این اقدام پس از ورود نیروهای واگنر به بلاروس و پس از شورش کوتاه مدت آنها در داخل روسیه صورت میگیرد. اعضای شرقی ناتو ادعا می کنند که استقرار یوگنی پریگوژین رئیس واگنر و بسیاری از اعضای آن به بلاروس، باعث بیثباتی بیشتر در منطقه می شود.
لهستان و لیتوانی در واکنش به حضور نیروهای واگنر در بلاروس، تدابیر امنیتی مرزی خود را تقویت کردهاند، این تحول به دنبال توافقی بود که به شورش مسلحانه اعضای واگنر در اواخر ژوئن پایان داد و این نیروها و یوگنی پریگوژین رئیس واگنر را قادر ساخت تا با نقل مکان به بلاروس متحد روسیه از اتهامات جنایی بگریزند.
در هفتههای اخیر، نظامیان گروه واگنر در نزدیکی مرز بلاروس و لهستان دیده شدهاند که به ادعای ماتئوش موراویسکی(1)نخست وزیر لهستان هدف این افراد بیثبات کردن اوضاع در جناح شرقی ناتو است.
تنشهای نظامی اخیر در مرز بلاروس و لهستان در بحبوحه افزایش فعالیت نظامی بلاروس در نزدیکی یک نوار باریک ارضی میان لهستان و لیتوانی، معروف به شکاف یا کریدور «سووالکی» به وقوع پیوسته که نیروهای واگنر در تلاشی آشکار برای افزایش فشار بر اعضای ناتو و اتحادیه اروپا به سمت آن در حال حرکت هستند.
به ادعای نخستوزیر لهستان بیش از صد نیروی واگنر به کریدور سووالکی در مرز لهستان و لیتوانی نزدیک شدهاند و ممکن است با کمک به عبور مهاجران از مرز بلاروس به لهستان یا با جا زدن خود به عنوان مهاجر، لهستان را بیثبات کنند.
سران کشورهای ناتو، لهستان و لیتوانی آمادگی خود را برای تحرکات احتمالی مسکو و مینسک به ویژه در منطقه حساس مرزی مشترک هر دو کشور و منطقه کالینینگراد روسیه ابراز کردهاند. لهستان پس از آن که مینسک را به نقض حریم هوایی خود متهم کرد، نیروهای بیشتری را در مرز با بلاروس مستقر کرده که این امر باعث افزایش تنش بین این عضو ناتو و بلاروس به عنوان متحد اصلی کرملین در یک چشمانداز امنیتی فزاینده در اروپا شده است.
ماریوش بلاشاک(2) وزیر دفاع لهستان در این باره در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: بیش از یک هزار نظامی و تقریبا ۲۰۰ واحد تجهیزات از تیپهای ۱۲ و ۱۷ مکانیزه در حال حرکت به سمت مرزهای شرقی کشور هستند. این نشان دهنده آمادگی ما برای پاسخ به هرگونه تلاش در راستای ایجاد بیثباتی در نزدیکی مرزهای کشورمان است.
به نظر می رسد با تداوم جنگ اوکراین و حملات عمقی اخیر ارتش اوکراین به خاک روسیه و هدف قرار دادن اهداف مختلف از جمله در مسکو و در مقابل حملات جدید و گسترده روسیه به اهداف مختلف در اوکراین اکنون چشم انداز گسترش دامنه جنگ بیش از هر زمان دیگر وجود دارد.
در عین حال با توجه به روابط بسیار نزدیک و در واقع استراتزیک روسیه و بلاروس که نماد آن استقرار تسلیحات هسته ای روسیه در این کشور است ، تحرکات ارتش بلاروس نیز ابعاد جدیدی پیدا کرده است.
روسیه در واکنش به افزایش تحرکات غرب به سرکردگی آمریکا در زمینه کمکهای نظامی و تسلیحاتی به اوکراین که تاکنون تاثیری جز طولانی شدن هر چه بیشتر جنگ اوکراین و افزایش تلفات و خسارات دو طرف این جنگ نداشته است اقدام به استقرار تسلیحات هسته ای در بلاروس که متحد نزدیک مسکو و هم مرز با روسیه و اوکراین است نموده است.
البته آمریکا نیز مدتهاست که تسلیحات هسته ای تاکتیکی خود را در 5 کشور اروپایی عضو ناتو یعنی ترکیه ، آلمان ، ایتالیا ، بلژیک و هلند مستقر کرده و با این اقدام نه فقط تهدید نبرد هسته ای در اروپا را پر رنگ کرده بلکه مساله وقوع حوادث ناخواسته هسته ای نیز همواره با توجه به این استقرار اتمی وجود دارد.
تحرکات ارتش بلاروس از جمله برگزاری رزمایش ها در نزدیکی مرزهای این کشور با لهستان و لیتوانی ونیز استقرار نیروهای واگنر در این مناطق ، هشداری آشکار به ناتو درباره پیامدهای تداوم سیاست کنونی مبنی بر ارسال انواع تسلیحات به اوکراین به ویژه موشک های کروز هوابرد دوربرد است که اکنون ارتش اوکراین را قادر ساخته تا به نحوی بی سابقه اهداف مهم و استراتژیک و نیز نواحی مختلف را در روسیه و به خصوص کریمه مورد اصابت قرار دهد.
1- Mateusz Morawiecki
2- Mariusz Błaszczak
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
112