به گزارش تارنمای روزنامه فرانسوی "لوپوئن"، «آکین وومی آدسینا» Akinwumi Adesina رئیس بانک توسعه آفریقا ضمن اعلام دیدگاه های خود مبنی بر ارائه تدابیر و راهکارهای لازم در روند رشد و توسعه در این قاره بر لزوم مشارکت در رفع موانع موجود تاکید کرد.
رئیس بانک توسعه آفریقا درگفت و گو با خبرگزاری رویترز در حاشیه اجلاس جامعه توسعه اقتصادی آفریقای جنوبی (SADC) در دارالسلام، پایتخت اقتصادی تانزانیا مراتب نگرانی خود را در خصوص پیامدهای جنگ تجاری چین و آمریکا و وضع نامعلوم برگزیت بر اقتصاد نوپای آفریقا اعلام کرد.
رئیس "پان آفریک" از نیجریه (از سال 2015 تاکنون) اعلام کرد، مقابله با پیامدهای ناشی از شوک های اقتصادی خارجی مستلزم تقویت تبادلات تجاری درون قاره ای است.
فراهم شدن زمینه تشدید جنگ تجاری
رئیس "پان آفریک" در ادامه اظهار داشت، برگزیت و تنش های اخیر میان هند و پاکستان برسر منطقه کشمیر و جنگ تجاری چین و آمریکا می تواند روند رشد جهانی را با کندی مواجه سازد و پیامدهای آن را نصیب اقتصاد نوپا و در حال رشد آفریقا کند.
علاوه بر این، کارشناسان اقتصادی بر این باورند که در صورت خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا در 31 اکتبر، قطعا تجارت جهانی به طور جدی دستخوش اختلال و آسیب خواهد شد.
آکین وومی آدسینا هشدار داد، در حالی که بانک توسعه آفریقا در حال بررسی گام های جدیدی در مسیر توسعه اقتصادی در این قاره است، احتمال کند شدن این روند به دلیل پیامدهای ناشی از تحولات خارجی پیش بینی می شود؛ به طوری که روند رشد اقتصادی در سال 2019 چهار درصد و در سال 2020 حدود چهار و یک دهم درصد، در صورت تسریع در تحمیل شوک های اقتصادی جهانی، خواهد بود.
اکنون این سوال مطرح است که چرا جنگ تجاری چین و آمریکا موجبات نگرانی آفریقا را فراهم ساخته است؟ نقش سازنده منطقه آزاد تجاری در آفریقا چگونه می تواند این قاره را در برابر هجوم شوک های اقتصادی خارجی مصون بدارد؟
در پی تصمیم رییس جمهوری آمریکا به افزایش تعرفه های گمرکی بر واردات کالاهای چینی و نیز واکنش متقابل چین به این اقدام، جنگ تجاری واشنگتن و پکن در 6 ژوئیه 2018 آغاز شد.
با این که تحریم ها در مرحله نخست دو بازیگر اصلی این جنگ اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد، پیامدهای ناشی از آن نیز بر دیگر قاره ها و در نتیجه بر روابط آنها با آفریقا بدون تاثیر نخواهد بود.
رقابت دو غول اقتصادی در تصاحب بازارهای آفریقا
چین بزرگترین شریک تجاری قاره آفریقا طی 10 سال متوالی بوده و حجم سرمایه گذاری این کشور در آفریقا بیش از 110 میلیارد دلار برآورد شده است.
علاوه بر این، حضور مستمر چین در آفریقا با بیش از 200 توافق نامه همکاری که در مجمع همکاری های چین و آفریقا در سپتامبر 2018 در پکن به امضا رسید، تثبیت شده است.
با وجود این، روند نزولی حضور چین در بازارهای آفریقا طی چند سال اخیر کاملا محسوس است.
این در حالی است که جنگ تجاری جدیدی که میان واشنگتن و پکن آغاز شده، بر نیاز چین برای فروش محصولات خود در بازارهای آفریقا افزوده است.
