پس از اینکه برای کشورهای درحال توسعه قطعیت یافت، دلار آمریکا مانند سلاحی در تجارتجهانی عمل میکند، بهفکر جایگزینی برای آن هستند.
درهمین چارچوب، تشکیل سازمانهای منطقهای با رویکرد اقتصادی در دستور کار قرار گرفت. یکی از این بلوکهای منطقهای، «بریکس» نام دارد.
بریکس نام گروهی بهرهبری قدرتهای اقتصادی نوظهور است که از بههم پیوستن حروف اول نام انگلیسی کشورهای عضو یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقایجنوبی تشکیل شده است.
«ابراهیم رئیسی»، رئیس جمهوری ایران در چهاردهمین اجلاس مجازی سران گروه بریکس گفت: "بریکس بهعنوان نهادی پیشرو و متشکل از اقتصادهای بزرگ نوظهور، توانسته است با ارائه الگوها و ابتکارات مناسب، روندهای جدیدی را در جهان شکل دهد.
اعضای بریکس با اقتصادهای مکمل و تنوع فرهنگی، میتوانند نیازهای متقابل را تأمین کنند."چین و روسیه بهعنوان دو کشور دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد، نقش مهمی در بریکس دارند.
هدف این دو کشور مهم درچارچوب «بریکس»، پایان بخشیدن به سلطه دلار در تجارت خارجی کشورهای درحال توسعه است. برای تحقق این هدف مهم، گسترش بریکس و همکاری با دیگر کشورهای درحال توسعه و همسو ضروری بهنظر میرسد.
ایران، آرژانتین، کوبا، جمهوری دموکراتیک کنگو، مصر، اندونزی، عربستان، امارات و ونزوئلا خواهان عضویت در بریکس هستند. هر چه به اعضای موثر «بریکس» با ظرفیتهای راهبردی مانند ایران افزوده شود، بههمان اندازه بازیگری این بلوک منطقهای در عرصه جهانی موثرتر میشود.
«ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهوری روسیه معتقد است: "اعضای گروه بریکس باید بهطور فعال در مسیر اصلاح نظام مالی و اقتصاد جهانی گام بردارند تا شرایط برای توسعه اقتصادی کشورهای درحال توسعه در محیطی عادلانه فراهم شود.
" «سوبرهمانیام جایشانکار»، وزیر خارجه هند هم در توئیتر نوشت:"هدف بریکس شکلگیری معماری بینالمللی عادلانهتر، فراگیرتر و بازتر با توسعهپایدار و قابل اعتماد است."
بریکس از نظر جمعیتی بیش از 40درصد جمعیت جهان را شامل میشود. نخستین بار در سال 2023 سهم تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو بریکس از اعضای گروه جیهفت پیشی گرفت.
یکی از اهداف مهمی که بریکس دنبال میکند، تغییر تجارت به ارزهای جایگزین دلار است که میتواند ارزهای ملی یا یک ارز مشترک جدید باشد.
«ژانت یلن»، وزیر خزانهداری آمریکا در یک جلسه استماع کنگره گفت:"آمریکا باید منتظر کاهش استفاده از دلار در سطح جهان باشد.
"«جیم اونیل»، مدیر پیشین داراییهای بانک آمریکایی «گلدمنساکس» و کارشناس برجسته اقتصادی هم گفت: "بریکس توان شکست سلطه دلار در بازار جهانی دارد و این مهم با اقدامات کشورهای عضو برکس بهمرور زمان امکانپذیر است."
کاهش سهم دلار در تجارت دوجانبه و چندجانبه اعضای گروه بریکس، یکی از اقدامهای موثر برای کنار زدن سطله دلار در تجارت جهانی است.
نشست سران بریکس 22 تا 24 اوت جاری بهمیزبانی ژوهانسبورگ آفریقایجنوبی میتواند نقطه شروعی برای کاهش نقش دلار در تجارت جهانی باشد.
112
بیشتر بخوانید:
بریکس، گام بعدی ایران برای پیوستن به سازمانهای بین المللی
تاکید دبیر شورای علی امنیت ملی کشورمان در بریکس: همکاري اعضا در مقابله با حملات سايبري
حضور دبیر شورای عالی امنیت ملی در نشست بریکس