در واقع، رویکرد تبلیغی و ترویجی این رسانهها در این مدت در دو بخش پیش از آتشبس و پس از آتشبس تحلیلپذیر است.
نکته مهم در این باره این است که این رسانهها در پوشش دادن به تحولات نوار غزه شیوه «وارونهنمایی» در پیش گرفتند؛ به این معنا که کاربست شیوهها و شگردهای دیگر با هدف تحقق بخشیدن به این هدف صورت گرفت و در این چارچوب با مدعوان خود که عمدتا رویکردهای سیاسی آنها همسو با همین رسانههاست، برای مقصرانگاشتن گروههای مقاومت فلسطینی، گفتوگو کردند.
در وهله اول، این رسانهها تلاش کردند این جنگ را نه جنگ بین فلسطین یا فلسطینیها با اسرائیل بلکه بین اسرائیل و حماس ترسیم کنند و از رهگذر چنین تلاشی به مقصرنمایی حماس و القای این پیشانگاره که حماس مسئول این جنگ است نه رژیم صهیونیستی و تبعات آن را نیز باید حماس بپذیرد، پرداختند.
ارگانهای تبلیغی عربستان برای القای این انگاره، بهطور مستقیم و غیر مستقیم و با استفاده از عناصر متن و تصویر و صدا، این گزاره را تکرار میکنند که حماس در این جنگ از تشکیلات خودگردان، که به زعم این رسانهها نماینده قانونی ملت فلسطین بهشمار میرود، عبور کرده و بدون اطلاع این تشکیلات و نیز کشورهای عربی چون مصر و اردن وارد این جنگ شده است.
در واقع، لایه زیرین چنین گزاره تبلیغی، بازنمایی کردن القائی حماس بهعنوان گروهی «یاغی» است که این گزاره (یاغینمایی حماس) نیز در چارچوب «مشروعیتسازی» برای اسرائیل صورت میگیرد؛ به بیان دیگر، چنین تقابلسازی معطوف به طرح شق اول «یاغینمایی حماس» به شکل غیر مستقیم و البته تصریحی (از زبان مدعوان) و طرح شق دوم «مشروعیتبخشی» به رژیم صهیونیستی به شکل القائی و استنتاجی در دستور کار این رسانهها قرار گرفته است.
همچنین، ارگانهای تبلیغی فوقالذکر، گزاره «ماهیت عربی زدایی» از گروههای فلسطینی را نیز مانند گذشته در دستور کار خود قرار دادهاند. در این چارچوب، یکی از ابعاد تبلیغی آنها «وابستهنمایی» گروههای مقاومت فلسطین به برخی کشورهای غیر عربی بهویژه جمهوری اسلامی ایران با هدف «بیگانهنمایی» این گروهها بود.
برجسته کردن اظهارات مقامهای گروههای مقاومت فلسطین در قدردانی و تشکر از حمایت ایران و اینکه این گروهها صرفاً ًبه خواست ایران وارد چنین جنگی شدهاند، قابل ارزیابی و تأمل است.
یکی دیگر از گزارههای تبلیغی این رسانهها از سناریوی «وارونهنمایی» جنگ غزه، مظلومنمایی رژیم صهیونیستی، متجاوزانگاری گروههای مقاومت است؛ به این معنا که این رسانهها تلاش کردند با طرح مفروضات و پیشانگارههای تصریحی و تلویحی مخاطب را به این استنتاج هدایت کنند که اسرائیل در موضع دفاعی و گروههای فلسطینی در موضع تهاجمی قرار دارند و برای جاه اندازی این تصور و ذهنیت و تلاش کردند این گونه القا کنند که بر خلاف اسرائیل که مناطق و پایگاه تونل های حماس و دیگر گروههای فلسطینی را در غزه هدف قرار می دهد، گروههای فلسطینی اما، مناطق مسکونی و غیر نظامی را هدف قرار میدهند و در بین ساکنان اسرائیل رعب و وحشت ایجاد کردهاند.
در وهله دوم که مربوط میشود به پس از اعلام آتشبس، این رسانهها تلاش کردند هیچگونه تصویری از شادی مردم غزه و قدس و کرانه باختری پخش نکنند و با هدف اعتبارزدایی از گروههای فلسطینی درصدد برآمدند تا ضمن فاجعهبار نشان دادن ویرانی ها ایجاد شده در غزه با هدف مسئولانگاری حماس و دیگر گروههای فلسطینی، نقش مصر، اردن و عربستان را برای رسیدن به آتشبس برجسته کنند و در نهایت به این القاگری برسند که اگر تلاشهای عربستان و مصر نبود، آتش بسی در غزه برقرار نمیشد و به این وسیله اشاره ای به عامل اصلی این آتشبس یعنی موفقیت و پیروزی گروههای مقاومت نمیکنند.
نویسنده: جلال چراغی
117
بیشتر بخوانید:
خسارتهای اقتصادی جنگ اسرائیل علیه غزه