از سوی دیگر، فروش کالاهای مصرفی روزمره، با قیمتی نازل تر در بازارهای آفریقا، چین را در میدان رقابت با بازارهای محلی نیز قرار می دهد.
رییس بانک توسعه آفریقا بر این باور است که جنگ تجاری تأثیر قابل توجهی در چشم انداز رشد اقتصادی چین دارد، بنابراین کاهش تقاضا برای واردات از چین، متقابلا تقاضا برای کالاها و مواد اولیه از آفریقا را با کاهش قابل توجهی مواجه خواهد کرد.
این در حالی است که تلاش آمریکا را برای گسترش نفوذ خود در بازارهای آفریقا نمی توان نادیده گرفت.
از این رو، دولت «دونالد ترامپ» در این میدان طبق یک نقشه جنگ با عنوان "استراتژی برای آفریقا" عمل می کند.
یکی از مفاد اصلی و کلیدی این استراتژی در بیانیه پایانی آخرین نشست "قانون رشد و فرصت در آفریقا" موسوم به "آگوآ" AGOA در ابیجان (بزرگترین شهر کشور ساحل عاج)، مبتنی بر ثبت توافقنامه های جامع تجاری در چارچوب منطقه آزاد تجاری در آفریقا قید شده است.
در واقع هدف اصلی این طرح خریداری کالاهای ارزان قیمت، تولید با کمترین هزینه و واردات با بودجه نازل تر از تولید در داخل کشور است.
استراتژی جدید آمریکا در آفریقا نتیجه هشدارهایی است که این کشور در شرایط کنونی از چین (سرمایهگذاری اقتصادی و نظامی چین) احساس می کند و بر اساس آن خود را به داشتن حضوری مستمر و فعال در این قاره ملزم می داند.
از آنجاکه مذاکره در خصوص توافق های تجاری با هریک از 55 کشور برای دو قدرت اقتصادی با مشکلات متعددی مواجه است، ظهور منطقه آزاد تجارت در آفریقا اهمیت بسزایی دارد.
بدیهی است در چنین شرایطی کاهش سهم تجاری چین در آفریقا برای آمریکا کار آسانی نیست و آمریکا را به اتخاذ تدابیر و ترفندهای اقتصادی خاصی ملزم خواهد کرد.
منطقه آزاد تجارت؛ چارچوبی جدید که آفریقا باید به آن اعتماد کند
به عقیده آکین وومی آدسینا، آفریقا می تواند با تقویت تبادلات تجاری و افزودن کیفیت محصولات کشاورزی با هرگونه پیامد ناشی از شوک های اقتصادی خارجی مقابله کند. در واقع، چالش ها تنها در صورت رفع همه موانع قابل حل هستند.
به عبارت دیگر، منطقه آزاد تجارت که از یک ماه پیش تاکنون راه اندازی شده نیازمند، آزادی در بخش های مختلفی اعم از تبادلات کالاها، سرمایه گذاری و تردد صاحبان سرمایه است تا بتواند نقش خود را در تسریع رشد و توسعه اقتصادی در این قاره به بهترین نحو ایفا کند.
به همین علت کشورهای آفریقایی در راستای تقویت روابط تجاری خود در این منطقه به رفع موانعی چون تعرفه های گمرکی ملزم هستند.
از سوی دیگر، کشورهایی که به لحاظ تاریخی و سیاسی با تحولات و نوسانات کمتری مواجه بوده اند، همواره از فعالیت تجاری بیشتری برخوردارند و به صادرات مواد خام و اولیه اعتقادی ندارند.
مترجم: ندا حقانی
116
بیشتر بخوانید:
منطقه آزاد تجاری آفریقا، گامی در راه همگرایی داخلی و استقلال خارجی/ تحلیل
لوپوئن: استفاده از واحد پول مشترک آفریقایی در سال 2020
تاکید آمریکا بر بازنگری اساسی در مذاکرات تجاری با چین؛ موضعی از سر ناچاری/ تحلیل
