رئیس جمهوری تازه کار آمریکا از فلسطین اشغالی نیز برای شرکت در اجلاس سران گروه هفت و پیمان ناتو به رم و بعد به بروکسل رفت. سفر ترامپ در شرایط خاصی به دو قبله‌گاه مسلمین در عربستان و قدس شریف انجام شد.
پادشاهی عربستان استقبال ویژه ای از رئیس جمهوری آمریکا کرد. سلمان بن عبدالعزیز، رهبران دهها کشور اسلامی را به ریاض دعوت کرده بود تا رهبری ائتلاف ضد تروریستی را با حضور مقامات بلندپایه کشورهای اسلامی به دست بگیرد. البته ائتلاف ضد تروریسم به رهبری آل سعود بیشتر یک جوک سیاسی است.
در دنیا کسی نیست که نداند عربستان سعودی کارخانه تولید و نشر افراط گرایی و تروریسم در جهان است.
ترامپ در زمان مبارزات انتخابات ریاست جمهوری، عربستان را منبع اول حامی تروریسم در جهان خواند اما بعد از ریاست جمهوری در یک مکالمه تلفنی با پادشاه عربستان در مورد روابط استراتژیک با این کشور توافق کرد.
رئیس جمهوری آمریکا در اولین سفر خارجی خود عازم عربستان شد و بزرگترین قرارداد تسلیحاتی را با این کشور به امضا رساند و با مقامات بلند پایه عربستان در متهم کردن ایران به حمایت از تروریسم همصدا شد.
آل سعود برای پیشبرد اهداف جاه طلبانه و توجیه بحران آفرینی در سوریه، عراق و یمن، بحرین و کشورهای شمال آفریقا نیاز به دشمن تراشی دارند.
هم صدایی دونالد ترامپ با آل سعود در متهم کردن ایران به حمایت از تروریسم زمانی بود که در ایران یکی از پرشورترین و کم نظیرترین انتخابات در منطقه خاورمیانه برگزار شد
به همین دلیل ایران بزرگترین قربانی تروریسم در چهار دهه گذشته و جدی ترین کشور در مبارزه با تروریسم در منطقه را به حمایت از تروریسم متهم می کنند و ائتلافی را در منطقه تحت پوشش مبارزه با تروریسم به راه انداخته اند.
آنها تحت همین بهانه دست به سوی آمریکا دراز کرده و قرار داد صدها میلیارد دلاری خرید سلاح امضا می کنند. آمریکا نیز که نیاز به توجیهی برای سیاست های مداخله جویانه اش در منطقه خاورمیانه و گرم نگه داشتن پررونق ترین بازار تسلیحاتی جهان دارد با آل سعود در متهم کردن جمهوری اسلامی ایران هم صدا شدند.
نکته قابل توجه اینجا است که این هم صدایی دونالد ترامپ با آل سعود در متهم کردن ایران به حمایت از تروریسم زمانی اتفاق افتاد که در ایران یکی از پرشورترین و کم نظیرترین انتخابات در منطقه خاورمیانه برگزار شد.
هم زمانی سفر ترامپ به عربستان و همصدا شدن با آل سعود با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران از دید تحلیل گران و رسانه های غربی پنهان نماند.
رابرت فیسک تحلیلگر برجسته مسائل بین‌المللی و روزنامه نگار انگلیسی در یادداشتی در روزنامه ایندیپندنت، برگزاری انتخابات آزاد در ایران را تحسین کرد و نوشت: «۵۰ دیکتاتوری که در نشست ریاض با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا دیدار کردند، جرأت برگزاری انتخاباتی مانند ایران را ندارند.»
رابرت فیسک تحلیلگر انگلیسی
فیسک در بخش دیگری از این یادداشت، گردهم‌آیی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در ریاض برای ملاقات با ترامپ را گردهم‌آیی دیکتاتورها و مستبدهای جانی خواند نوشت: «غیر از لبنان، تونس و پاکستان تمامی دیگر کشورهای حاضر در نشست ریاض دموکراسی را جوک، فکاهی و مفهومی بی‌ربط می‌دانند.»
