روزنامه همشهری: مرگ اسلام کریم اف، رئیس جمهور ازبکستان، به 25 سال حکومت یکه تازانه او در این کشور آسیای مرکزی پایان داد، رویدادی که می توان به جنگ قدرت در این منجر شود.
در ازبکستان 31 میلیون نفری از زمان فروپاشی شوروی هیچ انتقال قدرتی صورت نگرفته و کریم اف 78 ساله و خانواده اش قدرت مطلق را داشته اند و حرف اول و آخر را در این کشور زده اند.
دیروز ابتدا رویترز به نقل از 3 منبع دیپلماتیک گزارش داد که رئیس جمهور ازبکستان در گذشته است و خبر مرگ او برای فراهم کردن شرایط مناسب به ویژه برای تعیین تکلیف جانشینی او به صورت رسمی اعلام نمی شود.
شب گذشته اما اسوشیتد پرس به نقل از منابع دیپلماتیک ازبکستانی خبر مرگ کریم اف را تایید کرد. بر اساس گزارشهای منتشر شده رفتگران در شهر سمرقند، زادگاه اسلام کریم اف به پاکسازی خیابان ها و اماکن عمومی پرداخته اند و به نظر می رسد این اقدام برای برگزاری مراسم تشییع جنازه صورت می گیرد.
هیات دولت ازبکستان در بیانیه ای اعلام کرده بود که اسلام کریم اف دچار سکته مغزی شده و شرایطش بحرانی است.
"سنت روسای جمهور مادام العمر"
اسلام کریم اف در یک یتیم خانه بزرگ شد و با رسیدن به سن جوانی وارد حزب کمونیست شوروی شد.
در سال 1989 به سمت دبیر اول شعبه حزب در ازبکستان رسید و سال بعد، از سوی پارلمان محلی به عنوان رئیس این جمهوری شوروی برگزیده شد.
با فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال ازبکستان، کریم اف با کسب اکثریت قاطع آرا در انتخابات سال 1991، به ریاست جمهوری ازبکستان رسید و از آن زمان در همه رای گیری ها ها با اکثریت آرا پیروز شده است.
در سال 1996 در میان اعتراض های وسیع هم یک همه پرسی برگزار شد تا ریاست جمهوری کریم اف تمدید شود.
برخی نهاد ها حقوق بشر اسلام کریم اف را به عنوان یک دیکتاتوری معرفی کرده اند که حتی اجازه نفس کشیدن به مخالفانش را نمی داد و آنها را زندانی و شکنجه می کرد.
از میان 5 جمهوری شوروی در آسیای مرکزی، 3 کشور شاهد تکیه زدن یک نفر در قدرت طی حداقل دو دهه گذشته بوده اند و یک کشور دیگر هم به خاطر مرگ رئیس جمهور و کشور دیگر هم با انقلاب انتقال قدرت را تجربه کرد.
در اردیبهشت ماه سال 94 بود که نور سلطان نظر بایف 76 ساله در انتخابات ریاست جمهوری قزاقستان بار دیگر پیروز شد تا برای پنجمین دوره متوالی مانند کریم اف در کشور همسایه همچنان قدرت را از سال 1991 در اختیار داشته باشد. در تاجیکستان هم امام علی رحمان ، 63 ساله از اواخر سال 1992 در میانه حنگ داخلی تاجیکستان به عنوان رئیس دولت و سپس از سال 1994 با شکل گیری پست ریاست جمهوری به قدرت رسیده و همچنان شخص اول این کشور است. در ترکمنستان صفر مراد نیازف از سال 1990 قدرت را در اختیار داشت و تنها مرگ او در سال 1996 بود که باعث شد تا از قدرت کنار برود.
از سال 2006 هم قربان قربان قلی بردی محمد اف که در زما حیات نیازف به عنوان جانشین او مطرح بود با پیروزی در انتخابات قدرت را در اختیار دارد. در قرقیزستان جمهوری دیگر آسیای مرکزی، انقلاب گل لاله در سال 2005 باعث برکناری عسکر آقایف پس از 15 سال ریاست جمهوری شد.
