«محمد حنیف اتمر» در سفر به تاشکند و دیدار با «مراد عطائوف» همتای ازبک خود بر مبارزه با تروریسم، جلوگیری از قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمان یافته تاکید کرد. ازبکستان 137 کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد و پس از سال 2001 ، نقش مهمی به عنوان پل ارتباطی برای نیروهای خارجی جهت انتقال تجهیزات و همچنین اتصال افغانستان به سایر کشورهای منطقه تا چین از طریق راه اهن و تامین انرژی برق افغانستان ایفا کرده است. دولتمردان ازبکستان مهمترین موضوع را مسایل امنیتی و تردد تروریستها در مرز دو کشورمی دانند.
گروههای مختلف تروریستی همچون داعش در افغانستان فعال هستند و در ازبکستان هم جنبش اسلامی ازبکستان به رهبری طاهر یلداش و جمعه نمنگانی فعال است که با نفوذ در خاک افغانستان اقدام به جذب نیرو می کند. «عبدالستار درزابی» نماینده مردم جوزجان در پارلمان افغانستان از حضور پسر «طاهر یولداش» سرکرده جنبش اسلامی ازبکستان در شمال افغانستان با هدف جذب نیرو خبر داد و تاکید کرد این گروه تروریستی 80 پایگاه آموزشی در شمال افغانستان ایجاد کرده است .ترورهای هدفمند، حملات تروریستی در محافل عمومی، قاچاق مواد مخدر و انسان وادم ربایی از جمله اقدامات گروههای تروریستی در دو سوی مرز افغانستان و ازبکستان است. علاوه براین، دیگر نگرانی کشورهای اسیای مرکزی تلاش امریکا برای نفوذ فرهنگی، امنیتی و حتی سیاسی از طریق شمال افغانستان به این حوزه است.
مریم سیفی از تحلیلگرمسائل سیاسی در تهران در این باره می گوید:
بحث امنیت در منطقه اسیای مرکزی با توجه به حضور سیاسی و اقتصادی آمریکا در منطقه و تنش هایی که ایجاد می کند هشدار دهنده است. واشنگتن سعی می کند از طریق اقتصادی و فرهنگی در کنار مسایل امنیتی نفوذ خود را در کشورهای آسیای مرکزی گسترش دهد.
کشورهای منطقه حوزه اسیای مرکزی به این درک از واقعیت رسیده اند که ترانزیت تروریسم از شمال افغانستان به این حوزه حرکتی حساب شده از سوی امریکا و ناتو است. به همین دلیل امریکا به رغم پیمان امنیتی که با دولت افغانستان در سال 2014 امضا کرده است نه تنها اقدام جدی برای تامین امنیت این کشور صورت نمی دهد بلکه روسیه، امریکا را به عدم برخورد با گروه تروریستی داعش در افغانستان متهم می کند.
دکتر محمود واعظی کارشناس ارشد حوزه اسیای مرکزی در تهران:
آمریکا و ناتو می دانند که شرایط آسیای مرکزی با دهه های گذشته تغییر کرده است. اکنون روابط روسیه و برخی کشورهای این حوزه به گرمی گرائیده، اختلافات کشورهای این منطقه کاهش یافته است و مسکو نقش فعالتری در منطقه ایفا می کند لذا آمریکا و ناتو در راستای گسترش هرچه بیشتر نفوذ خود ، راهبردهای نوینی را برگزیده اند.
در هر حال ،سفر حنیف اتمر مشاور امنیت ملی دولت افغانستان به ازبکستان جهت دادن اطمینان به دولت این کشور در مورد امنیت مرزهای مشترک مهم است تا بتوانند سایر طرحها از جمله انتقال برق را همچنان عملیاتی کنند.118/112
بیشتر بخوانید:
تاکید افغانستان و ازبکستان بر مبارزه با تروریسم
تلاش افغانستان و ازبکستان برای گسترش همکاری دوجانبه
امضاء توافق استرداد مجرمین میان افغانستان و ازبکستان