاید وزیر خارجه امارات در ماه جاری میلادی به دمشق سفر و با «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه دیدار کرد.
محمد بن زاید بیش از این با اردوغان گفت وگوی تلفنی داشت. «طحنون بن زاید» مشاور امنیت ملی امارات 3 ماه پیش به ترکیه سفر کرد. تغییر در سیاست خارجی امارات بیانگر باور مقامات این کشور به تاثیر گذاری سیاست خارجی صلح ساز بر ارتقای موقعیت امارات است.
دوم؛ سفر محمد بن زاید به ترکیه، اولین سفر وی به این کشور بعد از 10 سال است. این اتفاق در شرایطی رخ داد که تعارض هویتی آشکاری میان ترکیه و امارات وجود دارد. ترکیه کشوری دارای هویت اخوانی است و سعی دارد نظم اخوانی در منطقه غرب آسیا ایجاد کند. این در حالی است که امارات یکی از مخالفان جدی اخوان المسلمین است و حتی اخوان المسلمین را یک سازمان تروریستی می داند.
در سال های اخیر نوع برخورد امارات با اخوان المسلمین به عاملی برای تنش با ترکیه تبدیل شده بود و امارات از مخالفان نفوذ ترکیه در جهان عرب بود. در عین حال، امارات بارها از ترکیه به دلیل حمایت از قطر انتقاد کرده بود.
همچنین ترکیه از کودتای نظامیان علیه دولت اخوانی «محمد مُرسی» در مصر انتقاد کرده بود، اما امارات از این اقدام حمایت کرد. در حالی که ترکیه در لیبی از اخوان المسلمین حمایت می کند و مخالف به قدرت رسیدن خلیفه حفتر است، امارات به همراه عربستان سعودی از حامیان قدرت گرفتن حفتر در لیبی است.
این اختلاف ها نشان می دهد که امارات با احیای روابط خود با ترکیه نمی تواند به سمت اتحاد یا همسویی سیاسی با آنکارا حرکت کند بلکه این اقدام بیش از همه با هدف کاستن از میزان تنش ها در سیاست خارجی امارات انجام می گیرد؛ تنش هایی که به خصوص در یک دهه اخیر در اثر جاه طلبی های امارات و شخص محمد بن زاید و دخالت در امور داخلی دیگر کشورها و به چالش کشیدن قدرت هایی نظیر ترکیه و ایران افزایش یافته بود.
این سفر و همچنین سفر به سوریه نشان می دهد که امارات به این جمع بندی رسید که از طریق تنش با قدرت های مهم و بازیگران تاثیر گذاری نظیر سوریه نمی تواند منافع خود را تامین کند.
سوم؛ یکی از مهمترین اهداف سفر محمد بن زاید به ترکیه، تقویت روابط اقتصادی با این کشور است. امارات سعی دارد از طریق سرمایه گذاری در ترکیه، روابط خود را با این کشور تقویت کند.
در واقع امارات در تلاش است از طریق نفوذ اقتصادی منافع سیاسی خود را به خصوص در منطقه تامین کند. در همین راستا اوایل ماه جاری میلادی مسیر ترانزیتی ترکیه به امارات از طریق ایران بازگشایی شد که انتقال کالا بین دو کشور را از 20 روز از مسیر دریایی کانال سوئز به 6 تا 8 روز کاهش می دهد و تاثیر زیادی در توسعه روابط دو کشور دارد.
نکته پایانی اینکه؛ امارات از طریق روابط با ترکیه، احیای روابط با سوریه و مذاکره با ایران، درصدد رقابت با عربستان و قطر نیز است.
نویسنده: سيدرضی عمادی
117
