«صالح النعامی» در گزارشی در پایگاه قطری «العربی الجدید» نوشت: تلآویو در ابتدا با درخواست از سازمانهای لابی یهودی فعال در آمریکا برای اعمال فشار بر اعضای کنگره به ویژه جمهوری خواهان به منظور کنترل توجه نخبگان سیاسی آمریکا به موضوع خاشقجی، تلاش کرد تا منافع استراتژیک آمریکا و اسرائیل در ارتباط با حفظ نظام حکومتی در ریاض حفظ شود.
اما وقتی تحرک لابیهای یهودی در تحقق نتیجه مطلوب چنانچه «عیران لیرمان» معاون مشاور امنیت ملی سابق اسرائیل اعلام کرد، موفق نبود، مقامات اسرائیلی، دیپلماسی ساکت را درپیش گرفتند و طبق گزارش اخیر «واشنگتنپست»، نتانیاهو به طور مستقیم وارد عمل شد تا دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا را به عدم تنشآفرینی علیه بن سلمان متقاعد کند.
با وجود اشتراک منافع زیادی که میان اسرائیل و نظام حکومتی بن سلمان در ریاض، وجود دارد، اما عامل زمان، عامل اصلی است که موجب شده مسئولان اسرائیلی به شیوههای مختلف برای نجات بن سلمان وارد عمل شوند.
اسرائیل، بیم آن دارد که مشغول بودن نظام حکومتی سعودی به رویارویی با پیامدهای ترور جمال خاشقجی، توانایی ریاض را در مشارکت در فراهم کردن فضای ناشی از موفقیت تحریمهای گسترده آمریکا علیه ایران که ترامپ فردا (دوشنبه) علیه ایران اعلام خواهد کرد، تحت الشعاع قرار دهد.
تلآویو به نقش این تحریمها در تسلیم کردن تهران و مجبور کردن آن به موافقت با بازنگری در توافق هستهای، دل خوش کرده است.
بن سلمان با اعلام این موضوع در مصاحبه اخیر خود با پایگاه بلومبرگ در آستانه مطرح شدن موضوع خاشقجی مبنی بر اینکه به منظور عدم تاثیرپذیری بازار جهانی انرژی با کاهش صادرات نفت ایران از حوزه نفتی مورد منازعه با کویت نفت استخراج خواهد کرد، موجب خرسندی بسیار محافل تصمیمساز در تلآویو شد.
اما اسرائیل اکنون به خوبی میداند که قدرت بن سلمان در وفادار بودن به این خواسته برای موفقیت تحریمها بسیار کم شده است.
درعین حال، این نگرانی در تلآویو وجود دارد که بن سلمان همکاری با تحریمها را به آینده اقدامات آمریکا علیه نظام سعودی مرتبط سازد.
افزون بر این، نخبگان حاکم در تلآویو، با این تصور که ادامه توجه رسانهها و افکار عمومی در آمریکا و اروپا به پیامدهای موضوع ترور خاشقجی، به ویژه به دولتهای غربی که با اعمال فهرست جدید از تحریمها علیه ایران مخالفند، کمک خواهد کرد.
نگرانیهای اسرائیل از تاثیر موضوع خاشقجی بر وضعیت داخلی عربستان
در این حال و در درازمدت، اسرائیل، بسیار از پیامدهای موضوع خاشقجی بر وضعیت داخلی در عربستان نگران است، زیرا با وجود اینکه سناریوی بهتر برای اسرائیل، مشتمل بر انتقال آرام و روان قدرت از طریق کناره گیری بن سلمان از قدرت به نفع شخصیت دیگری از خاندان حاکم است، اما در واقع، تلآویو از یکی از این سناریوها نگران است:
یکی از این سناریوها، افزایش فشارهای بینالمللی بر بن سلمان است که ممکن است به شوریدن علیه سیاستهای وی در حمایت از غرب و اسرائیل منجر شود و این مساله ممکن است که فضای منطقهای را تا حد زیادی پیچیده کند.
اما سناریوی واقعیتر که تلآویو به شکل خاص از آن نگران است، این است که پیامدهای موضوع خاشقجی به ثبات نظام حکومتی در ریاض ضربه سنگینی بزند و حتی منجر به موجب فروپاشی آن شود که در نتیجه، عربستان به عامل تهدیدی مستقیم برای اسرائیل تبدیل شود.
اسرائیل از ادامه توجه به موضوع خاشقجی ناخرسند است، زیرا این مساله منجر به ایجاد تحول در موازنه قوای بینالمللی شده و به طور واضح به تقویت جایگاه ترکیه و ایران و به تضعیف جایگاه عربستان سعودی منجر شده است.
دراین حال، اسرائیل بیم آن دارد که هرگونه ضربه زدن به جایگاه نظام حکومتی سعودی، ثبات نظام مصر را که به گفته بسیاری از مقامات اسرائیلی، یکی از مهمترین پایههای امنیت ملی اسرائیل به شمار می رود، هدف قرار دهد.
اسرائیل به خوبی میداند که حمایت مالی و سیاسی عربستان از نظام السیسی، در تضمین ثبات نظام وی با وجود نابسامانی اوضاع اقتصادی و امنیتی مصر نقش داشته است.
مترجم: کبری آقایی
116/120
بیشتر بخوانید:
بازندگان قضیه خاشقجی/ تحلیل
دیدبان حقوق بشر: تحقیقات عربستان سعودی درخصوص قتل «خاشقجی» هیچ اعتباری ندارد
هماهنگی رسمی اسرائیل و عربستان برای دامن زدن به تنش در خاورمیانه