نقاط کمی در جهان است که مانند مرز میان آمریکا و مکزیک همواره دارای خبرهایی در خصوص تنش یا نقض حقوق بشر به واسطه حضور گسترده مهاجران و نحوه برخورد عوامل دولتی با آن ها باشد. آنچه در این خبرها پاسخ داده نمی شود، نقش آمریکا قبل و بعد از آن است که به عنوان کشور مقصد برای مهاجران منطقه آمریکای لاتین انتخاب می شود.
یک ضرب المثل قدیمی که بر جای مانده از دوران نفوذ گسترده واشنگتن در آمریکای لاتین است، می گوید: «وقتی ایالات متحده عطسه می کند، آمریکای لاتین سرما می خورد».
این ضرب المثل به وضوح روابط پیچیده و چندین ساله واشنگتن را با دولت های این منطقه نشان می دهد؛ دولت هایی که برخی در گذشته و برخی اکنون، به طور کامل وابسته آمریکا بوده و هستند. این موضوع در روزهایی بیشتر برجسته می شود که جریان مهاجرت به سمت آمریکا شکل می گیرد یا گزارشی از نقض حقوق بشر در مرز این کشور از سوی ماموران مستقر در منطقه رخ می دهد.
هزاران نفر از مردم کشورهای آمریکای لاتین برای مهاجرت از سرزمین مادری خود با رویای رسیدن به موقعیتی بهتر، به سمت مرزهای ایالات متحده حرکت می کنند؛ اما شکل گیری مهاجرت از کشورهای این منطقه را نمی توان بدون در نظر گرفتن نقش آمریکا دانست.
"الیزابت اوگلسبی" Elizabeth Oglesby، استاد مرکز مطالعات آمریکای لاتین در دانشگاه آریزونا در مصاحبه با بی بی سی اسپانیایی اذعان داشت: «وضعی که بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین در آن به سر می برند، قابل توجه است؛ اما آنچه خیلی اوقات بدان توجهی نداریم این است که آمریکا چگونه توانسته است وضعی را ایجاد کند که این افراد از کشور خود فرار کنند».
کارشناسان مسائل آمریکای لاتین بر این باورند که مهاجرت از این کشورها به سمت آمریکا فقط به این دلیل که این کشور توسعه یافته ترین در قاره آمریکا است، شکل نمی گیرد؛ بلکه بیش از هر چیز به سبب نفوذ بسیار بالایی است که واشنگتن در طول دهه ها در کشورهای این مهاجران دارد.
این نفوذ به چه صورت بوده و چه پیامدهایی را تا کنون داشته است؟
این کارشناسان معتقدند که نحوه حضور آمریکا و تبلیغاتی که به خصوص در کشورهای فقیر آمریکای مرکزی انجام می دهد، سبب شده است تا بسیاری از مردم این منطقه، آمریکا را برای مقصد مهاجرت خود انتخاب کنند، زیرا آن ها به سبب تبلیغات صورت گرفته، عملا جای دیگری را نمی شناسند که در آن به رویای خود نزدیک شوند.
دولت های مختلف آمریکا در کلیه حوادثی که در این منطقه از آنها به دوران سیاه یاد می کنند، نقش مستقیم داشته اند؛ بخش اعظم درگیری های سیاسی و جنگ های داخلی منطقه آمریکای لاتین از گذشته تا کنون با طرح ریزی و حمایت آمریکا صورت گرفته است.
حمایت از جنبش های راستگرا و رادیکال در السالوادور؛ صرف هزینه های بالا برای مقابله با حزب انقلابی ساندینیست در نیکاراگوئه؛ حمایت از کودتا در گواتمالا و دخالت در هائیتی و هندوراس برای کنترل دولت در این کشورها تنها بخشی از اقداماتی است که آمریکا در آن نقش داشته و به طور مستقیم در نا امن شدن این کشورها گناهکار است.
آنچه نتیجه این اقدامات بوده، آن است که کشورهای یاد شده در بالا همواره بیشترین تعداد مهاجر به سمت آمریکا را دارند. در واقع مردم این کشورها به سبب نا امنی، بحران اقتصادی و فساد دولتی برخاسته از سیاست های آمریکا، خانه خود را به سمت شمال این منطقه ترک می کنند.
چه چیز در انتظار مهاجران پس از ترک سرزمین است؟
صرف نظر از خطرهایی که مسیر منتهی به آمریکا برای مهاجران دارد، نحوه برخورد دولت آمریکا با مهاجران و عملکرد سازمان های مستقر در مرز این کشور همواره بحث برانگیز بوده است.
در فواصل مختلف زمانی سازمان های حامی حقوق بشر، از دولت آمریکا خواسته اند به نقض حقوق مهاجران پایان دهد.
این در حالی است که دولت کنونی آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» همواره موضع سخت تری در قبال مهاجران و پناهجویان داشته و برای متوقف ساختن روند مهاجرت، دست به اقدامات متعدد از جمله تلاش برای ساخت دیوار، استقرار نظامیان بیشتر در مرز، وضع قوانین محدودکننده و لغو توافقها از جمله لغو قانونی موسوم به «داکا» زده است.
داکا برنامه ای بود که طی آن نوجوانان و کودکانی که به صورت غیرقانونی با والدین خود پا به آمریکا گذاشته بودند اجازه کار و زندگی پیدا می کردند. این برنامه در سال ۲۰۱۲ در دولت «باراک اوباما» پیشنهاد و اجرا شد.
پیش از این نیز گروه های فعال حقوق بشری در آمریکا نسبت به سیاست های مهاجرتی ترامپ که باعث جدایی والدین و فرزندان مهاجران می شد، اعتراض می کردند.
اما در تازه ترین خبری که از مرز آمریکا منتشر شده است، اعلام شد برخی از زنان مهاجر به سبب عقیم شدن و تجاوز در بازداشتگاه های مرزی این کشور شکایت کرده اند.
این خبر را وزارت امور خارجه مکزیک اعلام کرد و ضمن آن از دولت آمریکا خواست تا با ارائه اطلاعات درخصوص شکایات برخی از مهاجران بازداشت شده در مرز دو کشور، در این باره شفاف سازی کند.
گفته شده است که در یک مرکز نگهداری و بازداشت در ایالت جورجیا موسوم به «ایروین» بر روی چندین زن هیستروکمی غیرمجاز انجام شده است و زن مهاجری نیز در مرکزی در ایالت تگزاس مورد تجاوز قرار گرفته است.
این حادثه نمونه ای ناراحت کننده از وضعیت مهاجرانی است که از کشورهای آمریکای لاتین به سمت ایالات متحده حرکت می کنند و به واسطه تبلیغات رسانه ای گسترده این کشور، خطرات این سفر را به جان می خرند. به طور حتم اگر این مهاجران در سرزمینی زندگی می کردند که دارای امنیت و ثبات بود، هیچگاه حاضر به ترک خانه و کاشانه خود نبودند تا شاهد تجربیات این چنینی در آمریکا باشند.
محمد استادولی
بیشتر بخوانید:
مجازات تعرض به مجسمههای نماد دوران بردهداری در آمریکا
حقوق بشر آمریکایی !