تحلیل:

در پی تعویق دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران تأکید کرد بیش از هر زمان دیگری مصمم به دستیابی به یک توافق عادلانه و متوازن هستیم.

چرا مهم است:

مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در خصوص برنامه هسته‌ای ایران از 12 آوریل گذشته آغاز شد. دورهای دوم و سوم این مذاکرات نیز روزهای 19 و 26 آوریل برگزار شد. قرار بود فردا 3 مه 2025 چهارمین دور مذاکرات غیرمستقیم میان طرفین برگزار شود، اما «بدر بن حمد آل البوسعیدی» وزیر امور خارجه عمان، اعلام کرد: «دور چهارم گفت‌وگوهای ایران و آمریکا به دلیل مشکلات لجستیکی به تاریخ دیگری موکول شده است. تاریخ‌های جدید برای برگزاری این گفت‌وگوها پس از توافق طرفین اعلام خواهد شد.»

نکات کلیدی:

وزیر خارجه عمان و هم سید عباس عراقچی مشکلات لجستیکی و فنی را درباره علت تعویق مذاکرات اعلام کردند، اما طرف آمریکایی تاکنون در این خصوص اظهارنظری نکرده است.

با این حال، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا بار دیگر ادعا کرد «جمهوری اسلامی ایران اگر فقط خواستار انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای است، حق غنی‌سازی ندارد و باید اورانیوم غنی شده را وارد کند.»

این اظهارنظر حاکی از تضاد آشکار میان مقامات دولت ترامپ در خصوص مذاکرات هسته‌ای با ایران است. تاکنون ویتکاف، که ریاست هیئت نمایندگی آمریکا در مذاکرات غیرمستقیم با ایران را بر عهده دارد، در این مذاکرات عنوان نکرده که ایران حق غنی‌سازی اورانیوم را ندارد. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پس از سه دور مذاکره اعلام کرد که طرف آمریکایی تاکنون خواسته غیرمعقولی نداشته است. 

نکته دیگر اینکه؛ همزمان با مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، دولت آمریکا در چند نوبت تحریم‌های جدیدی را علیه ایران وضع کرده است. تازه‌ترین تحریم‌ها نیز روز چهارشنبه از سوی دولت آمریکا وضع شد. وضع تحریم‌های جدید همزمان با مذاکرات سند آشکاری است که نشان می‌دهد رویکرد خصمانه دولت آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در قالب سیاست فشار حداکثری همچنان ادامه دارد.

اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز پنجشنبه با اشاره به ادامه سیاست‌های خصمانه، غیرقانونی و ضد انسانی آمریکا علیه ملت ایران، تحریم‌های ظالمانه این کشور را ناقض اصول و قواعد بنیادین حقوق بین‌الملل، از جمله موازین حقوق بشر، دانست و هشدار داد که عواقب رفتارهای ضد و نقیض آمریکا بر عهده خود این کشور خواهد بود.

نگاه عمیق‌تر:

با وجود تداوم رویکرد خصمانه و مواضع متناقض دولتمردان آمریکایی درباره مذاکرات هسته‌ای، سید عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، تأکید کرد «از طرف ایران، هیچ تغییری در عزم ما برای دستیابی به یک راه‌حل مذاکراتی ایجاد نشده است. در واقع، ما بیش از هر زمان دیگری مصمم به دستیابی به یک توافق عادلانه و متوازن هستیم: توافقی که پایان تحریم‌ها را تضمین و در خصوص اینکه برنامه هسته‌ای ایران برای همیشه صلح‌آمیز خواهد ماند اعتمادسازی کند، ضمن آنکه تضمین شود حقوق ایران به طور کامل رعایت خواهد شد.»

این موضع و اظهارنظر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بیش از هر چیزی بیان‌گر عزم ایران برای حفظ منافع ملی خود در برابر فشارهای بین‌المللی به خصوص فشارهای آمریکا است. جمهوری اسلامی ایران از یک سو تسلیم فشارها نخواهد شد و از سوی دیگر تضمین حقوق کامل هسته‌ای خود را پیگیری خواهد کرد. 

نویسنده: سید رضی عمادی

سیدرضی عمادی