به گزارش ایران پرس، در این مراسم که با حضور خانواده این هنرمند فقید و اهالی فرهنگ و هنر برگزار شد، محمد علی رجبی و مهدی حسینی، هنرمندان پیشکسوت حوزه هنرهای تجسمی درباره زنده یاد اکبر مختار تجویدی و مقام علمی و هنری ایشان سخنانی ایراد کردند.
نماز بر پیکر مرحوم تجویدی به امامت حجت الاسلام سید محمود دعائی برگزار شد و پیکر این هنرمند به منظور خاکسپاری در قطعه هنرمندان به بهشت زهرا(س) منتقل شد.
استاد اکبر مختار تجویدی، متولد ۱۳۰۵، فرزند هادی خان تجویدی، از شاگردان کمال‌الملک و از هنرآموختگان مدرسه صنایع مستظرفه، یکی از مهم‌ترین هنرمندان و پژوهشگران خاندان هنرپرور تجویدی به شمار می‌آید.
مراسم ترحیم این هنرمند روز شنبه 27 خردادماه از ساعت 16 تا 17:30 در مسجد جامع شهرک غرب واقع در خیابان سیف برگزار می شود.
استاد تجویدی که بود؟
استاد علی اکبر تجویدی
علی‌اکبر تجویدی پژوهشگر و نگارگر ایرانی سال‌ها برای پژوهش و معرفی هنر ایران تلاش کرد و در پژوهش‌های تاریخ هنر، تطور و تداوم تاریخی هنر ایران را در نظر داشت، در گذشته هنر ایران جست‌وجو کرد و به تحولات هنر معاصر نیز توجه داشت.
شناخت نخبگان و مفاخر فرهنگی و هنری، در اعتلای هویت فرهنگی ملی و همچنین نقش و جایگـاه نگارگری به عنوان یک هنر بنیانی در بین هنرهای ایرانی اسلامی، اهمیت فراوان دارد . شـناخت ایـن مفـاخر مـی توانـد هـم در اعـتلای هنرهای ایرانی-اسلامی مهم باشد و هم موجب تقویت هویت فرهنگی ایران شود.
در ساختار هنرهـای سـنتی و بـه ویژه نگارگری، آموزش و استعدادهای درونی به عنوان دو مؤلفه بیرونی و درونی در ظهـور و بـروز مفـاخر و اسـاتید بزرگ مؤثرند. این دو مؤلفه در قالب خاندان های هنری در جامعه هنری ظهور و بروز می کنند.
در گذشته سـنتی ما پسران خاندان، شغل پدر را ادامه می دادند و از کودکی در محضر پدر کسب شاگردی کرده و بعد از رشـد و تکامـل و دسترسی به مقامات بالا، در محضر استاد کسب معرفـت نمـوده و پـس از پدر شغل و حرفه وی را ادامه می دادند.
این فرایند در ساختار هنرهای سنتی ایران، خاندان های هنری را شـکل داد که «خاندان تجویدی» یکی از این خاندان ها در حوزه نگارگری است. خاندان تجویدی تنهـا خانـدانی نگـارگر نیسـت بلکه هنرمندانی در حوزه موسیقی و حتی مفاخری در حوزه پژوهش را به جامعـه هنـری ایـران تقـدیم کـرده است.
استاد هادی تجویدی، از بنیانگذاران مکتب تهران و مدرسه صنایع قدیمه و از شاگردان خوب کمال الملک بود که در موسیقی شاگردی درویش خان کرده بود. فرزندانش علی، محمد و علی اکبر تجویدی در موسـیقی و نگـارگری از پـدر بهره ها بردند و استاد محمدکاظم و استاد محمد مهدی تجویدی همچون برادرشان هـادی خان، در هنر نقاشی به استادی رسیدند و استاد محمد مهدی به موسیقی و شعرو نقاشی می پرداخت.
تصویرسازی های مذهبی مانند شمایل امامان معصوم(ع) از تلاشهای خاندان تجویـدی در حـوزه نشـر ارزشهـای اسلامی بوده است.