در آمریکا نیز سفر ترامپ به عربستان و انعقاد قراردادهای تسلیحاتی چند صد میلیارد دلاری بازتاب منفی وسیعی داشته است.
فرید زکریا، روزنامه‌نگار و نویسنده برجسته هندی-آمریکایی در مقاله‌ای برای روزنامه واشنگتن‌پست در تحلیل روابط میان آمریکا و عربستان سعودی نوشته است: «حقایق به خوبی روشن است؛ حدود پنج دهه است که عربستان سعودی روایت محدود، خشک و متعصبانه خود از اسلام را در سراسر جهان اسلام اشاعه می‌دهد؛ روایتی که تقریبا در هیچ جای دیگری به آن عمل نمی‌شود. اسامه بن‌لادن یک سعودی بود همان طور که 15 تن دیگر از عوامل حمله تروریستی 11 سپتامبر همگی سعودی بودند.
سعودی‌ها دومین گروه از شهروندان کشورهایی هستند که به داعش پیوسته‌اند در حالی که بر اساس برخی آمار سعودی‌ها بیشترین اعضای داعش در عملیات های این گروه تروریستی در عراق را تشکیل می دهند.
فرید زکریا در بخش دیگری از یادداشتش در روزنامه واشنگتن پست درباره حضور اتباع عربستان در گروه داعش و حمایت آل سعود از القاعده نوشته است: «سعودی‌ها دومین گروه از شهروندان کشورهایی هستند که به داعش پیوسته‌اند در حالی که بر اساس برخی آمار سعودی‌ها بیشترین اعضای داعش در عملیات های این گروه تروریستی در عراق را تشکیل می دهند.
در کنار همه این‌ها نمی‌توان از این نکته چشم پوشید که ریاض اتحاد پنهانی دیگری نیز با القاعده در یمن دارد.» این تحلیل گر هندی تبار آمریکایی درباره تفکرات افراط گرایانه و تروریستی داعش می نویسد: «گروه تروریستی داعش باورهای خود را از وهابیت عربستان سعودی وام گرفته است.
همان طور که مفتی سابق مسجد اعظم این پادشاهی سال گذشته اذعان کرده بود، «داعش از اصول ما برداشت کرده است؛ اصولی که در کتاب‌های ما یافت می‌شوند... ما از همان آموزه‌ها پیروی اما با ملاطفت بیشتری آنها را اجرا می‌کنیم. نکته قابل توجه این است که با وجود آنکه داعش می‌تواند کتاب‌های درسی خود را داشته باشد اما ترجیح داده است دوره و برنامه تحصیلی عربستان سعودی را برای خود برگزیند.»
فرید زکریا به نکته مهمی در یادداشت خود درباره ترویج افراط گرایی در اروپا توسط عربستان اشاره می کنند.
فرید زکریا تحلیلگر امریکایی
او در این باره نوشته است: «پول سعودی‌ها اکنون در حال ایجاد تغییر در اسلام اروپا هم هست. گزارش‌های اطلاعاتی افشا شده در آلمان نشان می‌دهند که خیریه‌های نزدیک با دفاتر دولتی سعودی، قطری و کویتی به مساجد، مدارس و ائمه جماعت کمک مالی می‌کنند تا روایت بنیادگرایانه و متعصبانه این کشورها از اسلام را در سراسر آلمان اشاعه دهند.»
فرید زکریا اشاره می کند در واقع خود دولت های اروپایی و آمریکا بخاطر روابط ویژه ای که با عربستان دارند اجازه می دهند این کشور برداشت غیرواقعی و افراط گرایانه از اسلام منادی صلح، آشتی و عدالت خواه در جهان را در کشورهای اروپایی تبلیغ کند. روابط ویژه آمریکا و دولت های اروپایی با عربستان سعودی دروغ بودن شعارهای آنان را در مبارزه با افراط گرایی و تروریسم آشکار می کند.
