این دیدار یکی از آخرین تلاشهای آمریکا برای کاهش تنش با فرانسه بوده است. اگر چه بایدن به طور رسمی از مکرون بابت این قرارداد عذرخواهی نکرد اما پذیرفت که آمریکا نباید متحد قدیمی خود را با این قرارداد شگفت زده میکرد.
رئیس جمهوری فرانسه گفت: "فکر میکنم چیزی که اتفاق افتاد اقدامی ناشیانه بود و قرارداد زیردریایی با ظرافت زیادی انجام نپذیرفت. من تصور میکردم که فرانسه مدتها قبل از آن مطلع شده است."
دیدار بایدن با مکرون در چارچوب دومین سفر اروپایی وی از زمان به قدرت رسیدنش در ژانویه 2021 صورت گرفته است. سفر بایدن به رم پایتخت ایتالیا به منظور شرکت در اجلاس 2 روزه سران گروه 20 انجام شده است و در حاشیه آن با مکرون دیدار کرد.
تاثیر منفی ائتلاف آکوس بر روابط آمریکا و فرانسه
روابط آمریکا و فرانسه از زمان اعلام ائتلاف آکوس بین سه کشور آمریکا، بریتانیا و استرالیا و لغو قرارداد بزرگ فروش زیردریایی های فرانسه به استرالیا دستخوش تنش و تلاطم شده است.
واشنگتن در ازای لغو این قرارداد چند ده میلیارد یورویی، قصد فروش هشت فروند زیر دریایی هسته ای تهاجمی به استرالیا را دارد که با مشارکت فنی بریتانیا در تاسیسات دریایی بندر آدلاید استرالیا ساخته خواهد شد.
اعلام این امر و لغو خرید زیر دریایی های فرانسوی از جانب کانبرا ضربه سیاسی و حیثیتی بزرگی به فرانسه وارد کرد. آمریکا مدعی است که با فروش زیر دریایی های هسته ای به استرالیا که از متحدان اصلی واشنگتن در منطقه ایندو پاسیفیک محسوب می شود این کشور را برای مقابله با تهدیدات ادعایی از جانب چین توانمندتر میکند.
با این حال برداشت مقامات پاریس از این مساله کاملا بر خلاف ادعاهای واشنگتن بوده است. فرانسه که از متحدان دیرینه واشنگتن به شمار می آید با اعلام خشم شدید خود، آمریکا را متهم به دروغگویی و «خنجر زدن از پشت» کرد و در اقدامی اعتراضی به طور موقت سفیر خود را از واشنگتن فراخواند.
دولت بایدن که ظاهرا انتظار چنین برخورد شدیدی از جانب دولت فرانسه را نداشت در قالب اظهارات مقاماتی مانند «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا که بر روابط گرم دو کشور تاکید کرد، تلاش کرد تا فرانسوی ها را آرام نماید.
به رغم تلاش های آمریکا برای دلجویی از فرانسه با سفر آنتونی بلینکن به پاریس و دیدار با مقامات ارشد فرانسوی از جمله امانوئل مکرون رئیس جمهور این کشور، اما موضع پاریس در انتقاد از واشنگتن و نیز تاکید بر اختلافات فزاینده با لندن پابرجاست.
«سِلیا بلن» کارشناس اروپا و آمریکا می گوید: "بحران حاضر میان پاریس و واشنگتن ضربۀ سختی برای فرانسه است. این موضع عمدتا بدین دلیل است که هیچ اقدام موثری از جانب آمریکا در راستای رفع ضرر و زیان های فرانسه از لغو قرارداد خرید زیردریایی ها و نیز دعوت از این کشور برای حضور در ائتلاف های غربی در منطقه ایندو پاسیفیک صورت نگرفته است."
در واقع دولت بایدن فقط سعی کرده با یک سری لفاظی ها و تعارفات دیپلماتیک و تعریف از نقش فرانسه در اروپا و عرصه بین المللی مقامات فرانسوی را دلخوش نماید. در حالی که آمریکا در عمل نه فقط در راستای کاهش نقش اروپا و به ویژه فرانسه در منطقه استراتژیک ایندو پاسیفیک اقدام نموده بلکه آگاهانه در راستای منافع خود، منافع فرانسه را زیر پا گذاشته است.
همین مساله باعث شده تا مکرون خواهان کنار گذاشتن ساده لوحی در زمینه روابط اروپا و آمریکا شده و به اروپایی ها در زمینه اعتماد به واشنگتن هشدار داده است.
اکنون بایدن در جریان سفر اروپایی اش با دیدار با مکرون به زعم خود تلاش کرده تا کدورت ها را بر طرف نموده و روابط واشنگتن و پاریس را به حالت عادی در آورد. با این حال بعید به نظر می رسد که این گونه اقدامات نمادین، منجر به کاهش نارضایتی فرانسوی ها شود. کما اینکه مکرون در پاسخ به دلجویی بایدن، وضعیت روابط دو جانبه را مشروط به این دانسته است که طی هفتهها، ماهها و سالهای آتی چه اقداماتی صورت خواهد گرفت.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117