برخی کشورهای منطقه درباره توافق طرابلس - آنکارا هشدار داده و آن را خطری برای لیبی و منطقه دانسته اند.
در تازه ترین موضع گیری "نیکوس دیندیاس" وزیر خارجه یونان روز یکشنبه در سفر به شرق لیبی، منطقه در اختیار مخالفان دولت وفاق ملی لیبی، گفت: دولت وفاق ملی لیبی به نخست وزیری "فائز السراج" حق امضای هیچگونه توافقنامه امنیتی و دریایی با ترکیه را ندارد.
توافقنامه همکاری نظامی- امنیتی و مناطق دریایی بین "رجب طیب اردوغان" رئیس جمهور ترکیه و "فائز السراج" رئیس دولت وفاق ملی لیبی 27 نوامبر به امضا رسید.
بر اساس این توافق در صورتی که دولت لیبی درخواست کند، ترکیه به این کشور تجهیزات و نیروی نظامی ارسال می کند.
بحران لیبی با گذشت بیش از هشت سال از سقوط قذافی ادامه دارد.
دولت وفاق ملی به ریاست "فائز السراج" و دولت طبرق در شرق این کشور به رهبری ژنرال "خلیفه حفتر" در جدال قدرت نتوانسته اند برای اداره این کشور و برگزاری انتخابات و تشکیل دولت فراگیر به توافق برسند.
اقدامات فرستاده سازمان ملل متحد نیز نتیجه ای نداشته است. اکنون لیبی بیش از پیش به میدانی برای مداخلات و سهم خواهی کشورهای منطقه و فرامنطقه ای تبدیل شده و این سهم خواهی ها آشکارتر شده است.
اقدامات خلیفه حفتر در حمله به طرابلس، پایتخت در اختیار دولت وفاق ملی لیبی، و تلاش برای اشغال آن با چراغ سبز و حمایت عربستان، امارات و مصر از آوریل 2019 آغاز شد اما تا کنون موفق نبوده است.
از سوی دیگر کشورهایی چون ترکیه و قطر در حمایت از دولت وفاق ملی پررنگ تر از گذشته بازیگر لیبی شده اند.
روسیه و آمریکا و برخی کشورهای اروپایی نیز به عنوان بازیگران فرامنطقه ای در بحران لیبی رد پا دارند.
استفاده از منابع غنی نفت، موقعیت ژئوپلتیک و ثروت بسیار لیبی، به طور جدی مدنظر بازیگران منطقه ای و بین المللی است؛ ضمن اینکه پیروزی هر یک از دو طرف، راه را برای حضور مداوم آن در شمال آفریقا و دسترسی به کشورهای مختلف منطقه فراهم می سازد.
در همین حال، افزایش درگیری های مسلحانه و حملات نیروهای ارتش ملی طی روزهای گذشته زندگی بسیاری از شهروندان لیبی را در طرابلس با تهدید جدی روبرو کرده است.
نیروی مأمور سازمان ملل متحد در لیبی "مانول" در بیانیه ای ضمن محکوم کردن تهدیدها علیه جان غیرنظامیان و منافع آنها و به ویژه افزایش درگیریهای مسلحانه، از هدف قرار گرفتن غیرنظامیان در لیبی ابراز نگرانی کرد.
اگرچه از مدت ها قبل بسیاری از کارشناسان درباره افزایش مداخلات خارجی در لیبی، سهم خواهی آنان و خطر تجزیه این کشور هشدار داده بودند اما بی توجهی مقامات لیبی و جامعه بین الملل به این موضوع سبب شد تااکنون لیبی در آستانه بحران بسیار خطرناک قرار گیرد.
به نظر می رسد ادامه این روند سبب گسترش بی سابقه جنگ داخلی در این کشور شود.
در واقع طرف های درگیر، خاک لیبی را عرصه جنگ نیابتی خود قرار داده و با حمایت از دو طرف اصلی این جنگ درصدد رسیدن به اهداف خود هستند.
خطر دیگر شرایط کنونی لیبی این است که بستر را برای گسترش فعالیت های گروه های تروریستی در این کشور بیش از پیش فراهم می آورد و خطر تروریسم را در منطقه تقویت می کند.
در این راستا به نظر می رسد مقامات لیبی در هر دو طرف باید با اتخاذ رویکرد و سیاست های جدید در همکاری با سازمان ملل متحد، در مسیر حل و فصل سیاسی بحران کنونی و سد کردن راه مداخله گران اقدام کنند تا سرنوشت لیبی در داخل این کشور رقم بخورد.
نویسنده: آتوسا دینیاریان
117/118
بیشتر بخوانید:
اعلام آمادگی ترکیه برای اعزام نیروی نظامی به لیبی/ تحلیل
حملات پهپادهای اماراتی به شمال لیبی
دولت وفاق ملی لیبی: مصر، عربستان و امارات ناقض قطعنامه شورای امنیت هستند