مرحوم تجویدی، متولد 1305 ) 1926 .م) فرزند هادی خان تجویدی، از شاگردان کمال‌الملک و از هنرآموختگان مدرسه صنایع مستظرفه، یکی از مهم‌ترین هنرمندان و پژوهشگران خاندان تجویدی بود.
او یکی از آغازگران جدی پژوهش‌های کیفی در تاریخ نقاشی ایرانی است؛ به طوری که نتیجه پژوهش‌ها و تأملات چندین ساله وی در سال 1352 ( 1973 .م) در کتابی با عنوان «نقاشی ایرانی از کهن‌ترین روزگار تا دوران صفوی» منتشر شد.
زنده‌یاد تجویدی صاحب مقالات و تألیفات متعددی در زمینه هنر و فرهنگ ایرانی بود که از آن جمله می‌توان به کتاب مهم «نگاهی به هنر نقاشی ایران از آغاز تا قرن دهم هجری» اشاره کرد. این کتاب، نخستین کتاب تخصصی درباره نقاشی ایرانی است که سیر تاریخی دارد و از نقاشی غارهای لرستان آغاز شده و ادوار متعدد را همراه با نمونه‌های تصویری با کیفیتی در خور توجه نشان می‌دهد.
«محمود فرشچیان»، نقاش و نگارگر پرآوازه ایرانی خود را شاگرد وی دانسته و معتقد است که تلاش و کار در این سن و سال را مرهون نصایح و آموزه های مرحوم تجویدی و پشتکار وی در زمینه پژوهش و تلاش علمی است.
استاد محمود فرشچیان؛ درباره مرحوم تجویدی گفته است: «من و ایشان گفتگوها و جلساتی درباره هنر نقاشی با یکدیگر داشته‌ایم. پدر ایشان احیاگر هنر نقاشی ایران و پرچم‌دار و پیشروی این هنر بود . نهایت روح والای انسانی نیز در شخصیت علی اکبر تجویدی تبلور پیدا کرد.»
استاد علی اکبر تجویدی
محمدعلی رجبی، عضو گروه هنرهای سنتی فرهنگستان هنر و دبیرعلمی همایش بزرگداشت مرحوم تجویدی در چند سال قبل بود.
وی درباره شخصیت استاد علی اکبر تجویدی در مراسم بزرگداشت ایشان گفت: «دکتر علی اکبر تجویدی، استاد فرزانه‌ای است که در نوع خودش بی نظیر است. او نقاش، نگارگر، موسیقی‌دان و باستان شناس است و شاید بتوان گفت او کسی است که یکی از بهترین بحث‌ها را در باب حکمت و هنر ایران بیان کرده است. چون او هم دستی بر هنر داشته و هم با توجه به آشناییش با زبان عربی و تعالیمی‌که زیرنظر استاد علامه طباطبایی دیده، توانسته این مباحث را مطرح کند.»
حسین حلیمی - استاد دانشگاه و از دوستان تجویدی – نیز درباره او می گوید: پیش از انقلاب منابع زیادی درباره هنر ایران وجود نداشت. پنجاه سال قبل که دبیر دوسالانه نقاشی را برعهده داشت ، با شخصیت و آثار او آشنا شدم. همان سال تجویدی کتاب «نگاهی به هنر ایران» را چاپ کرد. بعد از انقلاب به خاطر نیاز شدید جامعه هنری، این کتاب را به یک مدیر انتشاراتی معرفی کردم و حالا شاهدم این کتاب به عنوان یک نمونه بی‌نظیر در نسخه‌های متعدد منتشر می‌شود.
علی‌اکبر تجویدی با وجود آنکه بیشتر به هنرهای سنتی می‌پرداخت اما هیچ‌گاه نسبت به فعالیت‌های هنری معاصر منفعل نبود و با ذهن باز پذیرای مسائل می‌شد.
