موضع گیری منفی مقامات دولت بایدن در زمینه تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا با توجه به برخی مسائل از جمله مخالفت جمهوری خواهان با دادن هرگونه امتیازی به ایران صورت گرفته است

«ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز یکشنبه اظهارات حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران را که از دستیابی تهران و واشنگتن به یک توافق برای تبادل زندانیان خبر داده بود، یک «دروغ بی‌ رحمانه» توصیف کرد که تنها رنج خانواده‌های زندانیان را افزایش می‌دهد.

او در ادامه گفت: "ما بی ‌وقفه برای آزادی سه آمریکایی که به غلط در ایران بازداشت شده‌ اند، در تلاش هستیم و تا زمانی که آنها به عزیزان خود ملحق نشوند، از این کار دست نمی‌کشیم. در این روز بیانیه جداگانه‌ای نیز از سوی شورای امنیت ملی کاخ سفید منتشر شد که این ادعای ایران را «کذب» می‌خواند."

این در حالی است که ایران بررسیدن به توافقی با آمریکا در زمینه تبادل زندانیان تاکید کرده است. حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران اعلام کرد که در روزهای اخیر در مورد تبادل زندانیان بین  ایران و آمریکا به توافقی دست پیدا کردیم. ‌از مارس گذشته سندی میان ما و آمریکا به طور غیرمستقیم امضا شد اما زمینه اجرای آن‌ اکنون فراهم شده، از نظر ما همه چیز آماده است و آمریکایی ها در حال آخرین هماهنگی های فنی خود هستند. اگر همه چیز از طرف آمریکا خوب پیش برود، در روزهای آینده انجام خواهد شد.

به نظر می رسد موضع گیری منفی مقامات دولت بایدن در زمینه تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا با توجه به برخی مسائل صورت گرفته است. نخست اینکه اساسا دولت بایدن از زمان روی کار آمدن در ژانویه 2021 به رغم ادعاهای قبلی خود در باره  تجدید نظر در خروج آمریکا از برجام به صورت مستمر همان سیاست خصمانه دولت ترامپ موسوم به کارزار فشار حداکثری علیه ایران را با شدت دنبال کرده و حتی به صورت نوبه ای تحریم های جدیدی به بهانه های مختلف علیه ایران وضع نموده است.

لذا حتی در برهه کنونی نیز با توجه به وجود گروههای فشار مختلف در ساختار سیاسی آمریکا به ویژه در کنگره به خصوص مخالفت جمهوری خواهان با دادن هر گونه امتیازی به ایران ، به رغم اینکه حتی سندی نیز بین تهران و اوشنگتن در زمینه تبادل زندانیان امضا شده اما در عمل جرات و جسارت اجرای آن را ندارد و به همین دلیل با فرافکنی و متهم کردن وزیر خارجه ایران به دروغ گویی اساسا منکر هر گونه توافق در این زمیته شده است.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه اعلام کرد در برخی موضوعات از جمله زندانیان قبلا به توافق رسیدیم و در ماه مارس 2022 توافق مکتوبی شکل گرفت که از سوی نماینده رسمی دولت آمریکا نیز امضا شد. طرف آمریکایی در یک مرحله پذیرفت که این موضوع بدون ارتباط با روند مذاکرات رفع تحریم‌ها انجام شود و مبادله صورت گیرد و در مقطع دیگری آن را به روند مذاکرات هسته‌ای گره زدند.

مساله دیگر این که با توجه به شان و منزلت وزیر خارجه ایران، بیان این که توافقی بین ایران و آمریکا در باره تبادل زندانیان صورت گرفته مسلما بر پایه امر واقع صورت گرفته است. این آمریکایی ها هستند که سابقه طولانی در باره دروغ گویی و نقض عهد و به اصطلاح زدن زیر میز دارند .

ایران همان گونه که پیش از این در باره توافق هسته ای برجام نشان داده است همواره به تعهدات خود پایبند بوده است. در عین حال به نظر می رسد که آمریکایی ها به دنبال یک توافق به اصطلاح بزرگ با ایران است که در چارچوب آن مساله زندانیان نیز حل و فصل شود. لذا دولت بایدن به رغم امضای سندی در این زمینه اما اکنون منکر آن شده است.

از سوی دیگر این مساله که سیامک نمازی که تابعیت دوگانه ایرانی و آمریکایی دارد به عنوان یک زندانی امنیتی می تواند از زندان با خبرنگار آمریکایی مصاحبه تلفنی کند نشان می دهد که ایران واقعا آماده تبادل زندانیان است. اما این که آمریکا مدعی می شود که توافقی بین دوکشور برای تبادل زندانیان وجود ندارد، بیانگر آن است که ایالات متحده در راستای حفظ و تداوم کارزار فشار حداکثری علیه ایران حتی حاضر است که شهروندان خود را نیز با انتشار اخبار ضد و نقیض و دادن امید و سپس ناامید کردن آنها مورد آزار و اذیت روحی و روانی قرار دهد.

در عین حال به رغم موضع گیری منفی و غیر سازنده آمریکا در موضوع تبادل زندانیان ایران هنوز هم آماده عملی شدن آن در راستای ملاحظات انسانی و بشر دوستانه است. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه  ایران در این باره گفت: ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران همانطور که اعلام کردیم آمادگی داریم این کار به عنوان موضوع انسانی صورت بگیرد. مشکلات فنی آمریکا به خودش ارتباط دارد. در این موضوع در صورت برخورد واقع بینانه طرف آمریکایی موضوع مبادله زندانیان به عنوان موضوع کاملا انسانی قابل انجام است. 

/118

نویسنده: میرطاهر