ایران پرس- سرانجام پس از مدت ها رایزنی، هشت کشور از 14 کشور عضو جامعه اقتصادی غرب آفریقا "اکوواس" از حوزه پولی فرانک فرانسه خارج شدند.

این کشورها اعلام کردند که از این پس همه مبادلات خود را با واحد پول "اکو" انجام خواهند داد تا از آسیب های مبادلات مالی با فرانک فرانسه در امان باشند.

به جز "گینه بیسائو"، هفت کشور از هشت کشور خارج شده از حوزه پولی فرانک، شامل ساحل عاج، بورکینافاسو، جمهوری بنین، مالی، سنگال، نیجر و جمهوری توگو همگی از مستعمره های سابق فرانسه هستند.

این کشورها از یک سال گذشته برای خروج از حوزه پولی فرانک و رسیدن به استانداردهای لازم  تلاش کردند و اکنون موفق شده اند آن را عملیاتی کنند.

"اکو" Eco نامی است که کشورهای آفریقایی برای واحد پول مشترک خود انتخاب کرده اند.

مقر اصلی مدیریت این واحد پولی، اتحادیه بانک های مرکزی دولت‌های غرب آفریقا موسوم به "بی سی ای ای او" (BCEAO) در "داکار" پایتخت سنگال تعیین شده است.

اگرچه از سال ها قبل برخی کشورهای عضو جامعه اقتصادی غرب آفریقا به داشتن پول واحد فکر می کردند اما اعضای این ائتلاف اقتصادی در گردهمایی وزرای دارایی کشورهای عضو و اتحادیه  بانک های مرکزی که ماه ژوئن برگزار شد، تصمیم جدی و قطعی استفاده از واحد پول مشترک را گرفتند.

"آداما کونه" Adama Koné وزیر اقتصاد و دارایی ساحل عاج با اشاره به مشکلات موجود در مسیر حرکت به سوی ایجاد واحد پول مشترک گفت: عزم سیاسی برای انجام این کار وجود دارد، واحد پول مشترک، دیگر یک خیال نیست. باید موانع موجود در انتقال آزاد دارایی ها، سرمایه و اشخاص در داخل جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا از میان برداشته شود.

جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا در سال 1975 ایجاد شد و 15 کشور عضو آن هستند.

مجموع جمعیت کشورهای عضو این تشکل منطقه ای 300 میلیون نفر اعلام شده است. بدین ترتیب اکنون بخش بزرگی از جمعیت غرب آفریقا از حوزه پولی فرانک خارج شده اند.

استفاده از فرانک به سال های پس از جنگ جهانی دوم باز می گردد. در واقع پس از پایان جنگ جهانی دوم، برخی کشورهای آفریقایی به ابتکار دولت فرانسه به واحد پولی مشترکی رسیدند که به "فرانک آفریقا" موسوم شد.

این واحد پولی کاملا تحت نفوذ و مدیریت فرانسه بود؛ به طوری که تا سال 1975 صد درصد ذخایر ارزی کشورهای آفریقایی دارای واحد پولی مشترک در بانک مرکزی فرانسه نگهداری می شد.

به تدریج اگرچه از این میزان کم شد اما همچنان بخشی از دارایی این کشورها در فرانسه نگهداری می شود. بدین ترتیب فرانسه غیر مستقیم بر نحوه استفاده و میزان سرمایه این کشورها نظارت دارد.

آمار موسسات مالی مستقل بین المللی نشان می دهد که در سال 2005 بیش از سه هزار و 600 میلیارد فرانک آفریقا معادل 72 میلیارد یورو از ذخایر ارزی آفریقا در بانک مرکزی فرانسه نگهداری می شد و این به منزله مدیریت اقتصادی بخش بزرگی از آفریقا در فرانسه است.

هفت کشور باقی مانده از کشورهای عضو جامعه اقتصادی غرب آفریقا نیز قرار است در یک برنامه زمان بندی از حوزه پولی فرانک خارج شوند.

در واقع کشورهای غرب آفریقا در تلاشند خود را از یوغ استعمار و تاریخ گذشته خود برهانند زیرا استفاده از فرانک همواره برای کشورهای استفاده کننده، تداعی دوران استعمار است.

آنها اکنون در تلاش برای حرکت به سمت همگرایی منطقه ای، قطع وابستگی و بهبود شرایط اقتصادی هستند.

"آداما کونه" وزیر اقتصاد و دارایی ساحل عاج در این زمینه گفت: تلاش در زمینه اقتصاد کلان شرط لازم و حیاتی برای ایجاد پول مشترک است.

ارز مشترک دستاوردهای زیادی برای اقتصاد ما دارد. این فرصتی برای انسجام است و کشورهای آفریقایی باید از آن استفاده کنند.

اگرچه اکنون گام نخست در این زمینه برداشت شده است اما هنوز مشکلات زیادی برسر ادامه راه وجود دارد. کنترل مولفه های اقتصادی از جمله تورم، چگونگی همکاری اعضا، مدیرت نهادهای پولی مرتبط به آن، مدیریت روابط میان اعضا وهمچنین تعریف روابط اقتصادی با دیگر کشورها از جمله مسائل مطرح در این زمینه است.

با این حال کشورهای غرب آفریقا قرار است تا پایان 2020  پروژه خروج از فرانک را کامل کنند.

نویسنده: آتوسا دینیاریان

116/117

بیشتر بخوانید:

تلاش فرانسه برای مداخله نظامی در غرب آفریقا