در این راستا نشست نمایندگان سه کشور آفریقایی مصر، اتیوپی و سودان با هدف بررسی طرح جنجالی ساخت سد النهضه در مسیر رود نیل، به میزبانی واشنگتن و با نظارت مستقیم دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برگزار شد؛ نشستی که برخلاف ادعاهای صورت گرفته، از نظر اتیوپی و سودان صرفا برای رایزنی و گفتگو بوده است و نه نشستی برای میانجی گری واشنگتن.
"نیبیات غیتاشیو" Nebiat Getachew سخنگوی وزارت امور خارجه اتیوپی تاکید کرد این گفتوگوها در حد مذاکره نیست و این که آمریکا میانجی آن قلمداد شود، نمیتواند لحن درستی باشد. غیتاشیو گفت که کشورش تنها برای تشریح موضع خود در گفتوگوهای اخیر واشنگتن شرکت کرد و این گفتوگوها را فرصتی برای مذاکرات فنی نمی داند.
ساخت سد النهضه در اتیوپی که از سال 2011 در ۴۰ کیلومتری مرز سودان آغاز شده به محل اختلاف میان آدیس آبابا با قاهره و خارطوم تبدیل شده است. مصر ساخت سد النهضه را خطری برای امنیت آبی خود می داند و با آدیس آبابا بر سر حجم سالیانه خروجی آب به سوی این کشور و نحوه مدیریت آن در دوره های خشکسالی اختلاف دارد.
در این راستا نشست های بسیاری میان سه کشور طی سال های اخیر برگزار و پیشنهادهای مختلفی برای حل اختلافات ارایه شده است اما طرف های مذاکره نه فقط به راه حل مشترکی دست نیافته اند بلکه در یک ماه گذشته با پر رنگ شدن اختلافات، تهدیدهای متقابل جدی شده؛ به طوری که یکدیگر را به استفاده از نیروی نظامی تهدید کرده اند.
"آبی احمد" نخست وزیر اتیوپی با اشاره به این که اتیوپی مصمم به تکمیل پروژه سد النهضه است و هیچ قدرتی نمیتواند مانع احداث این سد شود، گفت: اگر نیازی به جنگ شد، میتوانیم میلیونها نفر را بسیج کنیم.
با بالا گرفتن اختلافات، مصر ورود یک میانجی بین المللی را به مذاکرات درخواست کرد. طرف های مذاکره از این پیشنهاد مصر استقبال نکردند اما بلافاصله آمریکا به عنوان متحد مصر و اتیوپی، با احتمال بحرانی شدن مسئله سد النهضه بر حمایت از مذاکرات به منظور دستیابی به توافقی در راستای آنچه واشنگتن حفظ حقوق همه برای تحقق شکوفایی و توسعه اقتصادی پایدار، عنوان می کند، تأکید کرد.
اکنون مذاکرات در حالی برگزار شد که طرف های مذاکره از جمله سودان آن را تنها نشستی برای اعلام نظر خود دانسته و آمریکا را به عنوان میانجی در این طرح نپذیرفته اند.
آمریکا و متحدانش دیر زمانی است که با نفوذ مستقیم و غیرمستقیم در قاره آفریقا از منابع، ثروت، نیروی کار جوان و ارزان و موقعیت ممتاز برخی کشورهای این قاره در راستای منافع و سیاست های خود سود می برند. در این راستا افزایش اختلافات و نزاع میان کشورهای این قاره، راه را برای امریکا و متحدانش هموارتر می کند.
از این رو به نظر می رسد ساخت سد النهضه و اختلافات بر سر آن نیز اگر با هوشیاری و تدبیر مقامات آفریقا و کشورهای منتفع حل نشود راه را برای دستیابی امریکا و متحد اصلی آن یعنی رژیم صهیونیستی هموار خواهد کرد؛ چنانکه رژیم صهونیستی در دورانی که مصر در اعتراضات به سر می برد با حمایت همه جانبه از اتیوپی و اعزام مهندس به این کشور روند ساخت سد النهضه را تسریع کرد.
به نظر می رسد چنانچه مصر، اتیوپی و سودان نتوانند به نتیجه مطلوبی برای جلب رضایت یکدیگر در احداث سد النهضه برسند، ورود برخی کشورهای خارجی از جمله امریکا نه تنها بحران را حل نمی کند بلکه موجب تحریک یک کشور علیه دو کشور دیگر می شود و زمینه درگیری نظامی دراز مدت را در این منطقه به نفع کشورهای خارجی از جمله رژیم صهیونیستی فراهم می آورد.118
نویسنده: آتوسا دینیاریان
بیشتر بخوانید:
مخالفت اتیوپی با میانجیگری آمریکا در مذاکرات سد النهضه