مرحوم علی اکبر تجویدی در مصاحبه ای گفته بود: در حال حاضر هر کسی هر کجا که هر کاری انجام داد و مورد نظر موزه داران قرار گرفت ، به آن هنر معاصر می گویند. مردم نیز از ترس متهم شدن به بی‌سوادی به هنرهای بی‌پایه و مرتجع معاصر اعتراض نمی‌کنند. هنرهای معاصر امروزه از هرگونه ضابطه‌مندی به دور هستند که از این لحاظ نیز با هنر مدرن و هنرهای مفهومی و هنرهای مینیمال متفاوت است؛ چرا که در هر دسته اخیر به نوعی ضوابطی دیده می‌شود و به همین خاطر تاکنون هیچ هنرشناسی نتوانسته این هنر (هنر معاصر) را تعریف کند و به همین لحاظ دچار سرگردانی شده اند.
او معتقد بود؛ هنر معاصر (Contemporary Art) به ویژه در خارج از کشور به نوعی ظهور و بلوغ دست یافته است و حاصل بروز احساسات خاص عده‌ای است که شاید اصلا" هنرمند هم نباشند. امروز دنیا به دنبال یک نمونه خاص است؛ به نوعی که بتواند در آن قالب هنر را تعریف کرده و حدود آن را مشخص کنند. سواد و آگاهی هنرشناسان موجب می شود که علاوه بر ضوابط نقوش و رسالتی که بر عهده آثار هنری است، هنر هم تعریف شود. به همین دلیل امروزه به هنرشناس آگاه بیش از گذشته نیازمندیم.
بیشترین مقالات علی‌اکبر تجویدی در حوزه های تاریخ هنر، هنرهای سنتی، معماری و باستان‌شناسی در دو دهه 40 و 50 خورشیدی ( دهه های 60 و 70 میلادی ) در مجله «هنر و مردم» انتشار یافته است.
همکاری در انتشار کتاب «پنجمین کنگره جهانی باستان شناسی و هنر ایران» در سال 1347 ( 1968) از دیگر آثار این هنرپژوه است. دبیری دومین بی‌ینال تهران در سال 1339 ( 1960) و نیز معرفی هنرمندان ایرانی به نمایشگاه‌های بین‌المللی هنر پاریس توسط تجویدی در دهه 1350 (70 میلادی)، از جمله فعالیت‌های دیگر وی است. همچنین تجویدی به جهت تسلط بر زبان فرانسه، در ترجمه و انتشار چند کتاب نقش مهم و تأثیرگذاری داشت. از جمله انتشار دو کتاب «هنر مدرن ایران» (L’ArtModerneen Iran) و «برگزیده اشعار حافظ» (L’amour, L’amant, L’aime) .
مرحوم تجویدی پس از انقلاب اسلامی و طی دهه های اخیر نیز منشاء خدمات فرهنگی بسیاری بوده است؛ از جمله تدریس در دانشگاه هنر تهران در دهه هفتاد شمسی. واپسین سال‌های عمر علی‌اکبر تجویدی در بیماری و خانه‌نشینی در شهر پاریس سپری شد.
دیدار استاد با خوشنویسان ایرانی در سال 1393 ( 2014 ) در پاریس و نیز همکاری‌هایی در اوایل دهه 1390 ( 2011 ) با خانه فرهنگ ایران در پاریس را می‌توان آخرین حضور وی در محافل عمومی دانست.
استاد تجویدی طی چنددهه اخیر با بخش فرهنگی سفارت درپاریس متواضعانه همکاری می‌کرد و در مقطع معروف به جنگ سفارتخانه‌ها که روابط دو کشور دچار تنش بود، ماه‌ها در داخل سفارت در پاریس در کنار دیگر همکارانی که به ناچار در سفارت بودند و اجازه خروج نداشتند به آنها روحیه می‌داد و به لحاظ معنوی آنها را آرامش می بخشید.
علی‌اکبر تجویدی پس از سال‌ها تحمل بیماری بیستم خرداد ماه (10 ژوئن) در پاریس درگذشت.
110
«افشین یداللهی»، شاعر عاشقانه ها درگذشت+ ویدئو
علی معلم منتقد و تهیه‌کننده سینما درگذشت
پرواز شاعر سکوت؛ «احمد عزیزی» درگذشت+ ویدئو
