عربستان سعودی از سال گذشته میلادی درصدد بهبود روابط با عراق است.
افزایش دیدارهای دیپلماتیک میان مقامات سعودی و عراقی نشانه این بهبود در روابط دو کشور است.
«عادل الجبیر»، وزیر امور خارجه عربستان اواخر فوریه 2017 به بغداد سفر کرد. «حیدر العبادی»، نخست وزیر عراق ابتدا در ژوئن و سپس در اکتبر 2017 به ریاض سفر کرد. «قاسم العراجی»، وزیر کشور عراق نیز در جولای 2017 به ریاض سفر کرد.
در همین حال، «مقتدی صدر»، رهبر جریان صدر عراق نیز به دعوت «محمد بن سلمان» در جولای 2017 با سفر به ریاض با ولیعهد سعودی دیدار و گفتگو کرد.
علاوه بر این دیدارهای دیپلماتیک، پروازهای مستقیم میان دو کشور از سر گرفته شد و گذرگاه مرزی عربستان با عراق نیز در اوت 2017 بازگشایی شد.
این تحولات سبب طرح این پرسش می شود که اهداف عربستان سعودی که مدعی رهبری اهل سنت در جهان عرب است، از نزدیکی روابط با دولت شیعی عراق چیست؟
اهداف عربستان سعودی برای تقویت روابط با عراق
به نظر می رسد که عربستان سعودی سه هدف را از تقویت روابط با عراق پیگیری می کند.
تغییر وجهه عربستان در بغداد
نخستین هدف عربستان این است که وجهه خود را در عراق تغییر دهد.
عربستان سعودی برای مدت 27 سال با عراق رابطه مسالمت آمیزی نداشته و در افکار عمومی عراق و همچنین نزد برخی گروهها و شخصیت های این کشور به عنوان کشوری مداخله گر در امور داخلی عراق و حامی گروه تروریستی داعش و همچنین حامی اهل سنت شناخته شده است.
از این رو، محمد بن سلمان پس از اینکه به سمت ولیعهد سعودی منصوب شد، بهبود روابط با بغداد را با هدف تغییر وجهه عربستان در بغداد در پیش گرفت.
تاثیرگذاری بر انتخابات پارلمانی آتی عراق
دومین هدف عربستان از بهبود روابط با عراق، تاثیرگذاری بر انتخابات پارلمانی آتی این کشور است. انتخابات پارلمانی عراق قرار است در ماه می 2018 برگزار شود.
عربستان سعودی در انتخابات های قبلی عراق از گروههای سیاسی وابسته به اهل سنت این کشور حمایت کرد. رویکرد عربستان سعودی در انتخابات آتی عراق تداوم حمایت از گروههای سیاسی وابسته به اهل سنت و همچنین حمایت از گروههای سیاسی شیعه سکولار یا گروههای شیعی منتقد وضع موجود در عراق است.
پایگاه تحلیلی «میدل ایست آی» نوشت در حالی که ریاض در گذشته با سیاستمداران سنی عراق و قبایل این کشور ارتباط داشت از ابتدای تابستان 2017 ارتباط هایی را با سیاستمداران شیعه عراق شکل داده است.
در واقع، عربستان سعودی تلاش می کند در انتخابات پارلمانی آینده عراق گروههای نزدیک به حشد الشعبی یا ائتلاف دولت قانون به رهبری «نوری مالکی» حایز اکثریت کرسی ها نشوند. در همین راستا، «عبدالهادی ضیغمی»، کارشناس مسایل عراق بر این باور است که عربستان سعودی از به قدرت رسیدن گروههای سکولار یا منتقد وضع موجود حمایت می کند.
جلوگیری از گسترش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در عراق
سومین هدف مهم عربستان جلوگیری از گسترش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در عراق و همچنین ایجاد شکاف میان تهران و بغداد است. عربستان سعودی حتی تاثیرگذاری در انتخابات آتی پارلمانی عراق را نیز با هدف ممانعت از کسب اکثریت کرسی ها توسط گروههای نزدیک به جمهوری اسلامی ایران پیگیری می کند.
حکومت سعودی اکنون در حالی تلاش دارد کنسولگری خود در بصره را بازگشایی کند که اکثریت جمعیت بصره را شیعیان تشکیل می دهند. همین انتخاب بصره نیز گویای تلاش عربستان سعودی برای تاثیرگذاری بر جامعه شیعی عراق به خصوص در انتخابات پارلمانی ماه می 2018 است.
133/111
بیشتر بخوانید:
رویکرد سیاسی جدید عربستان در قبال منطقه و عراق
توافقنامه تاسیس شورای هماهنگی عراق و عربستان + ویدئو