ایران پرس- وزارت امور خارجه افغانستان به احضار سفیر این کشور در پاکستان از سوی سازمان اطلاعات نظامی این کشور موسوم به آی‌اس‌آی انتقاد و از آنچه که بدرفتاری با سفیر افغانستان در اسلام‌آباد خواند شدیدا ابراز نگرانی کرد.

این وزار‌ت‌خانه با صدور بیانیه‌ای رفتار آی اس آی پاکستان را خلاف موازین و عرف دیپلماتیک خواند. بنابر گزارش‌ها‌،‌ عاطف مشعل، سفیر افغانستان در اسلام آباد به یک دفتر محلی آی‌اس‌آی احضار شده و با او در آن جا بدرفتاری شده است.

جزئیات بیشتری از این موضع اعلام نشده است اما پیش از اعتراض افغانستان، پاکستان نیز اعلام کرده بود در کابل با دیپلماتهای این کشور بدرفتاری شده است. بنابر گزارش‌ها، کارمندان و دیپلمات‌های پاکستانی در کابل در روزهای اخیر مورد آزار و اذیت قرار گرفته و خودرو آنان زمانی که به سمت سفارت می‌رفته، توسط یک موتورسوار صدمه دیده است.

سفارت پاکستان در کابل در واکنش به این اوضاع‌، دوشنبه چهارم نوامبر اعلام کرد که خدمات کنسولی خود را به دلایل امنیتی در پایتخت افغانستان متوقف کرده است. 

اختلاف دیپلماتیک بین افغانستان و پاکستان همچون چندین اختلاف دیگر دو کشور موضوع تازه ای نیست‌. با اینحال در سالهای اخیر به موازت تلاش پاکستان برای قانونمند کردن رفت و آمد مهاجران افغانستانی و اتخاذ محدودیت‌هایی برای ورود مهاجران‌، هر از چندگاهی اختلاف بین دوکشور اوج می گیرد.

در سالهای اخیر به علت شمار زیاد متقاضیان سفر به پاکستان و محدودیت‌های وضع شده از سوی اسلام آباد، گرفتن ویزای پاکستان برای متقاضیان در افغانستان با درد سر مواجه بوده است و از همین رو تنش‌ها پیرامون مراکز دیپلماتیک پاکستان در افغانستان همواره بالا بوده است‌.

اخیرا وزارت داخله افغانستان یک سرباز پلیس را بازداشت کرد که عامل ضرب و شتم چند نفر از متقاضیان ویزا در جلوی سفارت پاکستان قرار گرفته بود. البته واقعیت این است که تنش های دیپلماتیک بین دو کشور همسایه تنها از موضوعات مربوط به ویزا ناشی نمی شود. اختلافات درباره موضوعات مختلف از جمله مشکلات مرزی‌، مذاکرات صلح‌، روابط خارجی و همچنین تجارت افغانستان با جهان خارج همواره بین اسلام آباد و کابل تنش ایجاد کرده است.

روزنامه ماندگار افغانستان در سرمقاله‌ای نوشت‌: "پاکستان در سال‌های نخستِ شکل‌گیری‌اش، چیزی بیشتر از انصرافِ افغانستان از ادعایش بر آن‌سوی مرز دیورند و پایبندی کابل به تعهداتِ دولت‌ها و زمام‌داران پیشین افغانستان در مورد توافق‌نامۀ دیورند نمی‌خواست؛ اما در سال‌های بعد و به‌ ویژه  پس از دهه 70 و 80 قرن بیستم‌،‌ سطح مطالبات اسلام آباد از کابل افزایش یافت‌."

برغم تعدد اختلافات واقعیت این است که در سالهای اخیر گفتگوهای کمی بین کابل و اسلام آباد برای حل اختلافات انجام شده و یا اینکه مذاکرات صورت گرفت آنقدر موثر و نتیجه بخش نبوده است‌.

مقامات دولت کنونی افغانستان و بسیاری از تحلیلگران این کشور پاکستان را متهم می کنند که برای حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان احترام اندکی قایل است و همین موضوع ریشه بسیاری از اختلافات است‌. پاکستان هم اگرچه این دیدگاه را رد می کند اما در مقاطع مختلف و در موقعیتهای حساس‌، عملکرد آن خلاف گفته‌های مقامات این کشور بوده است‌.

به طور نمونه در جریان اوج گیری ناآرامیها در کشمیر در تابستان امسال، مقامات پاکستانی بارها تهدید کردند که این موضوع بر مذاکرات صلح در افغانستان تاثیر منفی خواهد گذاشت.

بسیاری از ناظران از این اظهارنظر مقامات پاکستانی به عنوان اذعان تلویحی اسلام آباد به همکاری با طالبان یاد کردند.

در مجموع تنش‌های دیپلماتیک تازه بین افغانستان و پاکستان همچون گذشته ریشه در اختلافات عدیده این دو همسایه دارد و تا زمانی که مقامات دو کشور راه حل موثری برای حل این اختلافات نیندیشند، کابل و اسلام آباد از گفت و گو دورتر و فضای بی اعتمادی بین طرفین تشدید خواهد شد.

چنین وضعی اگرچه به ضرر منافع دو کشور است اما بیش از همه در راستای منافع اشغالگران و همچنین گروههای افراطی و تروریستی است.

نویسنده:  محمود بلند اختر 

141/118

بیشتر بخوانید:

تعطیلی بخش کنسولی سفارت پاکستان در کابل

6 کشته در درگیری‌ مرزی میان پاکستان و افغانستان