یکی از مناطقی که آل سعود سرمایه گذاری زیادی برای ترویج وهابیت و جذب نیرو برای داعش و القاعده می کنند منطقه بالکان به خصوص کوزوو است. منطقه ای که مسلمانانش از فقر زیادی رنج می برند. فرید زکریا در این باره می نویسد: «در کوزوو آن چنان که روایت می‌شود سنت 500 ساله اسلام میانه‌رو، رو به نابودی است. ائمه جماعتی که از سوی عربستان سعودی آموزش دیده‌اند از پایگاه‌های خود اصول وهابیت را تبلیغ می‌کنند: برتری ایده تکفیری خشونت‌طلب که اجازه قتل مسلمانانی را می‌دهد که از تفسیر آنها از اسلام پیروی نمی‌کنند. حمایت‌های خیریه‌ای معمولاً پیش‌شرط‌هایی دارند؛ خانواده‌های نیازمند به شرطی ماهیانه مبلغی را دریافت می‌کنند که در مراسم مساجد شرکت کنند و زنان و دخترانشان از نقاب برای پوشش استفاده کنند.»
ائمه جماعتی که از سوی عربستان سعودی آموزش دیده‌اند از پایگاه‌های خود اصول وهابیت را تبلیغ می‌کنند؛ ایده تکفیری خشونت‌طلب که اجازه قتل مسلمانانی را می‌دهد که از تفسیر آنها از اسلام پیروی نمی‌کنند
سفر ترامپ به عربستان و سپس سرزمین اشغالی فلسطین و واکنش ها به این سفر و قراردادهای چند صد میلیارد دلاری فروش تسلیحات نشان داد که رئیس جمهور تاجر مسلک آمریکا همچون اسلاف خود بوی دلارهای نفتی را خوب می شناسد و در حفظ و تقویت پیوندهای آمریکا با مستبد ترین و غیر دموکراترین کشورهای جهان هیچ حد و مرزی را نمی شناسند. اما این بازی دوگانه آمریکا و هم پیمانان اروپائیش با موضوع مبارزه با تروریسم دیگر بدون هزینه و پیامدهای امنیتی برای کشورهای غربی نیست.
نه عربستان و نه هیچ کشور دیگری نمی تواند با تبدیل کردن کشورشان به انبار تسلیحات کشورهای غربی امنیت خود را تامین کند. عربستان در سوریه، عراق و یمن تلاش کرد با دادن دلارهای نفتی برخی از کشورهای عربی و غیر عربی را دور خود جمع کند.
هیچ یک از این ائتلاف ها هدف مورد انتظار عربستان را تامین نکرد و دولت های عربی و غیرعربی هم پیمان عربستان در حد انتظار از سیاست های ماجرا جویانه و غیر انسانی ال سعود حمایت نکردند. دولت های غربی نیز به نظر نمی رسد تا آینده نامعلومی بخاطر جلب دلارهای نفتی عربستان بتوانند چشم خود را به روی سیاست های عربستان بسته، با این کشور در ترویج تروریسم و افراط گرایی و بحران آفرینی در منطقه همراه باشند.
فرید زکریا در یادداشت واشنگتن پست با اشاره به سفر ترامپ به عربستان و قراردادهای چند صد میلیارد دلاری فروش تسلیحات نوشت: «بمب‌گذاری هفته گذشته در منچستر انگلیس، یکی دیگر از یادآوری‌های نفرت‌انگیز درباره تدوام تهدید جریان افراط گرایی بود.»
مرتضی مکی
گروه فرهنگ و معارف برون مرزی
113/110
بیشتر بخوانید:
اولین پرواز مستقیم میان عربستان و اسرائیل
عربستان، بزرگترین خریدار سلاح و اسرائیل، بزرگترین پذیرنده کمک نظامی آمریکا / تحلیل
