عراق از سال 2003 شاهد دوره جدیدی در سیاست و قدرت خود است. آمریکا در این سال با حمله به عراق، نظام بعثی را ساقط کرد. اگرچه این رخداد به پایان نظام دیکتاتوری در عراق منجر شد، اما در عین حال زمینه مداخله گسترده آمریکا در امور داخلی عراق را فراهم کرد، به نحوی که امروز واشنگتن حتی در کوچکترین امور داخلی عراق نیز مداخله میکند.
آمریکا یکی از بزرگترین سفارتخانههای خود در جهان را در بغداد ایجاد کرد که علاوه بر سیاسیون، صدها نظامی آمریکایی نیز در این سفارتخانه حضور دارند.
ایالات متحده از 2003 تاکنون سعی کرده تا به بهانههای مختلف نفوذ و حضور خود را در عراق پیگیری کند. این نفوذ که تبدیل به مداخله شده، برای عراق امنیت در پی نداشته است، زیرا تروریست های داعش در زمان حضور نظامیان آمریکایی به عراق حمله کرده و یک سوم جغرافیای این کشور را در اختیار گرفته بود.
با این حال، این مداخله برای عراق چالشهای جدی داشته که نمونه جدید آن کاهش ارزش دینار در مقابل دلار است.
روزنامه عراقی «المداء» در روزهای اخیر به نقل از منابع آگاه عراقی نوشت: "وزارت خزانهداری ایالات متحده بر پایه مستندات خود به بانک مرکزی عراق گزارش داده که افزون بر 60 بانک و موسسه مالی این کشور خارج از استانداردهای واقعی یک سیستم بانکی فعالیت میکنند و در واقع، با جعل اسناد تجاری و به ویژه اقلام وارداتی به قاچاقچیان ارز برای انتقال دلار در پوشش واردات کالا کمک میکنند."
«صفوان قوسی» اقتصاددان عراقی معتقد است که افزایش نرخ دلار آمریکا در بازار عراق ناشی از محدودیتهای تازهای است که خزانهداری ایالات متحده در مورد «تبادلات مالی با برخی کشورها» اعمال کرده است.
او بدون اشاره مستقیم به این کشورها، تاکید کرد که برخی از این کشورها «شرکای تجاری عراق» هستند. به گفته قوسی، برخی تجار بدون توجه به این محدودیتها اقدام به واردات کالا کردهاند و با بروز مشکلات انتقال ارز در کانالهای رسمی، ناچار به تامین ارز مورد نیاز خود از کانالهای غیررسمی شدهاند؛ اقدامی که موجب افزایش نرخ ارز در بازار غیررسمی شده است.
تبیین رویکرد کلی آمریکا در قبال عراق
رویکرد کلی آمریکا این است که ساختار قدرت عراق به هیچ وجه کارآمد نباشد. دلیل اصلی نیز وابستگی به آمریکا و ایجاد هزینه برای دولتهای مستقل در عراق است.
دولت آمریکا در کنار این سیاستها، فشار حداکثری بر گروههای مقاومت را نیز پیگیری میکند تا چالشهای درونی در عراق نیز افزایش داشته باشد. محدودیتهای تازهای که اخیراً آمریکا در مورد «تبادلات مالی با برخی کشورها» بر دولت عراق اعمال کرد با هدف تاثیرگذاری بر سیاست خارجی این کشور و ممانعت از اتخاذ سیاست خارجی مستقل و یا توسعه روابط با کشورهای همسایه از جمله ایران و سوریه است.
با توجه به این دولت «شیاع السودانی» تازه تاسیس است، آمریکاییها به این سمت و سو رفتهاند که شرایط توازن قوا در عراق به زیانشان تغییر نکند. به همین دلیل برخی فشارهای خود را به ویژه در ابعاد اقتصادی علیه دولت مرکزی آغاز کردهاند.
به نظر میرسد به واسطه نفوذ گستردهای که آمریکا در این کشور دارد و همچنین به دلیل توان واشنگتن برای اعمال فشار به خصوص فشارهای اقتصادی، دولتهای عراقی قادر به کاستن از مداخله آمریکا در امور داخلی این کشور نیستد و البته هزینه زیادی نیز در این خصوص پرداخت میکنند.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117