در سطح بین المللی شهید رئیسی و شهید امیرعبداللهیان با تلاش های خود و حضور موثر در نهادهای بین المللی و نیز سفرهای خارجی به کشورهای مختلف نقش مهمی در تبیین دیدگاهها و مواضع جمهوری اسلامی ایران در مورد مسائل مختلف از یک سو و پیشبرد اهداف ایران در سطح منطقه ای و جهانی ایفا نمودند.
دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران از زمان آغاز به کار خود در 12 مرداد 1400، (3 اوت 2021) رویکرد جدیدی را در عرصه سیاست خارجی در پیش گرفت.
توازن‌سازی سیاست خارجی، مبتنی بر اصل «نه شرقی نه غربی» از مهم‌ترین ایده‌های سیاست خارجی این دولت بوده که از مهم‌ترین ضرورت های آن حفظ استقلال کشور در عین توجه و تأکید بر روابط با کشورهای شرق و غرب است.
در عین حال نفی غرب‌گرایی محض در روابط خارجی از مبانی اصلی مورد توجه دولت سیزدهم بوده که با توجه به آنکه انتقال قدرت در نظام جهانی از غرب به شرق در حال انجام است، تعیین جایگاه جمهوری اسلامی ایران در مناسبات آینده جهانی با این قدرت‌ها یک اصل است.
در این راستا، ورود به مناسبات راهبردی با قدرت های شرقی به ویژه روسیه و چین، در جهت مهار غرب و توازن بخشی به سیاست خارجی کشور به صورت امری جدی انجام شد. ضمن اینکه توسعه روابط با این کشورها در حوزه‌های مزیتی جمهوری اسلامی، سیاستی راهبردی است که باید مورد تأکید قرار گرفت.
در عین حال دولت سیزدهم نشان داد که به توازن در سیاست خارجی معتقد بوده و توسعه همکاری با همسایگان و کشورهای اسلامی در اولویت برنامه های خارجی اش قرار داشته است. در این میان نقش شهید سید ابراهیم رئیسی و شهید حسین امیر عبداللهیان در تبیین و پیشبرد رویکرد نوین سیاست خارجی ایران بسیار حساس و تاثیر گذار بوده است.
از جمله اقدامات شهید رئیسی در این زمینه باید به سفرهای وی به نیویورک و حضور در نشست های سالانه مجمع عمومی سازمان ملل و تبیین دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران درباره مسائل مهم منطقه ای و جهانی اشاره نمود. در آخرین حضور وی در مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر 2023، او در سخنرانی مفصلی به مسائل مختلف جهانی پرداخت.
شهید رئیسی با اشاره به مسائل مختلف از جمله اسلام ستیزی وآپارتاید فرهنگی، اهمیت نقش خانواده و شکست پروژه آمریکایی کردن جهان، تاکید کرد که ما در یک دوره سرنوشت‌ساز تاریخی قرار گرفته‌ایم. به گفته او جهان در حال تغییر و گذار به نظم بین‌المللی نوظهور است و این مسیر غیرقابل بازگشت است.
شهید رئیسی در باره تحولات منطقه ای به خصوص جنگ غزه نیز سخن راند و تاکید نمود که تداوم اشغال فلسطین و بخش هایی از خاک لبنان و سوریه توسط رژیم صهیونیستی و محروم ساختن ملت مظلوم فلسطین از حقوق مسلم و ذاتی خود، بویژه در تشکیل دولت فلسطینی به پایتختی بیت المقدس منجر به تشدید جنایات این رژیم و گسترش دامنه تجاوز و تهدید به سایر کشورهای منطقه شده است.
در انتها او تاکید نمود: "بشر در حال ورود به مدار جدیدی است. قدرت‌های کهنه، در حال افول‌اند. آنها «گذشته» هستند و ما «آینده»ایم. تکرار می‌کنم که آنها «گذشته» هستند و ما «آینده»ایم."
در عین حال سفرهای خارجی شهید رئیسی و شرکت در مجامع و نشست های منطقه ای و بین المللی از سازمان همکاری شانگهای، نشست سران کشورهای حاشیه دریای خزر و نیز سفر به کشورهای مختلف اعم از کشورهای همسایه و کشورهای خارج منطقه از جمله روسیه، ونزوئلا و کوبا نقش مهمی در گسترش روابط ایران با این کشورها و نیز تبیین مواضع و دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران و حفط منافع و گسترش اهداف خارجی ایران ایفا نمود.
به طور کلی در دوره ریاست جمهوری سیدابراهیم رئیسی سیاست خارجی ایران با تحول چشمگیری مواجه شده و گام های بزرگی با توجه به در پیش گرفتن سیاستی موسوم به سیاست همسایگی برداشت.
شهید رئیسی در زمینه رویکرد جدید سیاست خارجی دولت سیزدهم گفته است: "ایران، فصل نوینی از روابط سودمند با کشورهای همسایه، همسو و هم‌اندیش را رقم زده، با عضویت در ساز و کارهای منطقه‌ای و بین‌المللی، ظرفیت‌های خود را برای شکل‌دهی به نظمی عادلانه به اشتراک گذاشته و با اولویت دادن به تکمیل راه‌گذرهای تجاری از جمله راه‌گذر شمال - جنوب که پیونددهنده جهان شمال با جهان جنوب است، منافع پایدار اقتصادی را برای همه ملت‌های منطقه تضمین می‌کند."
آنچه در این میان قابل ذکر است نقش مهم و غیر قابل انکار شهید سید حسین امیر عبداللهیان وزیر خارجه جمهوری ایران در دولت سیزدهم در پیشبرد رویکرد دولت رئیسی در زمینه سیاست خارجی بود. شهید امیر عبداللهیان به مثابه یک دیپلمات ورزیده و آشنا به فنون و رموز دیپلماسی با سفرهای متعدد خارجی و دیدار با شمار قابل توجهی از سران و مقامات دیگر کشورها و نیز شرکت در بسیاری از نشست ها و کنفرانس های منطقه ای و بین المللی و نقش بسیار تاثیر گذاری در تبیین آرمان ها اهداف جمهوری اسلامی ایران در عرصه خارجی ، دفاع از منافع ایران و پیشبرد اهداف سیاست خارجی ایران در چند سال اخیر ایفا نمود.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
بیشتر بخوانید:
افتتاح سد «قیز قلعه سی»، آخرین طرح اقتصادی رئیسی
