عباس خامه‌یار*- موصل را می‌توان به نحوی با شهر حلب در سوریه همسان دید و مشابه‌سازی کرد.

 

موصل به عنوان مرکز استان نینوا، دومین شهر بزرگ عراق است و ویژگی‌های خاص سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دارد و آنقدر در عراق مهم است که به عنوان سکوی پرش تکفیری‌‌ها هدف قرار گرفت.

این شهر که به دلیل شرایط مطلوب آب و هوایی به ام الربیعین ( مادر دو بهار) معروف است، رود دجله از شمال غربی تا جنوب از آنجا عبور می‌کند و این برای جغرافیا، اقتصاد و کشاورزی عراق اهمیت فراوانی دارد. 

در ژوئن 2014 داعش به‌همراه هم‌پیمانان خود از 12 محور با 9000 جنگجو از کشورهای مختلف به موصل حمله و با وجود سه لشکر و بیش از 16 هزار نیروی پلیس، این شهر سقوط کرد.

سقوط این شهر ضربه روانی گسترده‌ای بر حاکمیت و مردم عراق زد، زیرا احساس می‌کردند، خیانت بزرگی صورت گرفته است.

البته در همان زمان، دستگاه‌های تبلیغاتی عربستان و بعضی کشورهای حوزه خلیج‌فارس با تبلیغات خود، آماده‌سازی کامل را ایجاد و بحث طایفه‌ای و مذهبی را کاملا مطرح کرده بودند و تا حدودی توانستند روی افکار عمومی بخشی از جامعه عراق تاثیر بگذارند.

مهم‌ترین مساله‌ای که در جریان این آزادسازی وجود دارد و کمک فراوانی می‌کند، وجود داوطلبان اهل سنت در حشد الشعبی است، به گونه ای که گفته می شود بین 9000 تا 12 هزار نیروی داوطلب مردمی اهل سنت در کنار نیروهای سایر طوایف حضور دارند.

آزادی موصل یک پیام بزرگ ژئوپلیتیکی برای دولت و حاکمیت مرکزی عراق خواهد داشت و این به معنای کاهش شدید قلمرو جغرافیایی جریان‌های تکفیری و همچنین کاهش قابل توجه درآمدهای اقتصادی و مالی این جریان است.

از سوی دیگر، این عملیات، قطعاً تاثیر نظامی، سیاسی و روانی بر تحولات حلب خواهد داشت و بر تصمیم‌گیری قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای حل مساله این شهر تاثیر خواهد گذاشت.

با این اوصاف، همان‌طور که پیش بینی شده این کار یک‌شبه صورت نمی‌گیرد و به نظر می‌رسد هفته‌ها طول می‌کشد و بازخورد این عملیات در شهرهای مختلف عراق به شکل خرابکاری اعضای داعش خواهد بود.

 

*کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا

روزنامه جام جم