این باغ در سال 1160 هجری قمری و در زمان محمد تقی خان بافقی معروف به خان بزرگ ساخته شده است. این باغ یکی از 9 باغ ایرانی است که به ثبت یونسکو رسیده است.
آب نمای اصلی، دقیقاً بر محور اصلی باغ قرار دارد و ابعاد آن متناسب با ارتفاع بادگیرعمارت هشتی میباشد. به طوری که تصویر عمارت در آب منعکس می شود.
بادگیر، یکی از عناصر اصلی بنا های مسکونی در مناطق گرم و خشک ایران است. باغ دولت آباد به دلیل داشتن بلند ترین بادگیر در ایران شهرت یافته است.
این شاهکار معماری حدود 33 متر ارتفاع دارد. وجود فضای سبز، درختان سرو و کاج های بلند زینت بخش این باغ هستند.
عمارت هشتی، که به آن عمارت بادگیر نیز گفته میشود در واقع کوشک اصلی باغ است که در انتهای محور اصلی باغ، قرار گرفته عمارت هشتی دارای سه اتاق بزرگ و حوض خانه ای از جنس مرمر است.
از ویژگی های با اهمیت این بادگیر، هشت ضلعی بودن آن است که موجب شده، باد در همه جهات و با سرعت بالا به قسمت های پایین تر ساختمان هدایت شود.
در زیر این بادگیر حوضی ساخته شده، که با وزیدن باد و برخورد آن به سطح آب، هوایی خنک ، در داخل عمارت به جریان می افتد.
درب ورودی عمارت با شیشه های رنگارنگ، و طرح های زیبا مزیئن شده.درهنگام تابیدن نور خورشید و پر بودن آب حوض تصویر عمارت در آب دیده میشود.
رقص نور در پنجره های مشبک و شیشه های رنگی با طرح های اسلیمی و هندسی که یادگار معماری دیرینه ایران میباشد، بسیار چشم نواز است . پنجره های بزرگ ومتحرک با چهارچوب های آهنی و چوبی در بخش وردی عمارت، تهویه هوای مناسبی را در تابستان ایجاد میکنند. سقف های رنگ روشن نور آفتاب را جذب نمیکنند. بنابر این برای آب و هوای خشک در شهر یزد مناسب هستند.
آجر یکی از مصالح اصلی ساختمان سازی در یزد است. درواقع آجر در نماهای بیرونی، سقف پله و زمین جهت حفاظت خانه در برابر نور آفتاب و طوفان به کار میرود.
این بنا برای ساختار داخلی و هشت ضلعی بودن شهرت دارد. همچنین ارگ های گنبد مانند داخل ساختمان، به زیبایی خانه می افزاید.
به کار بردن صنعت ارسی سازی در ساخت این عمارت، از جلوه های زیبای باغ دولت آباد است.
این باغ در شمار زیبا ترین باغ های دوره زندیه و قاجاریه محسوب میشود که از شاهکارهای معماری در ایران به شمار میرود.
