«سید ابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه گذشته در پاسخ به تماس تلفنی «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان با اشاره به پیوندهای تاریخی دو کشور، گفت: ایران و منطقه قفقاز جنوبی پاره های تاریخی و فرهنگی یکدیگر هستند.
این گفت و گوی تلفنی در شرایطی انجام شد که وزارت خارجه ارمنستان همزمان با نشست ایروان – باکو در واشنگتن، بر ضرورت مداخله جامعه بین الملل در بحران قره باغ کوهستانی تاکید کرده است.
با وجود برگزاری مذاکرات در سطوح مختلف بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان در هفته‌های گذشته که مدتی بود متوقف شده بود، تنش مرزی بین آن‌ها ادامه دارد و ایروان گفته است باکو همچنان به محاصره بخش ارامنه‌نشین قره‌باغ و انسداد مسیر مهم لاچین ادامه می‌دهد.
جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان تاکنون دو بار بر سر منطقه قره‌باغ کوهستانی جنگیده‌اند؛ در سال 2020 جمهوری آذربایجان بخش‌هایی از اراضی از دست رفته را پس گرفت اما تلاش‌ها برای رفع تنش و برقراری صلح پایدار با وجود تلاش‌های دیپلماتیک صورت گرفته، تاکنون ثمری نداشته و طرفین هر بار موضوع و پیشنهاد ی جدید مطرح می‌کنند.
در این حال، دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران که در راستای سیاست همسایگی و تقویت روابط، اهمیت بالایی برای گسترش تعاملات و همکاری‌ها با منطقه قفقاز جنوبی قائل است، سیاستی متوازن را در خصوص تحولات قفقاز در پیش گرفته است و با طرف های مختلف در این منطقه از جمله ارمنستان، جمهوری آذربایجان و روسیه، تعاملات سیاسی و امنیتی را با هدف برقراری صلح پایدار و همچنین توسعه روابط اقتصادی ادامه می دهد.
بر همین اساس، ایران در چارچوب یک سیاست اصولی و منطقی، همواره از تمامیت ارضی کشورهای همسایه حمایت کرده است و ضمن مخالفت با اشغال یا تجزیه این کشورها، بر تغییرناپذیربودن مرزهای جغرافیایی اصرار می ورزد؛ به عنوان مثال، ایران همان گونه که با اشغال قره‌باغ توسط ارمنستان مخالف بود، با اشغال بخش‌هایی از ارمنستان به بهانه اتصال ترکیه به جمهوری آذربایجان نیز مخالف است چرا که نقض تمامیت ارضی کشورها و تغییر مرزهای جغرافیایی، تهدیدهای امنیتی را برای منطقه ایجاد کرده و به مناسبات اقتصادی کشورها نیز آسیب می زند.
مساله دخالت و حضور طرف های غربی و رژیم صهیونیستی در قفقاز جنوبی نیز از جمله مباحثی است که ایران به آن توجه جدی دارد، زیرا هر گونه حضور طرف های خارجی از جمله رژیم اشغالگر صهیونیستی در این منطقه تهدیدی علیه صلح و ثبات خواهد بود؛ به همین دلیل، ایران به همه طرف‌ها هشدار داده است که نسبت به رفتار رژیم جعلی صهیونیستی هوشمندانه عمل کرده و در قفقاز و سایر مناطق اجازه حضور این رژیم را ندهند.
بدیهی است، از نگاه جمهوری اسلامی ایران، هرگونه تنش و درگیری در قفقاز باید به همکاری های منطقه ای تبدیل و منافع همه طرف ها در قفقاز تامین شود؛ رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز با بیان اینکه حضور بیگانگان در منطقه نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه باعث بروز مشکلات جدید می‌شود گفت، مرزهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان باید هر چه سریع‌تر از فضای امنیتی فاصله گرفته و به مرزهای اقتصادی تبدیل شود.
نویسنده: حسن عقیقی سلماسی
115
