در این نشست راهکارها و برنامه‌های مشترک برای توسعه همکاری‌های سیاسی و اقتصادی بررسی شد. دو طرف همچنین بر ضرورت ایجاد ظرفیت‌های جدید همکاری از جمله در حوزه‌های انرژی و ترانزیت تاکید و درباره به روز کردن نقشه راه روابط دو کشور توافق کردند.
در یک ارزیابی کلی سطح همکاری‌های ایران و ترکمنستان را می‌توان از دو جنبه حائز اهمیت دانست: جنبه نخست؛ این همکاری‌ها که از اهمیتی زیر ساختی برخوردار است؛ بخش حمل و نقل است.
در زمینه توسعه حمل و نقل و کریدورهای ترانزیتی که دسترسی مؤثر به بازارهای جهانی را از طریق کوتاه‌ترین مسیرها فراهم می‌‌کند در سفر سال گذشته رییس جمهوری اسلامی ایران به ترکمنستان دو طرف توافق کردند.
راه آهن قزاقستان- ترکمنستان- ایران در این بخش توانسته است آسیای مرکزی را از طریق کریدور شمال – جنوب و با استفاده از بندر چابهار به خلیج فارس، دریای عمان و اقیانوس هند متصل و زمینه‌های خوبی را برای ترانزیت و حمل کالا فراهم کند.
احداث خط انتقال لوله نفت سه جانبه ایران - قزاقستان و ترکمنستان در سواحل دریای خزر هم در این زمینه یک فرصت خوب ایجاد کرده است. دو کشور می‌توانند در زمینه صادرات و ترانزیت نفت و گازهمکاری کنند.
مناسبات ایران و ترکمنستان همچنین با توجه به حضور جمعیت قابل توجهی از ایرانیان ترکمن در مجاورت مرز مشترک دو کشور از نظر فرهنگی و اجتماعی دارای اهمیت مضاعفی است. دوطرف بااستفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و گردشگری می‌توانند انگیزه‌های قوی‌تری را برای توسعه روابط ایجاد کنند.
اما جنبه دوم اهمیت توسعه مناسبات ایران و ترکمنستان تاثیرگذار بودن این روابط بر تقویت ثبات و امنیت در منطقه است که در شرایط کنونی و با توجه به چالش‌های امنیتی تحمیل شده بر منطقه دارای اهمیتی راهبردی است.
بهروز قزل، تحلیل‌گر ارشد مسائل آسیای مرکزی با اشاره به ناامنی‌ها و ایجاد کانون‌های بحران در محیط پیرامونی ایران معتقد است که بی ثباتی در حوزه پیرامونی برای جمهوری اسلامی ایران هیچگاه ظرفیت‌ساز نبوده است، زیرا هرگونه ناپایداری عمده در موضوعات سیاسی و امنیتی منطقه‌ای در سال‌های گذشته به نوعی پای قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای را به این کانون‌های بحران باز کرده اما ایران نشان داده که از توانمندی قابل توجهی در زمینه مبارزه با تروریسم و افراطی گری برخوردار است.
با توجه به این ملاحظات و وجود ظرفیت‌های چند وجهی برای همکاری بین ایران و کشورهای منطقه دیپلماسی ایران مبتنی بر تقویت همکاری‌های منطقه‌ای است. در این چارچوب توسعه مناسبات بین ایران و ترکمنستان نیز به نفع همه کشورهای منطقه است.
دو کشور می‌توانند بستر همکاری‌های دو و چند جانبه را گسترده‌تر سازند که در نهایت سبب تقویت همکاری‌های جمعی خواهد شد. دور جدید رایزنی‌های ایران و ترکمنستان در تهران با همین هدف برگزار شد. 113/120
نویسنده: جمشید امین‌زاده
بیشتربخوانید:
گسترش روابط ایران و ترکمنستان در زمینه ICT
دیدار علی‌عسکری با وزیر خارجه ترکمنستان؛ مبادلات فرهنگی محور گفت‌وگوها
تاکید بر گسترش روابط در حوزه فناوری ارتباطات و اطلاعات ایران و ترکمنستان
