تحلیل؛

ایران پرس: گروه‌های غرب‌گرای مخالف دولت در صربستان که به نتایج انتخابات اخیر معترض هستند نیمه شب یکشنبه به مجلس ملی صربستان حمله کردند و سعی کردند بعد از شکستن درب‌ها وارد ساختمان شوند.گروه‌های غربگرا مدعی هستند که در انتخابات پارلمانی و انتخاب شورای شهر بلگراد تقلب صورت گرفته است.آنها درجریان تجمع یکشنبه شب پلاکاردهایی حمل می‌کردند که روی آن شعار «دزد، دزد» نوشته شده بود.

هم چنین هزاران معترض صربستانی عصر دوشنبه و در هشتمین روز از اعتراضات به آنچه که از آن به عنوان تقلب در انتخابات پارلمانی و انتخابات محلی اخیر صربستان یاد می‌کنند، به خیابان‌های بلگراد آمدند.

اعتراضات ضد دولتی اخیر، پس از آن در صربستان آغاز شد که اپوزیسیون، «حزب حاکم پیشرو صربستان» (1) را به «سرقت آرا» در جریان انتخابات پارلمانی هفته گذشته متهم کرد. این انتخابات منجر به پیروزی حزب حاکم بر ائتلاف «صربستان علیه خشونت» (2) شد که طرفدار اتحادیه اروپا است.

«الکساندر ووچیچ»رئیس‌جمهور صربستان ضمن محکوم کردن تحرکات گروه‌های مخالف این اقدامات را تلاش برای انقلاب رنگی و شورش‌های برنامه‌ریزی‌شده توصیف کرده است. او تاکید کرد که یک دولت خارجی از قبل به او درباره وقوع این حوادث هشدار داده بود. همزمان «آنا برنابیک»، نخست‌وزیر صربستان از سرویس‌های اطلاعاتی روسیه بابت ارائه اطلاعات به بلگراد تشکر کرد.

دولت صربستان در ماه‌های اخیر به دلیل تقابل میان روسیه و غرب بر سر یک دو راهی بزرگ قرار گرفته است. صربستان خواستار عضویت در اتحادیه اروپا است که این مستلزم تنظیم سیاست خارجی بلگراد با بروکسل است. با وجود این، ووچیچ در برابر فشارهای کشورهای غربی برای قطع رابطه با روسیه و ملحق شدن به کارزار تحریم‌های آمریکایی علیه مسکو مقاومت کرده است.مدتها است که غربی ها خواهان تغییر رویکرد صربستان در قبال روسیه بوده و در عین حال شرط مهمی برای عضویت در اتحادیه اروپا یعنی صرف نظر کردن بلگراد از منطقه کوزوو و به رسمیت شناختن استقلال این منطقه را مطرح کرده اند.

اکنون به نظر می رسد غرب تلاش می کند تا با استفاده ابزاری از اپوزیسیون صربستان به ویژه معترضان به نتایج انتخابات پارلمانی و شوراها دولت صربستان را در چارچوب یک انقلاب رنگی سرنگون سازد. از نگاه غربی ها شکل گیری انقلاب رنگین در صربستان در منطقه بالکان غربی باعث روی کار آمدن نظامی غرب گرا در این کشورخواهد شد.

همین امر موجب موضع گیری صریح روسیه در قبال تحولات اخیر در صربستان شده است. مسکو غرب را به مداخله در ناآرامی‌های بلگراد متهم کرد و گفت که بازیگران خارجی در تلاش برای برانگیختن ناآرامی در صربستان هستند.دیمیتری پسکوف سخنگوی ریاست جمهوری روسیه روز دوشنبه در مورد ناآرامی های صربستان پس از نتایج انتخابات گفت: ناظران هیچ گونه تخلفی را در جریان انتخابات صربستان ثبت نکرده اند. تلاش هایی از سوی طرف های ثالث از خارج این کشور برای تحریک و ایجاد ناآرامی وجود دارد.

«ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه ، تلاش معترضان صربستانی برای هجوم به ساختمان مجلس شهر بلگراد، بخشی از توطئه کشورهای غربی جهت براندازی دولت صربستان قلمداد کرده است. زاخاروا ضمن موافقت با موضع «الکساندر ووچیچ» رئیس‌جمهور صربستان، تاکید کرد: تلاش‌های‌جمعی غرب برای متزلزل کردن وضعیت در صربستان با استفاده از روش‌های کودتای «میدان» در کی‌یف آشکار و واضح بود.

اشاره او به اقدامات سازمان یافته و مورد حمایت اروپا و آمریکا در سال 2014 در اوکراین در راستای سرنگون ساختن ویکتور یانوکوویچ رئیس جمهور روس گرا و روی کار آوردن یک دولت غربگرا در این کشور بود. تلاشی که در نهایت موجب تقابل مستقیم روسیه واوکراین و وقوع جنگ اوکراین شد.

روسیه به عنوان کشور نزدیک به صربستان که روابطی دوستانه با بلگراد دارد همواره در باره وقوع انقلاب های رنگی به ویژه در کشورهای حوزه همسود و نیز کشورهای دوست خود هشدار داده است. روسها  تجارب تلخی از وقوع انقلاب های رنگین در کشورهای همسود یعنی انقلاب نارنجی در اوکراین ، انقلاب  گل رز در گرجستان و انقلاب لاله ای در قرقیزستان و نیز تلاش مستمر غربی ها برای به راه انداختن یک انقلاب رنگین در روسیه دارند.

 مقامات ارشد سیاسی ونظامی روسیه بر این باور هستند که تلاش برای صادرات دموکراسی و انقلاب های رنگین یکی از مهمترین دلایل بی ثباتی در نقاط مختلف جهان است. این تلاش ها همان گونه که تجارب قبلی نیز نشان داهد ، عملا جز هرج ومرج ، بی ثباتی سیاسی و عقب افتادگی اقتصادی حاصلی به همراه نداشته است.بدین  ترتیب مسکو نه فقط منتقد اجرای سناریوی انقلابهای رنگین در جهان است است ، بلکه بیش از آن نگران براندازی نرم در حوزه کشورهای همسود از جمله خود روسیه و نیز کشورهایی مانند صربستان است که روابط دوستانه ای  با مسکو دارند. 

1- SNS

2- SPN

112

نویسنده: سيدرضا مير طاهر