مذاکرات برای امضای توافقنامه آتش بس در لیبی به پیشنهاد ترکیه و روسیه و با حضور فائز السراج و ژنرال حفتر در مسکو برگزار شد و به رغم موافقت ضمنی دو طرف برای امضای توافقنامه، ژنرال حفتر از امضای آن خودداری کرد.
حفتر که کنترل شرق لیبی را برعهده دارد، مورد حمایت برخی طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله مصر، عربستان و امارات است.
وی از آوریل 2019 دور جدیدی از حملات را به قصد تصرف طرابلس، پایتخت در اختیار دولت وفاق ملی، و تشکیل دولت مرکزی در لیبی آغاز کرده اما این حملات تاکنون جز کشته شدن شهروندان لیبی و آواره شدن هزاران نفر از آنها نتیجه‌ای نداشته است.
با این حال اقدامات حفتر ادامه دارد و اکنون بعد از آتش بس کمتر از دو روزه و شکست مذاکرات برای امضای توافقنامه آن، درگیری‌ها در لیبی از سر گرفته شده است.
ارتش ملی لیبی به فرماندهی خلیفه حفتر امروز در صفحه کاربری خود در شبکه اجتماعی فیس بوک اعلام کرد، برای کسب پیروزی آماده و مصمم هستیم.
بحران لیبی به دغدغه بزرگی برای کشورهای منطقه و سازمان ملل متحد تبدیل شده است. افزایش ناامنی و تشدید جنگ داخلی، افزایش حضور گروه‌های تروریستی و تحرکات آنها، امکان تصرف منابع نفتی و پالایشگاه‌ها و بهره برداری از آنها و موقعیت ژئوپلتیک لیبی سبب شده است تا دغدغه های منطقه ای و بین المللی از جنگ قدرت در این کشور شدت بگیرد.
حفتر به عنوان فرمانده نظامی که دوران تبعید خود را در آمریکا گذرانده و از حمایت‌های گسترده مالی و نظامی و تسلیحاتی امارات، عربستان و مصر برخوردار است، با در اختیار گرفتن بخش بزرگی از شبه نظامیان لیبی، برای به دست آوردن قدرت مطلق در این کشور تلاش می‌کند از این رو هر اقدامی برای برقراری صلح و تقسیم قدرت در لیبی تاکنون ناکام مانده است.
4 آوریل 2019 نیز در حالی که لیبی در آستانه برگزاری کنفرانسی برای یافتن راه حل سیاسی و دستیابی به توافق برای برقراری صلح در این کشور بود، حفتر با چراغ سبز عربستان و امارات اندکی پس از بازگشت از سفر به این دو کشور، به سمت طرابلس لشکرکشی کرد و عملا همه راه‌ها برای دستیابی به توافق سیاسی در لیبی بسته شد.
از آن زمان تاکنون نبرد در لیبی به صورت روز افزون شدت گرفته است؛ به طوری که طی هفته‌های اخیر دولت وفاق ملی لیبی برای مقابله با نیروهای حفتر از ترکیه درخواست کمک کرد و در پی اعزام نیروهای ترکیه به لیبی، فصل جدیدی از بحران این کشور آغاز شد.
اکنون اگرچه محور اصلی بحران لیبی ژنرال حفتر و فائز السراج هستند اما افزون بر دیگر متغیرهای داخلی، پررنگ‌تر شدن صف‌‌بندی‌ها و موضع‌گیری کشورهای منطقه‌ای و قدرت‌های جهانی بر پیچیدگی و غیرقابل‌پیش بینی بودن معادلات بحران در لیبی افزوده است.
در این وضع، مداخله کشورهای خارجی و حمایت آنها از یکی از این دو طرف، لیبی را عملا به میدان جنگ‌های نیابتی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تبدیل کرده و آتش درگیری‌ها را شعله‌ورتر ساخته است.
ترکیه، قطر، عربستان، امارات، مصر، آمریکا، روسیه و فرانسه از جمله کشورهایی هستند که در یکی از دو سوی این جبهه حضور دارند و برای پیروزی بر طرف مقابل تلاش می‌کنند. این شرایط سبب شده است تا تلاش‌ها و اقدامات برای حل بحران لیبی، تا کنون بی نتیجه بماند.
غسان سلامه نماینده سازمان ملل متحد در امور لیبی گفت: تلاش برای افزایش حضور مزدوران ملیت‌های مختلف در لیبی، تنها اوضاع را پیچیده تر خواهد کرد.
اکنون نیز در آخرین فرصت‌ها، خلیفه حفتر از امضای قرارداد آتش بس سرباز زده است. به نظر می رسد کشورهای دارای منافع در لیبی به ویژه کشورهای حامی حفتر از جمله مصر به عنوان همسایه و رقیب جدی لیبی حاضر نیستند برقراری ثبات و آرامش و تشکیل دولت مستقل مرکزی را در این کشور به دلیل هراس از سیطره کامل اخوانی‌ها بر لیبی بپذیرند و در این راستا از حفتر به عنوان عاملی برای سرنگونی دولت وفاق ملی استفاده می کنند.
چنین رویکردی، ادامه بحران را در کشور مهم و نفت خیز لیبی در پی دارد و به تشدید بی ثباتی داخلی و منطقه‌ای منجر خواهد شد.
نویسنده: دینیاریان
141/117
بیشتر بخوانید:
خلیفه حفتر توافق آتش بس لیبی را امضا نکرد
استقبال سازمان ملل از برقراری آتش بس در لیبی
