رئیس جمهوری ایران پیش از سفر به قزاقستان از ارمنستان دیدار کرد. سفر روحانی به ارمنستان با دستاوردهای مهمی همراه شد و در حضور روسای جمهوری ایران و ارمنستان پنج سند و موافقتنامه همکاری توسط مقامات و مسئولان دو کشور به امضاء رسید.
اجرایی شدن این اسناد می تواند، عرصه تازه ای را برای همکاری بیشتر بین تهران و ایروان فراهم سازد.
"حسن روحانی" و "نور سلطان نظربایُف" رییس جمهوری قزاقستان نیز امروز (پنجشنبه) درباره گسترش روابط در زمینه‌های مختلف گفت وگو کردند.
همزمان با این مذاکرات پنج سند همکاری بین دو کشور امضاء شد، این اسناد از جمله در زمینه‌های کشتیرانی در دریای خزر، گردشگری و همکاری های بین بانکی برای تسهیل در تجارت است.
ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان بخشی از کریدور ایران برای اتصال به غرب، شرق و شمال هستند، حوزه جغرافیایی اوراسیا ازجایگاه ویژه ای درسیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است.
وجود اشتراکات و پیوندهای تاریخی و فرهنگی و نیز پتانسیل های عظیم نفت و گاز، بازار مناسب برای سرمایه گذاری مشترک، فرصت های بالقوه ای را پیش روی ایران و کشورهای واقع در این حوزه جغرافیایی قرار داده است که با بهره گیری از این فرصت ها می توان زمینه های متنوعی برای گسترش مناسبات فراهم کرد.
در این زمینه از الگوهای نظری تا امکان سنجی برقراری مناسبات استراتژیک میان ایران و کشورهای این منطقه و همکاری راهبردی، در میانه رقابت های قدرت های فرامنطقه ای مطرح است، اما اینکه این الگوها و ایده ها به چه میزان محقق شوند به مولفه های مختلفی بستگی دارد.
از جمله این مولفه ها میزان بهره گیری از مزیت نسبی ایران درآسیای مرکزی و قفقاز و پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی مشترک است.
مولفه دیگر در این ارتباط دسترسی های جغرافیایی و کانال های ارتباطی کشورهای آسیای مرکزی و کشورهای حوزه قفقاز به آب‌های آزاد است که می‌توانند از راه‌های ایران استفاده کنند.
اما مولفه سوم، همکاری و طرح های مشترک در حوزه نفت و گاز و انتقال انرژی از حوزه خزر بعنوان یک منبع مهم تامین انرژی و برخوردار از ذخایر ارزشمند است.
همکاری های ایران با قزاقستان و ترکمنستان در پروژه احداث راه آهن و راه اندازی خط انتقال لوله نفت سه جانبه ایران - قزاقستان و ترکمنستان در سواحل دریای خزر در این زمینه یک فرصت خوب ایجاد کرد، اما کافی نیست، زیرا در عرصه همکاری ها، هنوز چالش هایی وجود دارد.
از جمله این چالش ها نبود شناخت کامل از ظرفیت های موجود در ایران و کشورهای این حوزه است. محدود بودن گستره کالاهای صادراتی و نبود روابط بانکی مناسب بین ایران و کشورهای منطقه و استمرار مشکلات حمل و نقل و ترانزیت کالا، اگرچه انتظارمی رفت در سالها کمتر شود اما همچنان از موانع بازدارنده در توسعه تجارت و میل به سرمایه گذاری است.
تجربه عصر جهانی شدن تجارت و ادغام اقتصادها در یکدیگر نشان می دهد، کشورهایی که نتوانند الگوی جامع همکاری های متقابل را پیش ببرند، نمی توانند بهره لازم را از این شرایط نوین به دست آورند.
تجربه عصر جهانی شدن تجارت و ادغام اقتصادها در یکدیگر نشان می دهد، کشورهایی که نتوانند الگوی جامع همکاری های متقابل را پیش ببرند، نمی توانند بهره لازم را از این شرایط نوین به دست آورند.
همین تجربه می گوید، حضور در بازار آسیای مرکزی بر پایه شراکت و همکاری متقابل براساس منافع مشترک یک فرصت است.
یکی از مولفه های مهمی که می تواند بستر این همکاری ها را مهیا کند، تقویت پیمان‌های منطقه‌ای است که از عوامل اصلی جلوگیری از تحقق نظام تک قطبی و سلطه قدرت ها در جهان است.
این سطح از همکاری به نفع ملت‌های منطقه و همچنین صلح و امنیت خواهد بود و با همین رویکرد دیپلماسی ایران نیز مبتنی بر تقویت همکاری های منطقه ای است.
اکنون دوران رویارویی غرب با ایران و اعمال تحریم‌‌های بین‌‌المللی و یکجانبه امریکا به بهانه هسته ای تمام شده است و شرایط مهیای توسعه همکاری اقتصادی و سیاسی ایران با دیگر کشورها است.
از اینرو دستاوردهای سفر رییس جمهوری اسلامی ایران در شرایط نوین می تواند راهگشای فصل تازه ای ازهمکاریهای دو و چند جانبه میان ایران و کشورهای این منطقه باشد.
