چرا مهم است:
اگر کشورهای منطقه بتوانند بر اساس ارزش‌ها و نیازهای بومی نظم جدیدی برای منطقه غرب آسیا تعریف کنند، این امر می‌تواند به ثبات پایدارتر و کاهش وابستگی به بازیگران فرامنطقه‌ای بینجامد.
زمینه خبر:
مجمع گفت‌وگوی تهران با حضور مقامات عالی‌رتبه داخلی و خارجی و با عنوان «عاملیت منطقه‌ای در نظم و بی‌نظم جهانی، وفاق یا افتراق» امروز (یکشنبه) در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه آغاز به کار کرد.
او چه می گوید:
«سیدعباس عراقچی» وزیر خارجه در این نشست گفت: برای نخستین بار پس از دهه‌ها، این فرصت تاریخی پدید آمده است که ابتکار عمل در تحولات منطقه‌ای، به‌جای بازیگران بیرونی، در دستان خود کشورهای منطقه قرار گیرد. ملت‌های ما می‌توانند با بازیابی حق تعیین سرنوشت و طراحی آینده‌ای مبتنی بر اراده جمعی خود، مسیر جدیدی برای توسعه، صلح و همکاری بگشایند. آینده‌ای که نه در اتاق‌های فکر قدرت‌های فرامنطقه‌ای، بلکه در پایتخت‌های منطقه‌ای و بر اساس نیازها، ارزش‌ها و واقعیت‌های بومی شکل می‌گیرد.
وی ادامه داد: از این منظر، بازپس‌گیری ابتکار عمل در منطقه صرفاً به‌معنای تغییر توازن قوا نیست، بلکه به‌معنای دگرگونی در بنیان‌های فکری و ادراکی است که نظم موجود را مشروع جلوه می‌دهند. مادامی‌که کشورهای منطقه بتوانند زبان جدیدی برای توصیف واقعیت خود بیافرینند – زبانی برخاسته از حافظه تاریخی و افق‌های مشترک – خواهند توانست نهادها، سازوکارها و ائتلاف‌هایی را بنیان نهند که پایدارتر، مشروع‌تر و کارآمدتر از ترتیبات تحمیل‌شده از بیرون باشند. در این صورت، منطقه نه‌فقط بازیگر، بلکه معمار نظم آینده خواهد بود.
نکات کلیدی:
1. بحران غزه و فروپاشی نظم بین‌المللی
جنگ غزه نشان داد که نظام بین‌المللی در جلوگیری از نسل‌کشی و نقض حقوق بشر ناتوان است.
بیش از ۶۰ هزار فلسطینی کشته شده‌اند و میلیون‌ها نفر در محاصره و قحطی به سر می‌برند.
سکوت قدرت‌های جهانی و نهادهای بین‌المللی، مشروعیت نظم موجود را زیر سؤال برده است.
2. راه‌حل ایران برای مسئله فلسطین
پیشنهاد برگزاری همه‌پرسی عمومی با حضور تمام ساکنان اصلی فلسطین برای تعیین نظام سیاسی آینده.
این طرح الهام‌گرفته از تجربه مبارزه با آپارتاید در آفریقای جنوبی است.
هدف: تشکیل یک دولت دموکراتیک و واحد در سراسر فلسطین تاریخی و بازگشت آوارگان.
3. سه محور سیاست خارجی ایران
تعامل حداکثری با همسایگان.
گسترش همکاری با کنشگران نوظهور و کشورهای جنوب جهانی.
برقراری توازن در روابط با اقطاب و بلوک های قدرت جهانی در شرق و غرب عالم.
4. برنامه هسته‌ای و روابط با غرب
ایران هرگز به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و پایبند به NPT است.
ایران خواستار توافقی عادلانه است که تحریم‌ها را لغو و حقوق هسته‌ای ایران را به رسمیت بشناسد.
آمادگی برای گشودن فصل جدید در روابط با اروپا در صورت تغییر رویکرد آنها.
5. گذار از تهدیدمحوری به فرصت‌محوری
امنیت و توسعه کشورهای منطقه به یکدیگر وابسته است.
تاکید بر همکاری‌های اقتصادی، تجاری و زیرساختی به جای رقابت‌های امنیتی.
ضرورت تقویت دیپلماسی اقتصادی برای ثبات پایدار در خاورمیانه.
نگاه عمیق تر:
آغاز به کار مجمع گفت‌وگوی تهران
سیما مشتاقان
