با این حال موضع گیری اخیر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران ابهامات را در این زمینه رفع کرده است. ظریف روز یکشنبه پیش از بازگشت از سفر نیویورک و در جمع خبرنگاران در خصوص موضوع دیدار حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در حاشیه نشستهای مجمع عمومی سازمان ملل گفت: ترامپ مایل بود بیشتر دیدار انجام شود و میگفتند این امکان هم هست که بعد از دیدار تحریمها رفع شود، با این حال ما شرطمان این بود که دیدار نه بین آقایان روحانی و ترامپ بلکه با سران ۱+۵ باشد و ایران خواستار "رفع تحریمها" پیش از چنین دیداری بوده است.
ظریف گفت: "ما آمادگی نداریم اقتصاد مردم و آینده مردممان را در گرو یک دیدار نمایشی با رئیس جمهوری قرار دهیم که تا کنون به تعهدات خود پایبند نبوده و از تعهدات خود خارج شده است."
بدین ترتیب روشن می شود که به رغم اصرار ترامپ برای دیدار با روحانی، ایران بر موضع اصولی خود یعنی رفع تحریمها قبل از هر گونه دیداری پافشاری کرده و نیز چنین دیداری را در چارچوب دیدار رئیس جمهوری ایران و سران گروه 1+5 مد نظر قرار داده است.
ترامپ پس از ناکامیهای بزرگی که در عرصه سیاست خارجی داشت و نه درباره کره شمالی و نه ونزوئلا نتوانست به رغم هیاهوهای تبلیغاتی به جایی برسد، درصدد بود تا در راستای اهداف انتخاباتی خود، در دیداری با ماهیت صرفا تبلیغاتی با رئیس جمهوری ایران به زعم خود بتواند در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا روی آن مانور دهد و با ادعای رسیدن به اهداف خود درباره ایران برای خود رای جمع کند.
تهران اما با آگاهی از اهداف واقعی ترامپ، با هوشمندی شرط رفع تحریمها را طرح کرد و به همین دلیل رئیس جمهور آمریکا که همواره به دنبال بازی با حاصل جمع صفر یعنی برد خود و باخت حریف است نتوانست از این مساله استفاده کند.
البته ترامپ پس از رد درخواستش برای دیدار و مذاکره با رئیس جمهور ایران تلاش کرد خود را بی میل به این دیدار نشان دهد. وی حتی ادعا کرد که سران اروپایی به دیدار وی با روحانی اصرار داشته اند. ترامپ 18 سپتامبر در جمع خبرنگاران گفت: من هیچ وقت چیزی را رد نمیکنم اما ترجیح میدهم که[با روحانی] دیدار نکنم.
ترامپ ظاهرا اظهارات قبلی خود را که بارها بر دیدار با روحانی تاکید کرده بود از یاد برده است. بی میلی ترامپ برای دیدار با روحانی در حالی طرح شد که دولت آمریکا پیش از سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر این که ایران در هیچ سطحی با آمریکا مذاکره نخواهد کرد، در موارد مختلفی برای دیدار با مقامات ایرانی تمایل نشان داده بود. ترامپ نشان داده است که هیچ گاه مایل به دادن امتیازی به ویژه کاهش یا لغو تحریمها به کشورهایی که واشنگتن با آنها سر ستیز دارد نیست.
در واقع رئیس جمهور جنجالی آمریکا هنگامی که از مذاکره سخن می گوید منظورش گفتگوی بین دو طرف مساوی نیست بلکه از منظر ترامپ مذاکره به این معنا است که طرف آمریکایی همه خواستههای خود را طرح کند و طرف مقابل نیز بدون چون و چرا همه آن موارد را بدون گرفتن کوچکترین امتیازی بپذیرد.
بی تردید این رویکرد مستکبرانه ترامپ مورد قبول ایران نیست و تهران بر موضع اصولی خود مبنی بر لغو تحریمها قبل از هر مذاکرهای تاکید کرده است؛ ضمن این که اروپاییها به عنوان اعضای گروه 1+4 که وعده مقابله با تحریمها را به ایران داده بودند عملا ناتوانی خود را در این زمینه نشان دادند.
ظریف دلیل اصرار مقامات کشورهای اروپایی بر دیدار روحانی و ترامپ را ناتوانی این کشورها در عمل به تعهدات خود در برجام و نیز به تعهداتی دانست که بعد از خروج آمریکا از برجام ارائه کردند.
ظریف گفت: "آنها فکر می کنند راه حل مشکلاتشان این است که ما با ترامپ مذاکره کنیم."
نویسنده: سید رضا میرطاهر
141/118
بیشتر بخوانید:
روحانی: آمریکا مانع مذاکره است
روحانی: اگر دولت آمریکا منطق را انتخاب کند، امکان مذاکره وجود دارد