وزیران دفاع و امور خارجه کشورهای اتحادیه اروپا که آمادگی خود را برای حضور دائمی در «همکاری ساختارمند دایمی» CSP اعلام کرده اند؛ روز دوشنبه در مراسمی که در بروکسل برگزار می شود، تعهدنامه هایی در زمینه توسعه برنامه های تسلیحاتی و همچنین تسهیل اجرای عملیات خارجی امضا می کنند.
«ماریا دولورس کاسپدال Maria Dolores Caspade» وزیر دفاع اسپانیا به تازگی اعلام کرد که تقویت همکاریهای نظامی کشورهای اتحادیه اروپا می تواند بزرگ ترین پروژه کنونی اروپا باشد که فرانسه و آلمان مطرح کرده اند.
از شصت سال پیش که پروژه تاسیس «جامعه دفاعی اروپا» CED به شکست انجامید، کشورهای اروپایی هیچگاه نتوانسته اند در زمینه وحدت دفاعی پیشرفتی حاصل کنند چرا که بسیاری از آنها مسایل دفاعی را به حاکمیت ملی خود پیوند زده اند.
با این حال اتحادیه اروپا بویژه دو کشور مهم آن یعنی آلمان و فرانسه خواستار استقلال استراتژیک اتحادیه اروپا در زمینه سیاست و امور دفاعی هستند.
چالش ترامپ برای اتحادیه اروپا
بروز اختلاف بین آمریکا و اتحادیه اروپا پس از روی کارآمدن «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا، بویژه بر سر مسائل دفاعی و نقش واهمیت ناتو و نیز خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت)، باعث شده تا کشورهای اتحادیه اروپا، تقویت تدابیر و سازو کارهای مستقل اروپایی در زمینه دفاعی و امنیتی را مد نظر قرار دهند.
با این حال به گفته یوهان شولتس Johan Schulz کارشناس نظامی آلمانی، تاسیس اتحادیه اروپایی دفاعی با معضلات خاص حقوقی روبرو است.
تطبیق نظریه های جدید دفاعی که جدیداً در اروپا شکل می گیرند، در آینده فقط در شرایطی که اتحادیه اروپا اشکال دیگر داشته باشد امکان پذیر است.
اکنون شاهد افزایش تلاش ها برای ایجاد نیروی نظامی مستقل اروپا، تدوین راهبرد جهانی اتحادیه اروپا و نیز ایجاد نهادهای نظامی - امنیتی اروپایی هستیم.
از جمله ارائه طرح صندوق دفاعی اتحادیه اروپا از سوی کمیسیون اروپا به عنوان رکن اجرایی آن، گام مهمی در راستای ایجاد توانمندی دفاعی مستقل اروپایی است.
کارکرد این صندوق دفاعی، تأمین مالی و حمایت و پیشبرد طرح های تحقیقاتی در بخش های صنعتی برای تقویت ظرفیت دفاعی اتحادیه اروپا است.
گام مهم دیگر در این زمینه، تشکیل مرکز فرماندهی اروپایی برای عملیات خارجی موسوم به «ظرفیت اقدام و برنامه ریزی نظامی اتحادیه اروپا یا ام پی سی سی» MPCC است.
اتحادیه اروپا و تاسیس ناتوی اروپایی
به گفته «الکساندر نویا» Alexander Noya نماینده مجلس آلمان از حزب چپ ها، اگر اتحادیه اروپا درصدد ایجاد بدیل ناتو در بخش دفاع است، پیش از همه باید سیاست جدید دفاعی را طرح ریزی کند.
البته تقویت همکاری های اتحادیه اروپا با ناتو نیز همواره مد نظر بروکسل قرار دارد.
مقامات اتحادیه اروپا تاکید می کنند که طرح های مد نظر بروکسل، جایگزین ناتو یا آمریکا نمی شود، بلکه در واقع گامی در راستای اقدام مستقل اروپایی به منظور تحقق اهداف و حفظ منافع اروپایی ها است.
به رغم اطمینان دادن ها، این اقدامات موجب حساسیت عضو فرا آتلانتیکی ناتو یعنی آمریکا و متحد نزدیک آن یعنی بریتانیا شده است.
در مقابل، مقامات ارشد ناتو ظاهرا موضع مخالف در این زمینه ندارند.
روند کنونی نشان می دهدکه در آینده در دوسطح یعنی سطح اتحادیه اروپا و سطح کشورهای عضو چه به صورت دو جانبه و یاچند جانبه شاهد افزایش تلاش ها برای ایجاد ساختارهای دفاعی اروپایی خواهیم بود.
کما اینکه امضای تعهدنامه هایی در زمینه توسعه برنامه های تسلیحاتی و همچنین تسهیل اجرای عملیات خارجی توسط وزرای دفاع و خارجه بیست کشور اتحادیه اروپا گام مهمی در این زمینه محسوب می شود.
134/110
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
بیشتر بخوانید:
ابهام در همکاری دفاعی آمریکا با اروپا
اتحادیه دفاعی اروپا و نگرانی از آینده همکاری های نظامی اروپا و آمریکا
ارائه طرح جدید دفاعی اروپا از سوی کمیسیون اروپا / تحلیل
