حقوق بشر مفهومی است که به خصوص در قرن 21 از اهمیت بسزایی برخوردار شده است. این اهمیت به حدی است که حتی «حاکمیت» که یک اصل بدیهی در حقوق بینالملل بود نیز جنبه اخلاقی پیدا کرد.
به عبارت دیگر در پرتو اصل مترقی «مسئولیت حمایت»، اگر دولتی مرتکب نقض فاحش حقوق بشر در قبال شهروندان خود شود، اصل بر حاکمیت دولت نخواهد بود و امکان مداخله در امور داخلی آن کشور وجود دارد.
نمونه عینی این موضوع در سال 2011 در قبال کشور لیبی رخ داد و آمریکا و کشورهای اروپایی با استناد به اصل مسئولیت حمایت، علیه این کشور وارد جنگ شده و در سقوط حکومت معمر قذافی نقشآفرینی کردند. این موضوع اهمیت جهان شمول حقوق بشر را نشان میدهد.
با این حال، تحولات سال 2011 به بعد در منطقه غرب آسیا و همچنین جنگ اوکراین در سال 2022 نشان داد، هنجارهای حقوق بشری به صورت گزینشی از سوی قدرتهای غربی به خصوص آمریکا مورد توجه قرار میگیرند.
بحران سوریه سال 2011 به بعد، جنگ عربستان علیه یمن و رقم خوردن فاجعه انسانی در یمن و همچنین نسلکشی رژیم صهیونیستی در غزه نشان داد که اساساً حقوق بشر معنایی پیدا نمیکند. جنگ اوکراین و تمرکز زیاد اروپا و آمریکا نیز نمونه دیگری است که ثابت کرد حقوق بشر جنبه گزینشی و تبعیضی برای آمریکا و اروپا دارد.
در جنگ کنونی غزه که هشتمین ماه آن در حال سپری شدن است، رژیم صهیونیستی به استناد اسناد متعدد بینالمللی مرتکب نسلکشی شده و حتی جنایتهای مقامات صهیونیستی در دیوان کیفری بینالمللی در حال رسیدگی است.
کودکان و زنان غزه از قربانیان اصلی جنایتهای صهیونیستها در غزه هستند. رژیم صهیونیستی اسرای فلسطینی را نیز شدیدا شکنجه میکند. نتایج تحقیقات انجام شده توسط سی.ان.ان نشان میدهد که نظامیان صهیونیست در یک مرکز بازداشت سرّی در النقب، اسرای فلسطینی را تحت شکنجه و آزار و اذیت قرار میدهند.
استفاده ابزاری آمریکا از موضوع حقوق بشر در سطح بینالمللی
بررسی دقیق مواضع حقوق بشری آمریکا به صراحت نشان میدهد که دولتمردان این کشور موضع گیری در خصوص وضعیت حقوق بشر در سطح جهان را بر مبنای ترجیحات و منافع سیاسی انجام میدهند که موجب استفاده ابزاری از موضوع حقوق بشر در سطح بینالمللی میشود.
علاوه بر این، نقض فاحش حقوق بشر در داخل آمریکا نیز نشان میدهد اساساً این کشور استفاده ابزاری از مفهوم و هنجارهای حقوق بشری میکند. آمریکا به عنوان کشور مدعی حقوق بشر با کمتر از پنج درصد جمعیت جهان حدود ۲۰ درصد از کل جمعیت زندانی کره خاکی را در خود جای داده است؛ ضمن اینکه آتش تبعیض نژادی سیستماتیک، دامن اقلیتهای قومی - نژادی همچون سیاهپوستان را گرفته تا این اقلیت ۱۴ درصدی، یک سوم جمعیت زندانی آمریکا را تشکیل دهند. برخورد خشن پلیس آمریکا با دانشجویان و اساتید دانشگاههای این کشور نیز سندی دیگر دال بر نقض حقوق بشر در داخل آمریکا است.
با توجه به این شواهد است که «ناصر کنعانی چافی» سخنگوی وزارت امور خارجه در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: حقوق بشر آمریکایی و صهیونیستی یکی در نقب، یکی در گوآنتانامو و ابوغریب، دو روی یک سکه اند.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
کنعانی: حقوق بشر آمریکایی و صهیونیستی دو روی یک سکه اند