«رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریکا و «مارک سدویل» مشاور امنیت ملی بریتانیا که برای رایزنی برای حل اختلافات کشورهای حاشیه خیلج فارس در کویت به سر می برند در دیدار با «شیخ صباح خالد الحمد الصباح» نخست وزیر و وزیر امورخارجه کویت از ادامه بحران در منطقه ابراز نگرانی کردند و از کشورهای درگیر خواستند از طریق مذاکره به اختلافاتشان پایان دهند.
بحران روابط کشورهای عربی با قطراز زمانی آغاز شد که عربستان، امارات، بحرین و مصر در پنجم ژوئن 2017 با متهم کردن قطر به حمایت از سازمان های تروریستی، روابط دیپلماتیک خود را با دوحه قطع کردند.
با افزایش دامنه بحران، کویت در جهت میانجیگری برای حل این بحران فهرستی از خواسته های کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و مصر را که حاوی 13 ماده از جمله توقف حمایت از تروریسم، قطع روابط دیپلماتیک با ایران و تعطیلی شبکه «الجزیره» است؛ به قطر تحویل داد. اما وزارت خارجه قطر، با رد این خواسته ها و غیر قابل اجرا دانستن آنها تاکید کرد که این سه کشور با همکاری مصر، به دنبال تحمیل قیمومیت خود بر تصمیمات ملی قطر هستند.
با نپذیرفتن شرایط 13 گانه کشورهای عربستان، امارات، بحرین و مصر از سوی قطر، اکنون بحران در کشورهای عربی منطقه خلیج فارس ابعاد گسترده تری یافته به طوری که مقامات کشورهای غربی و آمریکا نیز برای مهار بحران وارد منطقه شده اند. تیلرسون در سفری 4 روزه به منطقه، وارد کویت شده و پس از آن به قطر و عربستان خواهد رفت.
منطقه خلیج فارس و کشورهای عربی متحد واشنگتن همواره نقش کلیدی در راستای تامین منافع و سیاست های واشنگتن داشته اند از یکسو عربستان و کشورهای متحد آن بزرگترین شریک تجاری و امنیتی برای واشنگتن محسوب می شود که بسیاری از منافع آمریکا را در منطقه تامین می کنند و از یکسوبزرگترین پایگاه نظامی آمریکا درمنطقه موسوم به پایگاه «العدید» در قطر قرار دارد و توافقات امنیتی با دولت قطر، این کشور را دارای جایگاه بسیار مهمی برای آمریکا کرده است از این رو ادامه و تشدید تنش ها میان قطر وعربستان و متحدانش، می تواند به وخامت روز افزون اوضاع امنیتی حوزه ژئواستراتژیک خلیج فارس بینجامد.
ادامه این بحران همچنین بر موضوع تامین حامل های انرژی یعنی نفت و گاز از خلیج فارس تاثیرگذار خواهد بود که این موضوع تاثیرات نامطلوبی بر اقتصاد جهانی خواهد داشت. وزیر امورخارجه آمریکا با سفر به منطقه در راستای حفظ منافع به دنبال حل اختلافات متحدان منطقه ای خود بر آمده است.
به عقیده «فائق بولوت»، کارشناس امور خاورمیانه، مقابله تاریخی بین قطر و عربستان سعودی شکل جدید یافته است. از دیدگاه وی اگر مناقشه کنونی به قطع روابط قطر با کشورهای( جنوب) خلیج فارس منجر شود، این مساله، پیامدهای جدی برای موازنه نیروهای منطقه در پی خواهد داشت.
اگرچه سناریوهای مختلفی برای پایان این بحران از جمله تشدید محاصره واعمال تحریمهای جدید و نیز اقدامات نظامی علیه قطر مطرح شده است، اما رسیدن به توافق برای حل بحران از مهمترین سناریوها در قبال حل این بحران است. برخی از تحلیلگران معتقدند در صورتی که قطر با فشارهای آمریکا رو به رو شود با پذیرش شرایط عربستان و متحدانش به این بحران پایان خواهد داد. طرفین به خوبی میدانند که تشدید بحران به نفع هیچ کدام از طرفها نیست و راهکار مذاکره بهترین گزینه است. البته باید دید هریک از آنها در آینده تا چه میزان حاضرند بر خواستههایشان اصرار کنند و در این میان کشورهای غربی به ویژه آمریکا مسیر حل بحران را به کدام سو هدایت خواهند کرد.113/ 110
بیشتر بخوانید:
استمرار بحران قطر، فرصتی برای غرب /تحلیل
بدترین سناریو در بحران قطر
شکست دیپلماسی دولت آمریکا در برخورد با بحران قطر