این سومین نشست رایزنی‌های «چارچوب مسکو» در خصوص افغانستان با مشارکت نمایندگان ویژه یا مقام‌های ارشد روسیه، چین، پاکستان، ایران، هند، پاکستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان و همچنین هیئتی بلندپایه از دولت موقت افغانستان بود.
شرکت‌کنندگان در نشست مسکو در بیانیه‌ای مشترک ضمن تأکید بر احترام به حاکمیت و استقلال افغانستان بر تمایل مشترکشان برای ترویج امنیت در افغانستان و نقش‌آفرینی در ثبات منطقه‌ای و تشکیل دولت فراگیر در افغانستان تأکید کردند. آمریکا از شرکت در این نشست خودداری نمود.
هدف روسیه از برگزاری نشست افغانستان
به نظر می رسد، برگزاری نشست افغانستان در مسکو در راستای تلاش های کلی روسیه به منظور تثیبت اوضاع در افغانستان، جلوگیری از گسترش هرج و مرج و تقویت امنیت و نیز تسریع در زمینه تشکیل دولتی فراگیر در افغانستان صورت گرفته است.
این به معنای تلاش و همکاری با طالبان و سازمان ملل برای سامان دادن به اوضاع این کشور جنگ زده است. لذا در این راستا تلاش مسکو متوجه مذاکره با طالبان و وادار کردن آن به حکومتداری به شیوه نسبتا دموکراتیک یا به گونه ای است که باعث بروز هرج و مرج در افغانستان و پیدایش موج های جدید پناهجویان نشود.
«ضمیر کابولوف» نماینده رئیس جمهوری روسیه در امور افغانستان اعلام کرد، روسیه گروه طالبان را برای شرکت در نشست مسکو دعوت کرده است.
روسیه از زمان سیطره طالبان بر افغانستان در اوت 2021 موضعی دو وجهی را در قبال آن در پیش گرفته است. مسکو طالبان را عنوان یک واقعیت در افغانستان پذیرفته و با آن کار می کند. اما این به مفهوم شناسایی آن به عنوان یک دولت مشروع و مردمی نیست. این موضوع بارها از سوی مقامات ارشد سیاسی روسیه تکرار شده است.
تلاش اصلی مسکو متوجه ایجاد ارتباط نزدیک با طالبان است. «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در نشست مسکو با اشاره به تلاش‌های دولت موقت در افغانستان برای تثبیت اوضاع سیاسی و نظامی در این کشور، تاکید کرد: "ما از جنبش طالبان انتظار داریم که دولتی فراگیر و با مشارکت تمامی نیروهای سیاسی در افغانستان تشکیل دهد. ضمن اینکه وظیفه برقراری صلح و امنیت در افغانستان همچنان اصلی‌ترین وظیفه مقامات جدید کابل است."
باید به یاد داشت که آمریکایی ها مدت ها روسیه را متهم به برقراری ارتباط با طالبان و حتی پرداخت پول برای کشتن نظامیان آمریکایی در دوره «دونالد ترامپ» کرده بودند. لذا روابط حسنه بین مسکو و طالبان در دوره جدید چیز عجیبی نخواهد بود. همان گونه که انتظار می رفت روابط مسکو و طالبان روابط گرمی است و در واقع روسیه بر این امر تمرکز کرده تا به همراه چین جای خالی آمریکا و غرب در افغانستان را پر نماید.
مساله دیگر مسکو درباره افغانستان نگرانی از تشدید فعالیت‌های تروریستی از جانب داعش و گسترش آن به کشورهای همسایه اش در آسیای مرکزی یعنی تاجیکستان و ازبکستان و از آنجا به سایر کشورها از جمله روسیه است.
«پیر محمد ملازهی» کارشناس سیاسی می گوید: "روس ها نگران هستند برخی گروه ها مانند داعش تقویت شده و از هرج و مرج موجود در افغانستان استفاده کنند و بتوانند از شمال این کشور وارد حوزه آن ها یعنی آسیای مرکزی و قفقاز شوند. لذا به دنبال این هستند تا طالبان بتواند قدرت خود را در سراسر افغانستان اعمال کند."
روسیه مصمم است در راستای حفظ امنیت کشورهای مستقل همسود در آسیای مرکزی در مقابل تهدیدات تروریستی از جانب داعش، هر اقدام لازم به طور مستقیم یا در چارچوب سازمان پیمان امنیت جمعی انجام دهد.
برگزاری نشست مسکو درباره افغانستان نیز در واقع به منزله گامی برای اجماع سازی و ایجاد نقشه راه به منظور هماهنگی کشورهای همسایه و مجاور افغانستان در راستای تثیبت اوضاع این کشور جنگزده و برقراری امنیت و ایجاد دولتی فراگیر در افغانستان است.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
